Οταν µιλάς µε φίλους και η παρέα σου αυτή κατά το ήµισυ απαρτίζεται από δηµοσιογράφους και το άλλο µισό είναι πολιτικοποιηµένοι, νυν και
πρώην παράγοντες του τόπου, είναι φυσικό να µονοπωλούν τις συζητήσεις τα πολιτικά, η κατάσταση, το τι πρέπει να γίνει και άλλα βαρύγδουπα. Το τελευταίο θέµα µας ήταν η φοροδιαφυγή και γενικώς η παραοικονοµία, η οποία στη χώρα µας καλά κρατεί τον τελευταίο µισό αιώνα. Βεβαίως όλοι κατακρίναµε τη φοροδιαφυγή ως κλεψιά του ∆ηµοσίου, αλλά και ως αντικοινωνικό φαινόµενο, καθώς οι συνεπείς και όσοι αδυνατούν να φοροδιαφύγουν, όπως οι µισθωτοί και οι συνταξιούχοι, είναι τα συνήθη φορολογικά υποζύγια, όπως έγραφαν οι
εφηµερίδες άλλων εποχών.
Πέραν βεβαίως των αµυντόρων της ηθικής και ολίγον αιθεροβαµόνων, υπήρξαν και οι ρεαλιστές. Οι προσγειωµένοι µε άλλα λόγια, διότι καλές οι θεωρίες, αλλά συνήθως απέχουν πολύ από την κοινωνική και πολιτική πραγµατικότητα. Πριν από µερικά χρόνια -και πάντως πριν η κρίση κτυπήσει την Ελλάδα µε τις σοβαρές συνέπειες στη χώρα και στον λαό της- η καθηγήτρια Νεγρεπόντη- ∆ελιβάνη είχε γράψει ένα µικρό
αλλά εξαιρετικό βιβλίο, µε τίτλο «Η Οικονοµία της Παραοικονοµίας στην Ελλάδα». Στο βιβλίο αυτό στην ουσία περιγράφεται η συµµετοχή, µε τον ένα ή άλλο τρόπο, των πολιτών -εργαζοµένων και επαγγελµατιών- στην Οικονοµία.
Το θυµάµαι το βιβλίο κάθε φορά που είτε οι κυβερνήσεις είτε και οι πολίτες στα καφενεία µιλάνε για τη φορολογία, τις ελαφρύνσεις που είναι πρόθυµοι, οι πρώτοι, εφ’ όσον µπορούν, να κάνουν και που οι δεύτεροι τις απαιτούν, µε το επιχείρηµα ενός δίκαιου φορολογικού συστήµατος.
«Η ενασχόλησή µου µε την έρευνα περί παραοικονοµίας και η πολύχρονη έρευνά µου για την ελληνική οικονοµία», γράφει η ∆ελιβάνη στο βιβλίο της αυτό, «τείνει να µου δηµιουργήσει σοβαρά ερωτηµατικά, για το αν πραγµατικά δικαιολογείται η αδίστακτη απόρριψη της παραοικονοµικής δραστηριότητας»!
Οπως αναφέρεται στην έρευνα της ∆ελιβάνη, «…στον τόπο µας έχει επικρατήσει ένα κατ’ εξοχήν άδικο φορολογικό σύστηµα, το οποίο άµβλυνε τη φορολογική ηθική των Ελλήνων, που φαίνεται να πιστεύουν ότι η φοροδιαφυγή αποτελεί την ενδεδειγµένη αντίδραση σε αυτό…». Και κάτι
που θα έπρεπε να είχαν διαβάσει την εποχή των Μνηµονίων τόσο ο τότε αρµόδιος επί της Οικονοµίας υπουργός όσο και αυτοί που µας είχαν επιβάλει τα Μνηµόνια: «Η πολιτική λιτότητας έχει καταστρεπτικά αποτελέσµατα για το οικονοµικό στάδιο που διανύει η ελληνική Οικονοµία(σ.σ. τα έγραφε η ∆ελιβάνη αυτά το 1990).
Η παραοικονοµία έχει περιορίσει τις δυσµενείς συνέπειες που θα είχε, χωρίς αυτήν, η εφαρµοζόµενη πολιτική λιτότητας, διατηρώντας έτσι την ενεργό ζήτηση, το επίπεδο της απασχόλησης και την εν γένει οικονοµική δραστηριότητα, σε σχετικά υψηλά επίπεδα. Η παραοικονοµία λοιπόν λειτουργεί ως δικλίδα ασφαλείας εναντίον της πολιτικής λιτότητας, περιορίζοντας τα αντιαναπτυξιακά της αποτελέσµατα»..
Κυριακάτικη Απογευματινή
