Η Pax Americana με τη σφραγίδα του Ντόναλντ Τραμπ είναι διαφορετική από εκείνη που ίσχυε για δεκαετίες. Είτε στις περιόδους Κλίντον, Ομπάμα, Μπάιντεν, είτε όμως και στη ρεπουμπλικανική ηγεσία των Μπους. Η «ηττημένη» και συμβιβασμένη Αμερική του χθες δεν έχει θέση στο σήμερα. Η «ειρήνη διά της ισχύος», που ουσιαστικά είναι το βασικό σύνθημα του παρόντος Λευκού Οίκου, δεν συνδυάζεται με τα πρωτόκολλα και τα παιχνίδια παρασκηνίου των ΗΠΑ που είχε συνηθίσει η Ευρώπη αλλά και η Ανατολή. Το πρόβλημα αλλά και η ειδοποιός διαφορά αυτής της νέας στρατηγικής είναι ότι δεν έχει γραφειοκρατικό χαρακτήρα. Βασίζεται στην ηγετική παρουσία και στον τρόπο χειρισμών και έκφρασης του ίδιου του προέδρου. Και ο Ντ. Τραμπ είναι ιδιότυπος πρόεδρος. Τα όσα εξελίχτηκαν μέσα σε μία ημέρα, για παράδειγμα, στο Ισραήλ και στην Αίγυπτο τη Δευτέρα σωρευτικά σε άλλες συγκυρίες θα είχαν εξελιχθεί σε μία δεκαετία, με πολύ πιο αμφίβολα αποτελέσματα ως προς το τέλος του πολέμου στη Γάζα που επετεύχθη.
Η πολιτική του Ντ. Τραμπ και της ομάδας του, που δεν είναι μόνο ο Γουίτκοφ ή ο γαμπρός του ο Κούσνερ, ακόμη και ο αντιπρόεδρος της ομοσπονδίας, Τζέι Ντι Βανς. Είναι αυτοί αλλά και ο Ρούμπιο ως επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, το Πεντάγωνο, ο κύκλος των οικονομικών υπουργείων και ούτω καθεξής. Απλώς στην κορυφή της πυραμίδας, αυτός που έχει δημόσια έκφραση και τελική επιλογή των χειρισμών και των κινήσεων είναι ο πρόεδρος Τραμπ και κανένας άλλος. Και δεν θα μπορούσε να είναι διαφορετικά, αφού η διεθνής πολιτική των ΗΠΑ σε όλα τα πεδία είναι μπροστά στις κάμερες και όχι πίσω από αυτές. Είναι μια συνεχής δημόσια διπλωματία των μίντια, σε γλώσσα επιχειρηματική και εκφράσεις που δεν μπορούν να έχουν άλλον ως πρωταγωνιστή παρά μόνο τον Ντ. Τραμπ.
Ακριβώς επειδή υπάρχουν πολλοί τακτικισμοί και ιδιομορφίες που υπερβαίνουν τα πρωτόκολλα, η κλασικού τύπου διπλωματία τόσο στο επίπεδο της διαβούλευσης όσο και σε εκείνο των μηχανισμών της έρχεται πολύ συχνά σε αμηχανία ή νιώθουν οι κύριοι εκπρόσωποί της, ειδικά στην Ευρώπη, περιθωριοποιημένοι. Μέχρι πριν από λίγες εβδομάδες, οι θιασώτες της κλασικού τύπου διπλωματίας την όριζαν ως κανονικότητα, εκτιμούσαν και προσδοκούσαν, σχεδόν ανυπομονούσαν, για αποτυχίες της σχολής Τραμπ, που θα οδηγούσαν εξ αντανακλάσεως στην επιβεβαίωση άσκησης πολιτικής πιο κλασικών σχολών διεθνούς πολιτικής και ισορροπίας. Μάλιστα, όλες αυτές οι ηγεσίες που αμφισβητούσαν τη στρατηγική Τραμπ στο να πετύχει αποτελέσματα οριστικά ή ιστορικά ένιωσαν επιβεβαιωμένοι μετά τα όσα ακολούθησαν τη συνάντηση Τραμπ – Πούτιν στην Αλάσκα σε σχέση με το τέλος του πολέμου στην Ουκρανία. Όμως τα όσα εξελίχθηκαν στην εμπλοκή στη Γάζα με το σχέδιο ειρήνης των είκοσι σημείων, που παρήγαγε η Ουάσινγκτον και τελικά επέβαλε με τους χειρισμούς και τις δηλώσεις του ο πρόεδρος Τραμπ, τους οδηγούν στο να συνειδητοποιήσουν ότι τελικά βιώνουμε σε διεθνές επίπεδο μια άλλη εποχή. Ή μια άλλου τύπου Pax Americana.
Η Ελλάδα, μια διστακτική τον τελευταίο μισό αιώνα δύναμη του ευρωπαϊκού πυρήνα, της Βαλκανικής και της Μεσογείου, με μια διπλωματία πολύ comme il faut και βασισμένη στους πολυμερείς οργανισμούς και συσχετισμούς, ειδικά της Δύσης, νιώθει φοβική μπροστά σε μια διεθνή πολιτική της ισχύος και των εκπλήξεων που εφαρμόζει ο Ντ. Τραμπ και ο παρών Λευκός Οίκος. Αλλά και απροστάτευτη μπροστά στο απροσδόκητο που κατά τη γνώμη πολλών και αρμοδίων στην Αθήνα μπορεί να ευνοήσει τη δεσποτική, με αυθαίρετο μεγαλοϊδεατισμό, Τουρκία του Τ. Ερντογάν.
Κι όμως, η Ελλάδα έχει ένα πλεονέκτημα που κάποιοι δεν έχουν συνειδητοποιήσει. Τη συνέπεια σε μια στρατηγική δυτικού προσανατολισμού στο διεθνές σύστημα και με συγκεκριμένους πόλους ισορροπίας αλλά και ισχύος στις γεωπολιτικές της περιφέρειες. Ουσιαστικά η στρατηγική της από το 2010 και μετά, ασχέτως σύνθεσης κυβερνήσεων και συγκυρίας, έχει πείσει ότι η Ελλάδα, αν είχε μεγαλύτερη πεποίθηση στις δυνάμεις της και εμπιστοσύνη στις δυνατότητές της, θα μπορούσε, ακριβώς στην εποχή Τραμπ, να έχει σημαντικές εθνικές επιτυχίες και επίλυση χρονιζόντων προβλημάτων ακόμη και απέναντι στην ογκώδη και επιθετική Τουρκία. Όπως απέδειξε και η πρώτη προεδρία Τραμπ στις ΗΠΑ, όταν έχεις στρατηγικά προεξοφλήσει τις «συμφωνίες του Αβραάμ» ως θετική εξέλιξη και έχεις τοποθετηθεί ως στενός σύμμαχος των ΗΠΑ στην πράξη και πολυεπίπεδα πέραν της ευρωπαϊκής και κινεζικής ανάσχεσης, έχεις πολύ μεγαλύτερο πλεονέκτημα και επιχειρήματα απ’ ό,τι άλλοι στην παρούσα εποχή της κυριαρχίας του Ντ. Τραμπ.
Εφημερίδα Απογευματινή
