Αιθεροβασίες και ρεαλισμός στα εθνικά

Η Αθήνα καλώς ή κακώς είχε και έχει λίγα περιθώρια να ασκήσει πιέσεις για το Κυπριακό. Άλλωστε, κατά το αποδεκτό τόσα χρόνια δόγμα, η Λευκωσία αποφασίζει και η Ελλάδα συμπαρίσταται
12:00 - 24 Μαΐου 2025

Δημιουργήθηκε ένα ζήτημα που άπτεται της εξωτερικής πολιτικής. Αφορμή δόθηκε από μία δήλωση του πρώην υπουργού και προέδρου της Επιτροπής Εξωτερικών της Βουλής κ. Καιρίδη σε σχετική συνεδρίαση, ο οποίος είπε τα εξής: «Δεν θα χρησιμοποιούσα το ρήμα ότι ο κύριος Ερντογάν ονειρεύεται τη διχοτόμηση. Τη διχοτόμηση την έχει πραγματοποιήσει, φοβάμαι, από το 1974».

Και εξανέστη η αντιπολίτευση και πας αμύντορας των εθνικών δικαίων, διότι ο πρώην υπουργός δεν έπρεπε να μιλήσει για διχοτόμηση αλλά για παράνομη κατοχή. Επειδή η εξωτερική πολιτική και τα εθνικά θέματα υπήρξαν επί σειρά ετών εκμεταλλεύσιμα για εσωτερική κατανάλωση, προφανώς κάποιοι εξακολουθούν να νομίζουν, 51 χρόνια μετά -ναι, υπερβήκαμε το ήμισυ του αιώνα από την τουρκική εισβολή-, ότι με τη φράση «παράνομη κατοχή» αυτομάτως το μαρτυρικό νησί της Κύπρου ενώθηκε. Και ότι ενωμένο επίσης είναι κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Τέτοιες αιθεροβασίες, που υποτίθεται ότι ανεβάζουν το εθνικό φρόνημα και σταθεροποιούν την εθνική θέση, είναι αυτές που σε ζητήματα της εξωτερικής μας πολιτικής μάς έκαναν να βλέπουμε τα πράγματα όχι ρεαλιστικά και να πορευόμαστε ανάλογα αλλά με παραμορφωτικούς καθρέφτες.

Ασφαλώς και το 39% της νήσου κατέχεται παρανόμως και ο Ερντογάν επιδιώκει την παγίωση δύο κρατών, εκ των οποίων το ένα δημιουργήθηκε με τα όπλα! Όμως προκύπτουν μερικά βασικά ερωτήματα:

– Παραμένει ή όχι διχοτομημένη η Κύπρος, χωρίς ο διεθνής παράγοντας παρά την αντίδρασή του, που εξαντλείται σε φραστικές καταγγελίες, να έχει ασκήσει ουσιαστική πίεση εδώ και μισό αιώνα για να σταματήσει η παράνομη κατοχή;

– Επιδιώχθηκε ή όχι η λύση μέσω του Σχεδίου Ανάν, το οποίο ορθώς απέρριψαν οι Ελληνοκύπριοι, διότι θα αποκτούσαν δικαιώματα οι Τουρκοκύπριοι που θα ήταν αποτέλεσμα, στην ουσία, της πολιτικής που είχαν επιβάλει με τα όπλα; Για αυτό άλλωστε είχε εγκριθεί από την τουρκοκυπριακή κοινότητα, που καθοδηγείται από την Άγκυρα, αλλά είχε απορριφθεί από την ελληνοκυπριακή πλευρά.

– Αληθεύει ότι ως προς τη λύση -τη μόνη που έχει κατατεθεί από τον ΟΗΕ- η κυπριακή κυβέρνηση, ενημερώνοντας τους εκπροσώπους της EE, είχε χαρακτηρίσει ετεροβαρή σε βάρος της τη διαδικασία που πρόκρινε ο Κόφι Ανάν; Διότι, ενώ οδηγούσε σε αναγνώριση της τουρκοκυπριακής κοινότητος, η ελληνοκυπριακή πλευρά θα έπρεπε να περιμένει πολλούς μήνες για να της επιστραφούν λόγου χάρη εδάφη. Επιπλέον, η κυπριακή κυβέρνηση είχε επισημάνει στην EE ότι, με δεδομένη τη μέχρι σήμερα στάση των καθοδηγούμενων από την Άγκυρα Τουρκοκυπρίων, ήταν πολύ πιθανό η τουρκική πλευρά, εφόσον θα είχε επωφεληθεί της άρσης του παρανόμου καθεστώτος, να αρνιόταν τελικώς την επιστροφή εδαφών μετά παρέλευση μακρού χρόνου επικαλούμενη διάφορα προσχήματα.

Αυτή η θέση συνιστούσε πολιτικό ρεαλισμό! Επιπλέον, οι Κύπριοι έχουν αντιληφθεί ότι θα ήσαν υποχρεωμένοι να καταβάλουν πολλά εκατομμύρια ευρώ για την οικονομική σύγκλιση του καθυστερημένου βορείου τμήματος. Και έτσι θα είναι ως και αν όχι μόνο να μην υπάρχει ενιαίο κράτος -με βάση το συγκεκριμένο Σχέδιο Ανάν που είχε υποβληθεί- αλλά και να πληρώνουν οι Eλληνοκύπριοι, 30 χρόνια μετά, την ίδια την κατοχή τους!

Είναι γνωστή η φράση του Μπίσμαρκ, που συχνά επικαλείτο και ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, ότι πολιτική είναι η τέχνη του εφικτού. Και ότι ακριβώς επειδή ουδέποτε το Κυπριακό αντιμετωπίστηκε πάνω σε μία ρεαλιστική βάση, τα τελευταία πενήντα χρόνια, αποτέλεσε αυτό που προσφυέστατα είχε πει ο μακαρίτης Βαγγέλης Αβέρωφ. Ότι το Κυπριακό υπήρξε ένα ζήτημα «χαμένων ευκαιριών».

Tι σημαίνει ρεαλισμός σήμερα στο Κυπριακό:

– Ότι η Αθήνα καλώς ή κακώς είχε και έχει λίγα περιθώρια να ασκήσει πιέσεις. Άλλωστε, κατά το αποδεκτό τόσα χρόνια δόγμα, η Κύπρος αποφασίζει και η Ελλάδα συμπαρίσταται.

– Ότι το μεταναστευτικό ρεύμα από τον Βορρά θα αλλοιώσει σοβαρά την οικονομική φυσιογνωμία μίας στιβαρής οικονομίας.

Πριν από μερικά χρόνια σε ένα συνέδριο στην Κύπρο είχα πει ενώπιον της κυπριακής ηγεσίας που συμμετείχε ότι οι περίφημοι S-300 ουδέποτε θα εγκαθίσταντο στο νησί. Φυσικό ήταν να δεχθώ επίθεση. Ήταν η άποψη και άλλων Ελλαδιτών συναδέλφων. Δικαιωθήκαμε. Διότι κάναμε αυτό που δεν κάνουν ορισμένοι πολιτικοί. Κρίνουμε τα πράγματα όχι με την καρδιά αλλά με τη λογική.

Για όση σημασία έχει, να υπενθυμίσουμε επίσημες δηλώσεις από στέλεχος της τότε ελληνικής κυβέρνησης που είχαν γίνει πριν από 25 χρόνια και έκτοτε δεν έχει αλλάξει το παραμικρό ως προς τη λύση του Κυπριακού. Ο τότε υπουργός Εθνικής Αμύνης, Άκης Τσοχατζόπουλος, είχε σπεύσει να υπογραμμίσει την αποσύνδεση οποιασδήποτε λύσης στο Κυπριακό με την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας στην Ευρώπη. Το γεγονός ότι προσετέθη και η ενταξιακή πορεία της Κύπρου, αποσυνδεδεμένη από τη λύση του προβλήματος, απλώς αποτελούσε ένα άλλοθι για να μην κατηγορηθεί η τότε κυβέρνηση για την εγκατάλειψη του Κυπριακού και την υιοθέτηση των τουρκικών θέσεων. Με άλλα λόγια, από τότε οι ελληνοτουρκικές σχέσεις και η πορεία τους είχαν παύσει να επηρεάζονται από το Κυπριακό.

Η επιχειρηματολογία δε Ελλήνων και Τούρκων ότι το πρόβλημα είναι πρόβλημα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών παγιώνει ακόμη και σήμερα τη διεθνοποίηση του προβλήματος, όπως πάντοτε θέλαμε, πλην όμως δεν πρέπει να λησμονούμε ότι στο πλαίσιο των διαδικασιών του ΟΗΕ είναι που παγιώθηκαν τα τετελεσμένα και η de facto διχοτόμηση της Μεγαλονήσου.

Όλα αυτά σημαίνουν ένα και μόνο πράγμα. Ότι αποκλείεται οποιαδήποτε εξέλιξη στο πρόβλημα της Κύπρου, ανεξαρτήτως των «ευγενών» κατά καιρούς δηλώσεων. Το επιβεβαιώνει με κάθε ευκαιρία ο Ερντογάν και ούτε κανείς διάδοχός του θα κάνει κάτι διαφορετικό!

Εφημερίδα Απογευματινή

Τελευταία άρθρα στη κατηγορία Άρθρα