Μια µατιά στα «ψιλά γράµµατα» της έρευνας της Eteron, για την ακτινογραφία του Ελληνα ψηφοφόρου, µας δίνει µια εικόνα διαφορετική από αυτήν που συνήθως διαµορφώνουµε στα πιστεύω µας, στις πολιτικές προτιµήσεις, στην καθηµερινότητά µας. Μια εικόνα που συνήθως περιορίζουµε στον µικρόκοσµο των social media, στην οµαδοποίηση των απόψεων µέσω των «φίλων» και των «like». ∆ιαβάζοντάς την µε προσοχή, αναρωτιέσαι αν ήρθε ξανά η ώρα να κοιταχτούµε στον καθρέφτη για να δούµε ποιοι είµαστε και τι θέλουµε.
Ας ξεκινήσουµε όµως από τη σχέση µας µε τα µέσα κοινωνικής δικτύωσης. Στο ερώτηµα αν κάνουν αναρτήσεις ή σχόλια για πολιτικά θέµατα στα social media, θετικά απαντούν µόλις το 23,7% -δηλαδή ούτε ο ένας στους τέσσερις- και αρνητικά το 75,6%. Καµία σχέση µε τη θεοποίηση των social και την καταχώρισή τους ως πολιτικού βαρόµετρου από κόµµατα και πολιτικούς. Οχι βέβαια πως ακόµα και αυτή η σχετικά µικρή πολιτική εµπλοκή στα social media δεν παίζει τον ρόλο της άλλωστε το βλέπουµε σε στιγµές όπως οι µεγάλες συγκεντρώσεις για τα Τέµπη. Αλλά στο τέλος της ηµέρας µπορεί αυτό να γίνεται βασικό κριτήριο για το τι πραγµατικά πιστεύουν και ζητούν οι συµπολίτες µας; Μπορεί µια ανάρτησή µας, που επιδοκιµάζεται από τους φίλους και οµοϊδεάτες µας ή «πυροβολείται» ανελέητα από τους «άλλους», να γίνεται καθηµερινό µας βίωµα; Σε καµιά περίπτωση.
Ας µετατοπίσουµε, συνεπώς, τη συζήτηση σε κρίσιµα θέµατα και όχι σε αυτά τα οποία ανάγουµε σε κρίσιµα µε βάση τις επιθυµίες µας. Μια µατιά στο πώς βλέπουν οι συµπολίτες µας τις διεθνείς εξελίξεις και προσωπικότητες ίσως µας προσγειώσει ανώµαλα. Πώς σας φαίνεται, π.χ., ότι το 26,1% των ψηφοφόρων δίνουν «ψήφο εµπιστοσύνης» στον Ντόναλντ Τραµπ; Ή, ακόµα περισσότερο, το 28% έχουν θετική κρίση για τον Βλαντίµιρ Πούτιν; Για τον τελευταίο, µάλιστα, οι θαυµαστές του προέρχονται από όλο το πολιτικό φάσµα. ∆εν γίνεται λόγος για την Ελληνική Λύση και τη Νίκη, όπου οι τρεις στους τέσσερις εκδηλώνουν την προτίµησή τους στον Ρώσο πρόεδρο, αλλά (ενδεικτικά) για τους ψηφοφόρους του ΚΚΕ (21,5%), του ΣΥΡΙΖΑ (25,9%), του ΠΑΣΟΚ (21,6%), της Πλεύσης Ελευθερίας (απογείωση µε 30,7%) αλλά και του Κινήµατος ∆ηµοκρατίας, του Στ. Κασσελάκη (31,5%).
Μήπως να δούµε πώς και εάν στέκονται οι ψηφοφόροι των κοµµάτων στη «σωστή πλευρά της ιστορίας» για την Ουκρανία, για παράδειγµα; Παρά τα όσα έχουν γίνει τα τελευταία τρία χρόνια, που διαρκεί ο πόλεµος, 20,3% υποστηρίζουν τη Ρωσία και µόλις 33,1% στέκονται στο πλευρό της Ουκρανίας. Αποστάσεις από όλους τηρεί το 42,3%… «Μακριά και αγαπηµένοι» και απέναντι στο δράµα της Μέσης Ανατολής καθώς ναι µεν το 17,6% στηρίζουν το Ισραήλ, αλλά το 40,9% των ερωτηθέντων παίρνουν ίσες αποστάσεις. Οσο για το ρεύµα υποστή ριξης στους Παλαιστίνιους, αγγίζει το 35%… Αξιοσηµείωτο είναι επίσης ότι η άποψη της κοινής γνώµης για τη Συµφωνία των Πρε σπών -για την οποία ο ΣΥΡΙΖΑ εξακολουθεί να θεωρεί ακρογωνιαίο λίθο της κυβερνητι κής του πολιτικής- φορτίζεται αρνητικά µε το πέρασµα του χρόνου: αρνητική γνώµη εκφράζουν πλέον το 52,2% των ψηφοφό ρων (44,4% το 2023), ενώ θετική το 25,7% (29,1% το 2023). Οσο για το ρεύµα υποστήριξης στους Παλαιστίνιους, αγγίζει το 35%… Αξιοσηµείωτο είναι επίσης ότι η άποψη της κοινής γνώµης για τη Συµφωνία των Πρεσπών -για την οποία ο ΣΥΡΙΖΑ εξακολουθεί να θεωρεί ακρογωνιαίο λίθο της κυβερνητικής του πολιτικής- φορτίζεται αρνητικά µε το πέρασµα του χρόνου: αρνητική γνώµη εκφράζουν πλέον το 52,2% των ψηφοφό ρων (44,4% το 2023), ενώ θετική το 25,7% (29,1% το 2023).
Μιλώντας για «ψιλά γράµµατα» -που κάθε άλλο παρά ψιλά είναι- ας ρίξουµε µια µατιά σε ορισµένα θέµατα-ταµπού, τα οποία βολευόµαστε να κρίνουµε µονόπαντα. Πάµε για παράδειγµα στο πολυσυζητηµένο θέµα του γάµου των οµόφυλων ζευγαριών, για το οποίο εκφράζεται η άποψη πως η συντηρητική σκοπιά κερδίζει έδαφος και η κοινωνία είναι απέναντι. Είναι όµως έτσι; Στην έρευνα της Eteron, µπορεί το 37,8% των ψηφοφόρων να εκφράζουν αρνητική γνώµη, όµως στην αντίπερα όχθη το 41,8% κρίνουν θετικά το µέτρο. Αν υπολογίσουµε και το 18,3% που δεν παίρνουν θέση, τότε η εικόνα που εµφανίζεται δεν συνάδει µε την κυρίαρχη περιρρέουσα ατµόσφαιρα…
Αλλο ένα θέµα-ταµπού, που µπαίνει στην κρίση των ψηφοφόρων, είναι η αποποινικοποίηση της κάνναβης για προσωπική χρήση. Εδώ ο ένας στους δύο απαντά θετικά, ενώ διαφωνούν το 43,5%. Μπορεί οι θετικές γνώµες να σηµειώνουν µια υποχώρηση σε σχέση µε το 2023, αλλά το εντυ πωσιακό είναι πως οι θετικές γνώµες πλειο ψηφούν σε όλα τα πολιτικά κόµµατα -πλην αυτών του φάσµατος δεξιά της Ν.∆. Η αναζήτηση και άλλων χαρακτηριστικών των ψηφοφόρων µέσω των ευρηµάτων της έρευνας δεν σταµατά να µας εκπλήσσει. Για παράδειγµα, 40% ζητούν να µειωθούν οι φόροι, έστω και αν αυτό σηµαίνει λιγότε ρα λεφτά για Κοινωνική Ασφάλεια, Υγεία, Παιδεία – η «τσέπη» εδώ παίζει πρωτεύοντα ρόλο. Οµως στην ίδια έρευνα, το 88,1% στη ρίζουν την έννοια «κοινωνικό κράτος». Με τα λεφτά των δίπλα;
Κάθε ερώτηση στην αναζήτηση της Eteron κρύβει ευχάριστες και δυσάρεστες εκπλήξεις. Πάντως, το προφίλ του Ελληνα ψηφοφόρου, µε βάση τις επιλογές που καταγράφονται, είναι µια σύνθεση αντιθέσεων και συχνά αντικρουόµενων επιλογών. Είναι, συνεπώς, αδύνατο µια τέτοια παρδαλή «ακτινογραφία» να έχει επιπτώσεις στο πολιτικό σκηνικό, να µην επηρεάζει τους πολιτικούς σχηµατισµούς, που είναι ένα ερώτηµα και πόσο αποτελεσµατικά αφουγκράζονται αυτό το «ουράνιο τόξο» επιλογών της κοινής γνώµης.
Κυριακάτικη Απογευματινή
