Πάνε οι πολιτικοί στην κηδεία του… δημοσιογράφου;

Η εξουσία αρέσκεται μόνο σε επιδαψιλεύσεις επαίνων προς αυτήν και απεχθάνεται οποιαδήποτε κριτική
14:28 - 27 Σεπτεμβρίου 2025

Ιδιαίτερα επιθετικός εμφανίζεται ο Αμερικανός πρόεδρος απέναντι στα Μέσα Ενημέρωσης απειλώντας να κλείσει όσα του κάνουν κριτική και, γενικώς δεν του αρέσουν αυτά που αναφέρουν. Ήδη με τους δικούς του μηχανισμούς και με ιδιοκτήτες που ελέγχει ή τον φοβούνται έχει καταφέρει να επιβάλει τη σιωπή που τον βολεύει ακόμη και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Πάντοτε βεβαίως το θέμα των σχέσεων των ΜΜΕ και της εκάστοτε εξουσίας, παγκοσμίως, ήταν κρίσιμο και ισορροπούσε επικίνδυνα.

Σε ένα εξαιρετικό αμερικανικό βιβλίο που έχει γράψει ο Stephen Bates και φέρει τον τίτλο «Αν δεν υπάρχουν νέα, στείλε φήμες» («If No News, Send Rumors») περιγράφονται με τον πιο ανάγλυφο τρόπο όχι μόνο δημοσιογραφικές αθλιότητες στο όνομα μιας επιτυχίας ή μιας αποκλειστικότητας, αλλά, κυρίως, οι σχέσεις απέχθειας, αν όχι και μίσους, που η εκάστοτε εξουσία, απ’ όπου κι αν αυτή ασκείται, καλλιεργεί σε βάρος του Τύπου. Ο λόγος προφανής. Η εξουσία αρέσκεται μόνο σε επιδαψιλεύσεις επαίνων προς αυτήν και απεχθάνεται οποιαδήποτε κριτική. Η κάθε εξουσία αρνείται να αντιληφθεί ότι οι αποκαλύψεις από τον Τύπο και η κριτική που αυτός ασκεί (όταν βεβαίως είναι καλόπιστη και θεμελιωμένη σε πραγματικά στοιχεία) είναι μέσα στις υποχρεώσεις του, που απορρέουν και από τον συνταγματικά κατοχυρωμένο ρόλο του. Ρόλο που θεσμοθετεί, κατά τ’ άλλα, στον Καταστατικό Χάρτη, η ίδια η εξουσία!

Το αποκορύφωμα της παράνοιας στην πράξη…

Αλλά και στη χώρα μας πρώην κυβερνητικός παράγων -το όνομα του οποίου δεν θα αποκαλύψω- είχε αξιολογήσει, στο παρελθόν, ως εξής τα ΜΜΕ:

α) Τα Μέσα Ενημέρωσης αρέσκονται στο να προβάλλουν μόνο τα θέματα τα οποία προκαλούν το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης.

β) Παγκοσμίως τα ΜΜΕ δεν επικροτούν επιλογές των κυβερνήσεων και, γενικώς, επιλογές της πολιτικής εξουσίας. Αν το κάνουν, το κάνουν σπανίως, ενώ με πολύ εύκολο τρόπο ασκούν κριτική για όλα τα θέματα, επειδή, ασφαλώς, πάντοτε για κάθε θέμα είναι εύκολο να βρεις στοιχεία ή πλευρές του θέματος που επιδέχονται τέτοια κριτική.

γ) Αλλά ακόμη και αν δεν επιδέχονται κριτική (τα θέματα αυτά), προβάλλεται η αρνητική τοποθέτηση από τα ΜΜΕ με έναν τέτοιο τρόπο, ώστε να δημιουργείται πολλές φορές θέμα εκ του μη όντος.

Όμως συχνά και οι πολιτικοί αρχηγοί (θα έλεγα σε όλο τον κόσμο) καλούν τα στελέχη τους να αντιπαρατεθούν «στην αγοραία έκδοση της πολιτικής», την οποία προωθούν κυρίως τα ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης.

Μπορεί οι πολιτικοί ορισμένες φορές να έχουν δίκιο ως προς την αγοραία θεματογραφία των ΜΜΕ, αλλά από την άλλη πλευρά είναι προφανές ότι για κάθε κυβέρνηση ο Τύπος και τα ηλεκτρονικά Μέσα, αποτελούν μια δυσάρεστη πραγματικότητα. Κυρίως διότι βγαίνει στο φως ό,τι δεν συμφέρει μια κυβέρνηση, αλλά και τον πολιτικό κόσμο γενικότερα, μολονότι, εμμέσως τουλάχιστον, ο αποκαλυπτικός ρόλος του Τύπου θα έπρεπε να διευκολύνεται και όχι να καταδικάζεται σε μία ευνομούμενη και δημοκρατική Πολιτεία.

Για τον εξής λόγο:

Αφού ο λαός θεωρείται κατά το Σύνταγμα κυρίαρχος, διότι διά της ψήφου του αναδεικνύει τις κυβερνήσεις, είναι αναγκαίο να πληροφορείται την πραγματικότητα προκειμένου να διαμορφώσει αναλόγως την άποψή του για συγκεκριμένους πολιτικούς και κόμματα και τελικώς και την εκλογική του απόφαση. Και είναι αναγκαίο να γνωρίζουν την πραγματικότητα οι πολίτες, πολύ περισσότερο μάλιστα αφού η μεν κυβέρνηση την πραγματικότητα αυτήν
φροντίζει, για λόγους αυτονόητους, να την εξωραΐζει, η δε αντιπολίτευση να την παρουσιάζει με τα πιο μελανά χρώματα. Άρα, στο πολιτικό αυτό παιγνίδι ο ρόλος του Τύπου -υπό την προϋπόθεση βεβαίως ότι τηρεί τους στοιχειώδεις κανόνες της αντικειμενικότητας και ότι υπηρετεί κατά το μάλλον ή ήττον την αλήθεια- είναι καταλυτικός.

Δυσφορώντας η κάθε εξουσία με τον ρόλο των ΜΜΕ (υπό την αυστηρή προϋπόθεση της καλόπιστης άσκησης του ελεγκτικού τους ρόλου), εμμέσως αποδέχεται -αν δεν επιδιώκει κιόλας- μια κολοβωμένη λαϊκή κυριαρχία. Διότι ο λαός δεν είναι δυνατόν να θεωρείται κυρίαρχος (και να απορρέουν όλες οι εξουσίες εξ αυτού και να ασκούνται χάριν αυτού) όταν έχει άγνοια των όσων συμβαίνουν στο πολιτικό προσκήνιο και παρασκήνιο. Προφανώς, κάθε εξουσία έχει κάθε ισχυρό λόγο να κρατά τα κατορθώματά της εν κρυπτώ και παραβύστω… Ας θυμηθούμε στο σημείο αυτό τον ορισμό της είδησης που είχε δώσει ο λόρδος Νόρθκλιφ, ιδιοκτήτης των «Times του Λονδίνου».

«Είδηση είναι αυτό που κάποιος, σε κάποιο μέρος θέλει να αποκρύψει, να εξαφανίσει. Όλα τα υπόλοιπα είναι διαφήμιση».

Χαρακτηριστική πάντως της αντιπάθειας με την οποία η εξουσία βλέπει τα Μέσα είναι φράση του Φουσέ, υπουργού Εσωτερικών του Ναπολέοντα (από τότε οι σχέσεις ΜΜΕ και κυβερνώντων ήταν εχθρικές, για ευνόητους λόγους βεβαίως), ο οποίος μιλώντας σε φίλο του για τις «ελευθεροστομίες» και τις «φλυαρίες» των δημοσιογράφων, του λέει: «Όταν με μία μόνο λέξη τους προσβάλλουν έναν υπουργό, αυτός χρειάζεται δέκα σελίδες για να υπερασπιστεί τον εαυτό του. Με μία φράση τους προκαλούν τέτοια αναταραχή και σύγχυση, που χρειάζεται κανείς πολύ χρόνο για να τους συγκρατεί. Όταν είναι κανείς υπουργός, έχει άλλα πράγματα να κάνει».

Εφημερίδα Απογευματινή

Τελευταία άρθρα στη κατηγορία Άρθρα