Τεχνολογία και αποβλάκωση

Λάβετε δε υπ’ όψιν ότι υπολογιστές και τεχνολογίες η Σουηδία τα εισήγαγε στην εκπαίδευση εδώ και τουλάχιστον δύο δεκαετίες!
10:15 - 23 Αυγούστου 2025

Η είδηση δεν είναι φρέσκια -δηλαδή έχει δημοσιευθεί πριν από κάποιους μήνες- αλλά είναι σημαντική και αενάου επικαιρότητος. Λοιπόν, το υπουργείο Παιδείας της Σουηδίας, μιας χώρας που συνήθως πρωτοπορεί και που είναι μία από τις πρώτες που υιοθέτησαν τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές και τους εισήγαγαν στα σχολεία μαζί με την ψηφιακή τεχνολογία, έκανε ένα σημαντικό βήμα προς τα πίσω, που παρ’ όλ’ αυτά μπορεί να αποδειχθεί ένα σημαντικό βήμα προς το μέλλον!

Όσο κι αν αυτό μοιάζει παράδοξο και αντιφατικό! Λάβετε δε υπ’ όψιν ότι υπολογιστές και τεχνολογίες η Σουηδία τα εισήγαγε στην εκπαίδευση εδώ και τουλάχιστον δύο δεκαετίες!

Η είδηση είναι ότι το αρμόδιο υπουργείο αποφάσισε η εκπαίδευση να επιστρέψει στα βιβλία, στην ανάγνωσή τους και στο γράψιμο με το χέρι(!) και αντιστοίχως να περιορίζει σε σημαντικό βαθμό τη χρήση οθονών, τάμπλετ και λοιπών ηλεκτρονικών βοηθημάτων, αρχίζοντας μάλιστα από τις τάξεις του δημοτικού!

Αυτή η απόφαση σε μια χώρα που δεν κάνει τίποτε απερίσκεπτα και επιπόλαια ελήφθη έπειτα από μελέτες που έδειξαν ότι είχε περιοριστεί σημαντικά η ικανότητα των μαθητών στην ανάγνωση εξαιτίας της μεγάλης χρήσης της τεχνολογίας στο εκπαιδευτικό σύστημα. Χώρια δηλαδή που η συνέχιση της χρήσης της τεχνολογίας στον ελεύθερο χρόνο και προφανώς σε μεγαλύτερο βαθμό άμβλυνε έτι περισσότερο τη βασική αυτή ικανότητα ανάγνωσης!

Σε σχέση με τη συνετή αυτή απόφαση της Σουηδίας πρέπει να υπογραμμιστεί ότι και η UNESCO έχει ζητήσει από τις κυβερνήσεις που ρυθμίζουν τη χρήση των εργαλείων της τεχνητής νοημοσύνης στα σχολεία να φροντίσουν να περιορίσουν τη χρήση τους στις μικρές ηλικίες. Δηλαδή να ορίσουν μια ελαχίστη ηλικία για τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης που δεν μπορεί να είναι μικρότερη των 13 ετών. Η σύσταση αυτή συνοδεύεται από την προειδοποίηση ότι το ενδεχόμενο αντικατάστασης δασκάλων από την τεχνητή νοημοσύνη μέσα στα σχολεία «θα μπορούσε να επηρεάσει τη συναισθηματική υγεία [των παιδιών] και να τα καταστήσει ευάλωτα στη χειραγώγηση»!

Τελικά έχει σημασία το προς τα πού βαδίζει ο κόσμος και αν πράγματι η τεχνολογική ανάπτυξη αποτελεί ουσιαστική πρόοδο ή συμβάλλει σε μια οπισθοδρόμηση προς την αποβλάκωση του ανθρωπίνου γένους. Διότι αυτό βεβαίως υπονοεί η παρατήρηση των Σουηδών ότι η εκτεταμένη χρήση της τεχνολογίας έχει προκαλέσει την άμβλυνση της ικανότητας ανάγνωσης από τους μαθητές. Άλλο πράγμα οι διευκολύνσεις, κυρίως δε ως προς την ταχύτητα του αποτελέσματος που η σύγχρονη και συνεχώς αναπτυσσόμενη τεχνολογία μπορεί να επιτύχει, και άλλο πράγμα ο εθισμός λόγω τεχνολογίας στην οκνηρία του πνεύματος και των νοητικών διεργασιών, χάρη στην ανάπτυξη των οποίων έχει φτάσει στην τεχνητή νοημοσύνη!

Συμπερασματικά: Να μη συγχέουμε τις δυνατότητες που μπορούμε να εκμεταλλευθούμε με την αποβλάκωση που η υπερεκμετάλλευση αυτή μπορεί να επιφέρει.