Η Ευρώπη έτοιμη να εκραγεί

Δεν υπάρχουν ούτε τα πρόσωπα, ούτε οι ηγεσίες, ούτε τα μοντέλα που μπορούν να οδηγήσουν τις εξελίξεις προς διέξοδο
11:41 - 2 Οκτωβρίου 2025

Η Ευρώπη βρίσκεται ενώπιον των χαμένων στοιχημάτων της. Η διέξοδος από τη σημερινή περιδίνηση δεν θα είναι καθόλου εύκολη. Πολύ περισσότερο μάλιστα εφόσον ο Βλαντίμιρ Πούτιν και η Μόσχα επιμένει να συνεχίζει τις στρατιωτικές επιχειρήσεις της στην Ουκρανία. Από την πλευρά της δομημένης Ευρώπης τα όσα εξελίσσονται στα βόρεια και ανατολικά σύνορά της την παρασύρουν σε συνθήκες νέου Ψυχρού Πολέμου. Αυτό σημαίνει κούρσα εξοπλισμών έναντι της Ρωσίας τουλάχιστον.

Αλλά η Ευρώπη ως δομή είναι οργανωμένη σε νόρμες «μη πολέμου». Η διακυβερνητική λειτουργία της είναι περιορισμένη. Αντίθετα η τεχνοκρατική διοίκησή της, όπως περιγράφεται μέσα από τις αρμοδιότητες και τις λειτουργίες της Κομισιόν, εξαιρετικά διογκωμένη. Το έλλειμμα αυτό, ειδικά όταν η συζήτηση αφορά την κοινή άμυνα και ασφάλεια, θέματα που συζητήθηκαν στη Σύνοδο της Κοπεγχάγης, βαραίνει. Η Κομισιόν είναι αναρμόδια να συντονίσει τέτοιες δράσεις. Το Συμβούλιο, με συμμετέχουσες τις ηγεσίες των εθνικών κρατών και τις κυβερνήσεις, δεν δείχνει ότι μπορεί να αντεπεξέλθει.

Ταυτόχρονα ο ενωσιακός χαρακτήρας του γκρουπ ναρκοθετείται από τις εθνικές επιλογές ηγετικών κρατών όπως η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιταλία, η Ισπανία, η παρούσα και πάλι Βρετανία, που αναζητούν μια επόμενη μέρα προσαρμοσμένη στις δικές τους ανάγκες και τα αυτοκρατορικά σύνδρομα. Το ζήτημα γίνεται πολύ πιο σύνθετο και περίπλοκο, αφού τόσο οι κεντρικές δυνάμεις της Ένωσης όσο και η ίδια η Ένωση πάσχουν από εμπλοκές στην οικονομική και δημοσιονομική τάξη τους. Για παράδειγμα η Γαλλία έχει χάσει το έρμα της μέσα σε διάδοχους κύκλους πολιτικής ακυβερνησίας και παράλληλα άρνησης των Γάλλων να προσαρμοστούν στις ενωσιακές προδιαγραφές δημοσιονομικά.

Έλλειμμα, χρέος, όρια συνταξιοδότησης και ούτω καθεξής. Από την άλλη πλευρά η Γερμανία, σύμφωνα με τις επίσημες δηλώσεις του καγκελάριου Μερτς, ζει πάνω από τις δυνατότητές της δημοσιονομικά. Πολύ πιο ενδιαφέρον είναι το αδιέξοδο στο οποίο βρίσκεται συνολικά ως δομή η Ευρώπη. Όλες οι προδιαγραφές, οι στόχοι και τα όρια που έχουν θέσει οι τεχνοκράτες των Βρυξελλών, όχι μόνο για τα δημοσιονομικά αλλά κα για την ανάπτυξη ή την ενέργεια, πολύ περισσότερο για την ανταγωνιστικότητα, θα πρέπει υπό τις παρούσες συνθήκες να πεταχτούν στα σκουπίδια. Η Ευρώπη θα πρέπει να γράψει μια νέα θεώρηση πραγμάτων για το γκρουπ και τα μέλη της. Η παλιά αλαζονεία έχει μετατραπεί σε ταπείνωση.

Δεν υπάρχουν ούτε τα πρόσωπα, ούτε οι ηγεσίες, ούτε τα μοντέλα που μπορούν να οδηγήσουν τις εξελίξεις προς διέξοδο. Το ότι συνεχίζουν οι Βρυξέλλες να μην αναθεωρούν την «πράσινη» οικονομία στο μοντέλο των ΗΠΑ του Ντόναλντ Τραμπ, μειώνοντας μεταξύ των άλλων το κόστος της, και ταυτόχρονα να γίνονται ανακοινώσεις για σοβαρές επενδύσεις πλούτου των εθνών στην πολεμική οικονομία, παραγωγή και την ανασυγκρότηση των ενόπλων δυνάμεων, δεν είναι συμβατές στρατηγικές. Το αδιέξοδο είναι φανερό.

Πολύ περισσότερο αν υπολογίσουμε τον κύκλο της πολιτικής αστάθειας αλλά και αναξιοπιστίας των συστημάτων διακυβέρνησης που κυριαρχούν σε σειρά κρατών-μελών και θα οδηγήσουν σε πολιτική πόλωση και κοινωνική εξέγερση. Η κρίση που λαμβάνει πολιτειακά χαρακτηριστικά εντός των εθνικών κρατών θα μεταφερθεί σε μια συνολική και δομική πλέον αντιπαράθεση του Ευρωκοινοβουλίου των «εκλεγμένων» με τους «διορισμένους» της Κομισιόν. Και βεβαίως όσοι εμπλέκονται στις κοινοτικές ευρωπαϊκές διαδικασίες ζουν σε έναν άλλο κόσμο, με πολύ ανώτερα εισοδήματα από τους κοινούς θνητούς ασχέτως εθνικής ταυτότητας των κρατών-μελών της, με αποτέλεσμα όλοι τους να μιλούν για το «θαύμα της Ευρώπης».

Αλλά όσο οι λαοί θα εξεγείρονται τόσο οι ευρωπαϊκές δομές θα διχάζονται και θα συγκρούονται, θέλοντας να μεταφέρουν την ένταση και την πίεση στους άλλους. Αυτό μάλιστα που φάνηκε και στην Κοπεγχάγη είναι ότι η Ευρώπη έχει πολύ περισσότερα μέλη και έκταση από όση μπορεί να εξυπηρετήσει θεσμικά και δομικά. Το άνοιγμα στην Ανατολή θα κοστίσει σε συνοχή. Οι γεωπολιτικές ανάγκες της στους παρόντες πλέον καιρούς είναι πολύ μεγαλύτερες από αυτές που είναι σχεδιασμένη να αντέχει. Στο τέλος η Ευρώπη θα εκραγεί, χωρίς κανείς να μπορεί να δημιουργήσει ανάσχεση.

Εφημερίδα Απογευματινή