Αν ταξιδέψει κάποιος σε οποιαδήποτε χώρα της Ευρώπης θα απολαύσει µια µοναδική εµπειρία: όταν
πατάς το πόδι σου σε κάθετη διάβαση πεζών -αυτή τη διαγραµµισµένη µε τις λευκές λωρίδες- αυτόµατα τα αυτοκίνητα σταµατούν για να περάσεις. Ο κίνδυνος είναι ο εξής: επιστρέφοντας στην Ελλάδα, εθισµένος από την αγωγή των οδηγών στο εξωτερικό, να κάνεις το λάθος να περάσεις σε
διάβαση πεζών. Εδώ, στην πατρίδα, οι οδηγοί όχι µόνο δεν σταµατούν, αλλά κορνάρουν να κάνεις άκρη και πατούν γκάζι για εκφοβισµό. Η µόνη ίσως περίπτωση να νιώσεις… Ευρώπη στο θέµα αυτό είναι οι διαβάσεις πεζών στο αεροδρόµιο «Ελευθέριος Βενιζέλος».
Ο νέος Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας (ΚΟΚ) ασφαλώς και κινείται σε θετική κατεύθυνση µε την αυστηροποίηση και προσωποποίηση ποινών για υπερβολική ταχύτητα, για τα κινητά, για τα κράνη, για τους µεθυσµένους – αλλά αρκεί αυτό από µόνο του να µας αλλάξει προς το καλύτερο σε
ό,τι αφορά την οδηγική µας συµπεριφορά; Είναι βέβαια σηµαντικό πως θεσπίζεται ένα σύστηµα ποινών που εστιάζει στη συστηµατική παραβατικότητα και υιοθετεί βαριές ποινές για την υποτροπή σε επικίνδυνες συµπεριφορές.
Ας δούµε µερικές παραµέτρους για την επιτυχία ή µη της εφαρµογής του νέου ΚΟΚ. Αν γίνει κάποια δηµοσκόπηση για την αξία του νέου ΚΟΚ, είναι βέβαιο ότι η συντριπτική πλειοψηφία θα την επικροτήσει. Μόνο που για πολλούς από εµάς, ο αυστηρός ΚΟΚ είναι για τους ∆ΙΠΛΑ, όχι για
εµάς. Ο επιµερισµός ευθυνών µάς εξαιρεί. Πάντα θα αναζητήσουµε ένα «παράθυρο» για να περάσουµε κάτω από τα ραντάρ του ΚΟΚ, είτε στον δρόµο της γειτονιάς είτε στην εθνική οδό. Ακόµα και ο πιο λεπτοµερής Κώδικας δεν είναι σε θέση να τα βάλει µε την ικανότητα πολλών από εµάς να παρανοµούµε µε κάθε τρόπο για να εξυπηρετήσουµε τον σκοπό µας. Για παράδειγµα, ποιο άρθρο του Κώδικα µπορεί να τα βγάλει πέρα µε το µηχανάκι της φωτογραφίας;
Μια άλλη καθοριστική παράµετρος: Θα µπορέσει η πολιτεία να επιβλέψει και να ελέγξει την εφαρµογή των διατάξεων του νέου νόµου; Είναι η Τροχαία σε θέση να επιτελέσει ουσιαστικούς ελέγχους; Ή θα έχουµε σποραδικά µπλόκα ή εφόδους µια φορά τον µήνα για κόψιµο κλήσεων και
κατά τα λοιπά ό,τι ήθελε προκύψει; Γιατί η αυστηροποίηση του ΚΟΚ είναι στενά συνυφασµένη µε επαρκείς και έξυπνους ελέγχους στο οδικό δίκτυο. Αλλιώς το στοίχηµα εύκολα θα χαθεί σε σύντοµο µάλιστα διάστηµα. Και εµείς θα µαθαίνουµε πού και πού την επιβολή κάποιας βαριάς ποινής σε
κάποιον διπλανό, συνεχίζοντας απτόητοι την παραβατική συµπεριφορά µας…
Ενα τρίτο ερώτηµα: Μήπως τώρα που ψηφίστηκε ο νέος ΚΟΚ -µε ευρεία συναίνεση µάλιστα- χρειάζεται ένα γενναίο επόµενο βήµα ενηµέρωσης του κοινού; Μια καµπάνια στα Μέσα Ενηµέρωσης για το τι σηµατοδοτεί ο νέος Κώδικας, για τις αυστηρές ποινές για το κινητό, τη µέθη, την παραβίαση του κόκκινου, την αµέλεια για τα κράνη στις µηχανές;
Μήπως αξίζει αυτή τη φορά να γίνει µια συστηµατική και σε βάθος χρόνου επικοινωνιακή καµπάνια για τα νέα µέτρα; Γιατί τώρα, µε την ανακοίνωση των µέτρων και όσο η συζήτηση είναι «ζεστή», µια προσοχή από τους οδηγούς θα υπάρχει. Μόνο που αύριο, εάν φύγει το θέµα από την επικαιρότητα, οι κακές συνήθειες δεν είναι δύσκολο να επανέλθουν. Ας θυµηθούµε πως το ενδιαφέρον µας όλο το προηγούµενο διάστηµα µονοπώλησε η κόντρα του υπουργού Μεταφορών µε τους ιδιοκτήτες ταξί για το αν τα οχήµατά τους θα µπαίνουν ή όχι στις λεωφορειολωρίδες.
Σηµαντική παράµετρος βέβαια και αυτή, καθώς αξίζει κάθε προσπάθεια να κινούνται απρόσκοπτα τα λεωφορεία. Αλλά σηµαντικό µέρος της κοινής γνώµης έχει µείνει µε την εντύπωση πως ο καβγάς έγινε
για τα ταξί και ότι πέρασαν στον ΚΟΚ κάποιες πιο αυστηρές διατάξεις. Τελεία. Μια οργανωµένη καµπάνια ενηµέρωσης θα δώσει µια πιο σφαιρική εικόνα του τι σηµαίνει ο νέος ΚΟΚ για την καθηµερινότητά µας.
Μαζί µε αυτό ίσως ήρθε ο καιρός -και αργά είναι- να γίνει πιο συστηµατική η «εκπαίδευση» και σε µικρές ηλικίες για τη σηµασία του ΚΟΚ. Εκλαϊκευµένα, κατανοητά, µε σοβαρότητα, µήπως και οι επόµενες γενιές αποβάλλουν τις κακές οδηγικές συµπεριφορές των µεγαλύτερων.
Κάτι ακόµα. Ψηφίστηκε ο νόµος και πάει, τελείωσε; Στην προσπάθεια υλοποίησης των διατάξεων εµπλέκονται οι δήµοι της χώρας, οι Περιφέρειες. Πώς θα οριστούν τα ανώτατα όρια ταχύτητας στον
αστικό ιστό; Πώς θα δοθεί προτεραιότητα στην ανθρώπινη ζωή; ∆εν είναι µόνο υπόθεση των «από πάνω» ούτε λύνεται µόνο µε αστυνόµευση.
Κάτι τελευταίο. Πολλοί υποστηρίζουν ότι η παραβατική συµπεριφορά στους δρόµους, η ανυπακοή στους κανόνες κυκλοφορίας έχουν αποτυπωθεί στο DNA µας. ∆εν υπάρχει πιο µοιρολατρική διαχείριση του προβλήµατος από αυτήν. Θυµίζω ότι υπήρξε µια χρυσή περίοδος άψογης συµπεριφοράς -και στους δρόµους. Ηταν η περίοδος πριν και κατά τη διεξαγωγή των Ολυµπιακών Αγώνων, το 2004. Μπορούν αυτές οι εξαιρετικές εµπειρίες να γίνουν κανόνας καθηµερινότητας; Αυτό είναι το στοίχηµα.
Κυριακάτικη Απογευματινή
