Οι Πανελλαδικές βρίσκονται πλέον προ των πυλών και οι μαθητές της Γ΄ Λυκείου ζουν την πιο δύσκολη και απαιτητική φάση της σχολικής πορείας τους. Ειδικά οι τελευταίες εβδομάδες είναι για τους περισσότερους φορτωμένες με άγχος, ανασφάλεια και σημαντική κόπωση, παράγοντες κρίσιμους όχι μόνο για την τελική τους απόδοση αλλά και για τη συναισθηματική τους ισορροπία. Σε αυτή την οριακή περίοδο, η στάση του οικογενειακού περιβάλλοντος -λένε οι ειδικοί- πρέπει να λειτουργήσει ενδυναμωτικά και πάντως όχι αποσταθεροποιητικά.
Ποιο είναι το πιο συνηθισμένο λάθος που κάνουμε οι γονείς; Σε μια προσπάθεια να στηρίξουμε τα παιδιά μας, ενίοτε προβάλλουμε τις δικές μας προσδοκίες και -φυσικά- τους φόβους μας. Όμως αυτό που έχουν περισσότερο ανάγκη τα παιδιά μας δεν είναι οι διαρκείς υπενθυμίσεις για το «ποσό σημαντική είναι αυτή η διαδικασία». Είναι η ψύχραιμη παρουσία κοντά τους και η -έμπρακτη- εμπιστοσύνη.
Τι μπορεί να συμβεί με την υπερβολική πίεση κι ακόμα χειρότερα με τα αρνητικά σχόλια ή με τις συνεχείς συγκρίσεις με «συμμαθητές που τα καταφέρνουν;». Ουσιαστικά, υπονομεύουμε την αυτοεκτίμηση του παιδιού μας. Η στήριξη δεν απαιτεί πολλά λόγια. Χρειάζεται σεβασμός στο προσωπικό τους άγχος και κατανόηση, όταν νιώθουν εξαντλημένοι.
Αυτονόητο είναι ότι οφείλουμε να αναγνωρίζουμε πως ενδεχόμενη αποτυχία δεν είναι καταστροφή. Οι Πανελλαδικές Εξετάσεις είναι ένας από τους πολλούς δρόμους που μπορεί να πάρει ένας νέος άνθρωπος αλλά όχι ο μοναδικός. Η κοινωνία μας συχνά θεοποιεί την επιτυχία στις εξετάσεις αυτές, λησμονώντας πως ούτε αυτή εγγυάται ευτυχία ή επαγγελματική ολοκλήρωση ούτε η αποτυχία σημαίνει το τέλος της ζωής. Αμέτρητα παραδείγματα επαγγελματιών που άλλαξαν πορεία, επαναπροσδιορίστηκαν και πέτυχαν μέσα από διαφορετικούς δρόμους δείχνουν πως η ζωή είναι πολυδιάστατη και δεν χωρά σε ένα γραπτό διαγώνισμα, που η ψυχολογική κατάσταση και φυσικά η τύχη έχουν τη σημασία τους.
Ο ρόλος των εκπαιδευτικών στην πορεία αυτή είναι πάντα καταλυτικός. Όλοι όσοι περάσαμε από αυτή τη διαδικασία ξέρουμε ότι υπήρξαν καθηγητές που στάθηκαν δίπλα μας, όχι μόνο ως δάσκαλοι αλλά και ως συνοδοιπόροι και μέντορες. Σήμερα δεν λείπουν οι ενστάσεις, ακόμα και από εκπαιδευτικούς, για την υπερβολική έμφαση στην αποστήθιση, στη μονοδιάστατη αξιολόγηση και την άνιση πρόσβαση σε ποιοτική φροντιστηριακή υποστήριξη, κάτι που ενισχύει τις ήδη υπάρχουσες κοινωνικές ανισότητες. Επίσης, ακόμη και οι ίδιοι οι καθηγητές διαμαρτύρονται για τον βαθμό δυσκολίας των θεμάτων, που σε ορισμένες περιπτώσεις είναι έως και εξοργιστικός.
Η ανάγκη για βελτίωση του συστήματος είναι επιτακτική. Με έναν πιο δίκαιο και πολύπλευρο τρόπο που δεν θα κρίνει τα πάντα στις λίγες ώρες μιας εξέτασης. Ένα σύστημα που θα μπορούσε να αναδείξει καλύτερα τις πραγματικές δεξιότητες των μαθητών. Παράλληλα, μεγάλη συζήτηση γίνεται για την ανάγκη τα πανεπιστήμια να αποκτήσουν μεγαλύτερη σύνδεση με την αγορά εργασίας.
Η περίοδος των Πανελλαδικών είναι σίγουρα κρίσιμη – όχι όμως καθοριστική για όλη τη ζωή μας. Ας μην ξεχάσουμε ούτε στιγμή πως εκείνο που χρειάζεται περισσότερο ένα παιδί αυτές τις μέρες δεν είναι η πίεση αλλά η εμπιστοσύνη. Και αυτό είναι κάτι που μπορεί να προσφέρει μόνο ένας γονιός ο οποίος πρώτα και πάνω απ’ όλα ξέρει να ακούει.
Εφημερίδα Απογευματινή