Υπό την πίεση της αναθεώρησης της αμερικανικής εξωτερικής και αμυντικής πολιτικής η επί πολλά χρόνια εφησυχάζουσα Ευρωπαϊκή Ένωση είναι αναγκασμένη να προωθήσει τη δική της αμυντική αυτοδυναμία. Μέσω του λεγόμενου ευρωστρατού.
Δεν είναι η πρώτη φορά που η ΕΕ εξετάζει το θέμα του ευρωστρατού. Είχε προσπαθήσει να διαμορφώσει την, κατά κάποιον τρόπο, αμυντική αυτοδυναμία της πριν από… 24 χρόνια, γεγονός που επιβεβαιώνει τα περί εφησυχασμού που αναφέρθηκε εν προλόγω.
Εκείνο που θα πρέπει να ελπίζει κανείς είναι η ΕΕ να μην επιχειρήσει να διαμορφώσει έναν ευρωστρατό στις βάσεις που επιχειρούσε εκείνη την εποχή όταν προέβαινε σε προβλέψεις που έθιγαν τα εθνικά μας συμφέροντα και ευνοείτο η Τουρκία.
Εκείνο που έχει σημασία είναι αν η Ευρωπαϊκή Ένωση αποφασίσει να ενισχύσει τη συνοχή της, μη εισάγουσα ρυθμίσεις σε βάρος κρατών-μελών της, προς όφελος άλλων, των οποίων η θέση στην Ευρωπαϊκή Ένωση, κατά πάσα πιθανότητα ουδέποτε θα υπάρξει. Και εννοούμε βεβαίως την Τουρκία. Για παράδειγμα, είναι ενδεχόμενο η ΕΕ να υιοθετήσει τον τρόπο με τον οποίον το ΝΑΤΟ αντιμετωπίζει τη διευθέτηση των διαφορών -δηλαδή δεν παρεμβαίνει στην κρίση μεταξύ δύο κρατών-μελών. Ή θα μπορούσε να λαμβάνει υπ’ όψιν κατά τις επιχειρήσεις του ευρωστρατού, τις ανησυχίες Ευρωπαίων συμμάχων, μη μελών της ΕΕ (όπως λ.χ. είναι η Τουρκία) στην περίπτωση που οι επιχειρήσεις αυτές επηρεάζουν τα συμφέροντα της εθνικής τους ασφάλειας!
Το πρόβλημα στην κατάσταση που βρίσκεται η Ευρώπη σήμερα είναι αν θα καταφέρει να έχει αυτόνομο λειτουργούντα ευρωστρατό χωρίς τη συμπαράσταση του ΝΑΤΟ, το οποίο μέχρι σήμερα το λάμβανε σοβαρά υπ’ όψιν για τις επιχειρησιακές ανάγκες. Από την άλλη πλευρά, στο ΝΑΤΟ σπουδαίος στρατιωτικός παράγοντας στη νοτιοανατολική Ευρώπη θεωρείται η Τουρκία, ειδικότερα μετά τις κατά καιρούς εντάσεις στο Μεσανατολικό. Μήπως λοιπόν και η Ευρώπη ακολουθήσει ορισμένες από τις παραμέτρους του ΝΑΤΟ στη λειτουργία του ευρωστρατού της; Διότι και ο Ιταλός υπουργός Αμύνης, Λορέντζο Γκουερίνι, έχει πει ότι ο ευρωστρατός θα είναι συμπληρωματικός του ΝΑΤΟ και θα ενισχύσει τους διατλαντικούς δεσμούς. Κάτι προφανώς γνωρίζει. Ενώ πρόσφατα, από αμερικανικής πλευράς έγινε η σύσταση προς την Ευρώπη όπως «εμβαθύνει τις σχέσεις της με το ΝΑΤΟ». Και φυσικά αυτή η εμβάθυνση δεν αφορά σε τίποτε εμπορικές σχέσεις ή ανταλλαγή… φοιτητών μεταξύ πανεπιστημίων, αλλά καθαρά την αμυντική συνεργασία.
Επίσης, ίσως η Ευρώπη να μην θέλει να δυσαρεστήσει την Τουρκία, η οποία είναι καλός πελάτης ευρωπαϊκών συστημάτων, με τη Γερμανία και τη Γαλλία να μην θέλουν να χάσει η βαριά αμυντική τους βιομηχανία τον πελάτη αυτόν.
Εκείνο το οποίο δεν μπορεί να δεχθεί η Ελλάδα είναι να δώσει ο Οργανισμός κρατών -στον οποίο δικαιωματικά ανήκει- διαβεβαιώσεις ότι η άσκηση της ευρωπαϊκής άμυνας μέσω του ευρωστρατού δεν θα θίγει τα ζωτικά συμφέροντα κρατών, μη μελών της ΕΕ χωρίς παράλληλη επέκταση της ισχύος των διαβεβαιώσεων αυτών σε όλες τις χώρες, δηλαδή και σε αυτές που είναι μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Θα πρέπει να υπάρχουν εγγυήσεις προστασίας των κρατών-μελών από έξωθεν επιβουλές, στην περίπτωση που η ΕΕ, όπως και το ΝΑΤΟ, θα είναι υποχρεωμένη να λάβει υπ’ όψιν της τις στρατιωτικές δυνατότητες της Τουρκίας, ως συμμάχου χώρας, έστω και αν δεν αποτελεί ευρωπαϊκό μέλος. Όπως άλλωστε συστήνουν οι Ηνωμένες Πολιτείες μέσω της προαναφερθείσας προτροπής για εμβάθυνση των ΝΑΤΟευρωπαϊκών σχέσεων. Μόνο τότε η Ελλάδα δεν θα είχε να φοβηθεί για κερκόπορτες στην οργάνωση του ευρωστρατού στον οποίον άλλωστε θα συμμετέχει ως μέλος. Βεβαίως την κερκόπορτα για να κάνουν τη δουλειά τους οι Ευρωπαίοι την είχε ανοίξει η κυβέρνηση Σημίτη όταν, στη Σύνοδο της Μαδρίτης, ανεγνώριζε την ύπαρξη ζωτικών συμφερόντων και στην Τουρκία. Κατά καιρούς η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει αναγνωρίσει αυτά τα ζωτικά συμφέροντα της γείτονος χώρας. Και αυτά ακριβώς τα ζωτικά συμφέροντα είχε επικαλεστεί πριν από 24 χρόνια η Ευρωπαϊκή Ένωση, όταν επιχειρούσε τη διοργάνωση ευρωστρατού. Τότε μάλιστα δεν είχε την πίεση που της ασκεί για την αμυντική της αυτονομία ο αμερικανικός παράγοντας.
Η μέχρι σήμερα γενικότερη ευρωπαϊκή στάση έχει επιβεβαιώσει την εκτίμηση ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση αποφεύγει να δυσαρεστεί την Τουρκία. Ίδωμεν…
Εφημερίδα Απογευματινή
