Οι κοινωνίες έµαθαν την έννοια του φασισµού στον Μεσοπόλεµο. Εκτοτε υπάρχει η απορία αν πρόκειται απλώς για µία ιδεολογία ή αποτελεί ένα είδος συµπεριφοράς που εµφανί ζεται και στις προσωπικές ζωές. Αυτή η δεύτερη έννοια επιβεβαιώνεται σχεδόν καθηµερινά. Και όχι µόνο στις ζωές των ανθρώπων, αλλά και στον συγγε νή τοµέα του φασισµού, την πολιτική. Εποµένως είναι λογικό και το ερώτηµα αν υπάρχει φασισµός και στην Ελλάδα. Και το ερώτηµα αυτό δεν το τοποθετούµε στο πλαίσιο της πιθανής εκπροσώπησης σε πολιτικό επίπεδο της συγκεκριµένης ιδεολογίας. Οπως δηλαδή εµφανίζεται σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες η σύγχρονη µορφή του φασισµού.
Ναι, έχουµε καθηµερινά παραδείγµατα φασιστικής νοοτροπίας τόσο σε πολιτικό επίπεδο όσο και σε κοινωνικό. Εκ δηλώνεται αυτή η νοοτροπία µε εµµονή σε αναπόδεικτες επιχειρηµατολογίες. Στις συκοφαντή σεις µε έλλειψη αποδεικτικών στοιχείων. Σε συνωµοσιολογι κές συµπεριφορές. Στις σπιλώ σεις όσων εκφέρουν διαφορε τική άποψη. Στην καταδίκη της διαφορετικής γνώµης. Στη µο νοπώληση της κοινωνικής ευ αισθησίας ή του δικαίου. Στην άρνηση της διαφορετικής εκτί µησης. Στην επίσης µονοπώλη ση της αυθεντικότητας και της εντιµότητας. Υπάρχουν προϋ ποθέσεις για εκδήλωση τέτοιων συµπεριφορών. Aπό τις βασικές είναι η µωροφιλοδοξία. Επίσης η αγνόηση της πραγµατικότητας που δεν ευνοεί την προσωπι κή άποψη που θέλει κάποιος να προωθήσει. Ακόµη, ένα χαµηλό επίπεδο µόρφωσης που κά νει πιο εύκολο το να παρασυρθεί κάποιος από φασιστικές Σειρήνες. Επιπλέον, ο φασισµός κάνει θόρυβο. Κι εδώ στην Ελλάδα έχουµε πολλούς θορυβούντες.
Ας µην ξεγελιόµαστε. Οπαδός του φασισµού, εκών άκων, βάσει της συµπεριφοράς του, έστω και αν υποστηρίζει ότι είναι δηµοκράτης, µπο ρεί να είναι ο καθένας. Αλλά και αυτός που άκριτα ακολουθεί αυτόν τον καθένα. Είναι µία υπόγεια και υπονοµευτική πρα κτική, τις συνέπειες της οποίας σε µία κοινωνία και σε ένα κρά τος αδυνατούν να αντιληφθούν όσοι υιοθετούν φασιστικές συ µπεριφορές, µε τα στοιχεία που προαναφέρθηκαν. Στο παλαιό βιβλίο του για την υπονόµευση εκ των έσω των δηµοκρατιών ο Ζαν-Φρανσουά Ρεβέλ αναφέρε ται κυρίως στα «παράθυρα» που αφήνουν οι δηµοκρατίες ώστε ο κοµµουνισµός να τις εξουδετε ρώσει. Άνετα θα µπορούσε να υποκατασταθεί ο κοµµουνισµός της εποχής εκείνης, στον οποί ον αναφερόταν ο Ρεβέλ, µε τον φασισµό, αφού άλλωστε και η πρακτική µε την οποία εκδηλω νόταν στην πράξη ο κοµµουνι σµός, φασισµός ήταν.
Αν παραδεχθούµε ότι πράγµατι ισχύουν ορισµένα χα ρακτηριστικά στο έθνος µας, τότε µπορεί να καταλάβει κά ποιος ότι υπάρχει γόνιµο έδαφος να αναπτυχθούν φασισµοί και στα καθ’ ηµάς. Η αντίδραση σ’ αυτούς βρίσκονται στα χέρια των κοινωνιών, εφ’ όσον όµως µπορέσουν να αντιληφθούν πόσο υπονοµευτική µιας δηµο κρατικής κανονικότητας είναι η συµπεριφορά κάποιων, ειδικά στην πολιτική, µε το περιεχόµε νο µιας ξεπερασµένης ιδεολογίας, αλλά πάντα παρούσας.
Κυριακάτικη Απογευματινή
