Ένας άστατος κόσμος και μια ευκαιρία για Αθήνα – Νέο Δελχί

Η κυβέρνηση μπορεί να αξιοποιήσει την ευκαιρία της κρίσης και να δημιουργήσει δυναμική από την πλευρά της Δύσης, σε συνεννόηση με τις ΗΠΑ, στον διάδρομο Ελλάδα, Κύπρος, Εμιράτα, Σαουδική Αραβία, Ινδία, προκαταλαμβάνοντας το μέλλον και αποκτώντας δυναμική θέση στις εξελίξεις
09:56 - 2 Σεπτεμβρίου 2025

Ένας νευρικός χειρισμός από την προεδρία Τραμπ για δευτερογενείς επιπτώσεις σε χώρες που προμηθεύονται ρωσικό πετρέλαιο, προκειμένου να πιέσει για διαδικασίες ειρηνευτικής συμφωνίας στην Ουκρανία, έφερε νέα δεδομένα στην εχθρική σχέση Ινδίας – Κίνας. Η Ουάσιγκτον μίλησε για δασμούς της τάξης του 50% σε βάρος της εισαγωγής ινδικών προϊόντων στις ΗΠΑ και η προεδρία Μόντι στο Δελχί επέδειξε άμεσα μια οξεία αντίδραση σε τέτοιες μεθοδεύσεις.

Η αντίδραση προέκυψε εξαιτίας της απόλυτης εξάρτησης που έχει η Ινδία από τις ρωσικές εξαγωγές πετρελαίου. Με την ευκαιρία της Συνόδου του Οργανισμού Συνεργασίας της Σανγκάης (SCO), που μέλη της είναι μεταξύ άλλων η Κίνα, η Ινδία και η Ρωσία, σε μια συνάντηση κορυφής Σι Τζινπίνγκ – Ναρέντρα Μόντι προβλήθηκε ένα σλόγκαν που δείχνει μια αλλαγή ατμόσφαιρας στη διμερή τους σχέση. «Ο δράκος και ο ελέφαντας μπορούν να χορέψουν μαζί». Στην ουσία οι δύο πρόεδροι, οι αποφάσεις και οι επιλογές των οποίων αφορούν 2,8 δισεκατομμύρια ανθρώπους στην Ασία, συνέκλιναν σε αναβάθμιση των σχέσεών τους, προκειμένου αυτές να διαμορφωθούν στη «βάση αμοιβαίας εμπιστοσύνης και σεβασμού», ανατρέποντας τα δεδομένα της σύγκρουσης μεταξύ τους, με νεκρούς στρατιωτικούς στα Ιμαλάια το 2020. Οι δηλώσεις που έγιναν σχετικά προϊδεάζουν για μια «θετική ατζέντα» σε θέματα που σχετίζονται με συνοριακές διαφορές και στην αποφυγή εντάσεων στο πεδίο.

Στον Οργανισμό Συνεργασίας της Σανγκάης συμμετέχουν, εκτός των τριών προαναφερθέντων υπερδυνάμεων της Ασίας, επτά ακόμη χώρες -Πακιστάν, Ιράν, Καζακστάν, Κιργιστάν, Τατζικιστάν, Ουζμπεκιστάν, Λευκορωσία- ενώ εμπλέκονται και 16 χώρες, μεταξύ αυτών η Τουρκία, με την ιδιότητα του εταίρου-παρατηρητή. Η εν γένει αντίληψη που διακατέχει τις δυνάμεις αυτές, με ηγετική παρέμβαση της Κίνας, είναι η μετάβαση σε ένα παγκόσμιο πολυ-πολισμό επιρροής. Με δεδομένο ότι η Δύση βρίσκεται εγκλωβισμένη σε ατυχή ή τακτικιστικά μοντέλα ανάπτυξης και οικονομισμού της απληστίας, όπως αυτό του ακραίου, νεοταξικού φιλελευθερισμού της παγκοσμιοποίησης που ακολουθήθηκε μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου και την απώλεια της δυνατότητας των ΗΠΑ να λειτουργούν ως παγκόσμια ηγεμονία στο πεδίο της ισχύος και της επιρροής, όλα τώρα είναι ανοιχτά.

Βρισκόμαστε σε μια ενδιάμεση περίοδο παγκόσμιας μετάβασης από μια εποχή που έχει τελειώσει σε μια εποχή που δεν έχει ακόμη συγκροτηθεί ως προς τους κανόνες και τους συσχετισμούς της. Δυνάμεις δυτικές, ευρωπαϊκές και μεσογειακές, όπως η συστημική πλέον Ελλάδα, νιώθουν ως σύστημα διοίκησης αλλά και ελίτ εξουσίας αμηχανία μπροστά στην αναταραχή και την αναδιάταξη της παγκόσμιας ιεραρχίας. Έτσι, αναζητούν ως σωσίβιο την αδράνεια μέχρι οι «μεγάλοι» να οργανώσουν τις μεταξύ τους σχέσεις αλλά και τις ζώνες επιρροής τους. Στην προκειμένη όμως περίπτωση και χωρίς να λογίζεται τι κάνει ή ποια στρατηγική θα ακολουθήσει η Τουρκία, που είναι επί της ουσίας μια ασιατική δύναμη με άλλα χαρακτηριστικά και όγκο, το ζητούμενο μπορεί να είναι η κίνηση στη βάση της ευκαιρίας που δίνει η αναταραχή στην Αθήνα.

Εν προκειμένω, με μια επιλογή της προεδρίας Τραμπ διαταράχθηκε επί του παρόντος η σχέση σύγκλισης της Ινδίας με τις ΗΠΑ και τη Δύση. Ταυτόχρονα δεν έχει επιτευχθεί μια «νέα τάξη», οικονομική, γεωπολιτική, ενεργειακή, της Ρωσίας με τις ΗΠΑ. Επίπτωση υπάρχει στην εξέλιξη των «συμφωνιών του Αβραάμ», που συνδέουν γεωστρατηγικά την Ευρώπη μέσω Μεσογείου – Ελλάδα-Κύπρος κρίσιμοι κρίκοι στην αλυσίδα με τη Μέση Ανατολή και τη μακρά Ανατολή του Ινδικού. Τι μπορεί να κάνει η Ελλάδα στη διεθνή της πολιτική; Το ένα να μην κάνει τίποτα περιμένοντας τις επόμενες εξελίξεις. Το άλλο να αξιοποιήσει την ευκαιρία της κρίσης και να δημιουργήσει δυναμική από την πλευρά της Δύσης, σε συνεννόηση με τις ΗΠΑ, στον διάδρομο Ελλάδα, Κύπρος, Εμιράτα, Σαουδική Αραβία, Ινδία, προκαταλαμβάνοντας το μέλλον και αποκτώντας δυναμική θέση στις εξελίξεις, με δεδομένο ότι σχετικά σύντομα το Ισραήλ θα απεμπλακεί από τις συγκρούσεις στη Γάζα.

Εφημερίδα Απογευματινή