Το timing της επιλογής της κυβέρνησης του Λιβάνου και της ηγεσίας της Κύπρου να προχωρήσουν σε συζητήσεις για τον ορισμό των ΑΟΖ μεταξύ τους δεν είναι άσχετη με τη γενικότερη κινητικότητα στην Ανατολική και τη Νότιο Μεσόγειο για τον καθορισμό των θαλάσσιων συνόρων αλλά και των ζωνών οικονομικής εκμετάλλευσης. Το όλο εγχείρημα μοιάζει με πολυμερές, αλλά ουσιαστικά είναι χωρισμένο σε διμερείς συμφωνίες μεταξύ των κρατών της περιοχής στη βάση της γεωγραφικής τους θέσης και υπό την ηγετική παρουσία και εμπλοκή των ΗΠΑ.
Από την πλευρά της Ελλάδας υπάρχουν κινήσεις και δηλώσεις ισχυρού ενδιαφέροντος σχετικά. Η μία από αυτές σχετίζεται με τη διεθνή διάσκεψη για τον καθορισμό των ΑΟΖ με τη συμμετοχή Ελλάδας-Τουρκίας-Λιβύης-Αιγύπτου-Κύπρου. Η άλλη κίνηση, που έχει προηγηθεί, είναι η διπλωματική κινητικότητα της Ελλάδας να συμμετάσχει στη θεσμική ενίσχυση της κρατικής κυριαρχίας ή της θεσμικής υπόστασης του Λιβάνου με ταυτόχρονο αφοπλισμό της Χεζμπολάχ που έχει συμφωνηθεί.
Η Ελλάδα δεν κινείται μόνη της σε αυτήν τη στρατηγική, αλλά ενισχύει τις αποφάσεις της Ουάσινγκτον και του Παρισιού να στηριχθεί ο Λίβανος στην προσπάθεια εκ νέου συγκρότησής του, προκειμένου να πάψει να είναι έρμαιο της τζιχάντ και της αταξίας του «άξονα της αντίστασης» που είχε οργανώσει τις προηγούμενες δεκαετίες η Τεχεράνη για να πλήξει το Ισραήλ.
Οι ΗΠΑ βρίσκονται πλέον στην περιοχή όχι με την κλασική γεωπολιτική διάσταση της παρουσίας ενόπλων δυνάμεων, αλλά με οικονομικούς όρους στη βάση δύο κεντρικών πετρελαϊκών εταιρειών τους που τελούν υπό την προστασία της Ομοσπονδίας: της Exxon Mobil και της Chevron. Οι αμερικανικές εταιρείες δείχνουν αποφασισμένες να κινηθούν στο εύρος των περιοχών της Ν.Α. Μεσογείου υπερβαίνοντας τα εθνικά σύνορα, αλλά και επιθυμώντας εύλογα να έχουν σταθερό νομικό καθεστώς ως προς τη χάραξη των συνόρων και των ζωνών στα κράτη της περιοχής.
Οι αμερικανικές αυτές εταιρείες δεν κινούνται μόνο στη βάση των θαλασσίων οικοπέδων, αλλά και των ηπειρωτικών ζωνών των εν λόγω γειτονικών κρατών. Έχοντας την οικονομική δυνατότητα, την τεχνική εμπειρία και την κάλυψη ασφάλειας που χρειάζεται για τόσο διευρυμένη έρευνα και εξόρυξη υδρογονανθράκων ή φυσικού αερίου αντιμετωπίζουν την τόσο σημαντική γεωπολιτική ζώνη ως ένα τοπικό Ελ Ντοράντο, που δεν θα προσφέρει μόνον οφέλη σε αυτές αλλά και στα κράτη στην επικράτεια των οποίων θα βρεθούν τα αποθέματα αυτά.
Η Αμερική επανέρχεται στο προσκήνιο της Μεσογείου όχι πλέον ως μια επιθετική και αποικιοκρατικού χαρακτήρα δύναμη, αλλά ως ο «νέος κόσμος» που μέσα από την επιχειρηματικότητα, την οικονομική αλλά και στρατιωτική ισχύ του θα μοιραστεί μα και θα μοιράσει πλούτο στα κράτη, μαζί με ειρήνη και ασφάλεια. Οι ΗΠΑ δηλαδή κινούνται ως μη αποικιοκρατική δύναμη, όπως είναι και ο χαρακτήρας του έθνους και της ομοσπονδίας τους απέναντι στις κλασικού τύπου, αυτοκρατορικής παράδοσης δυνάμεις της Ευρώπης ή της Ασίας.
Η Τουρκία, που έχει επενδύσει στη στρατηγική της σε μια επιβολή μέσα από την επιθετικότητα και σε μια γεωπολιτική ηγεμονία οθωμανικού τύπου, με τους νέους όρους θα πρέπει να περιορισθεί στα όρια του εθνικού της κράτους και στα δικαιώματα, για παράδειγμα, που της δίνει αναλογικά το Διεθνές Δίκαιο της θάλασσας και όχι οι δοξασίες περί «Γαλάζιας Πατρίδας».
Η Ελλάδα με τις κινήσεις που επιχειρεί η διακυβέρνηση Μητσοτάκη στη βάση της ενεργειακής ατζέντας, κάτι προσφιλές άλλωστε στον πρωθυπουργό, νιώθει έτοιμη να εμπλακεί σε αυτό το περιβάλλον, όπου μπορεί να υπάρχουν ρίσκα, αλλά σε κάθε περίπτωση γεννιούνται σημαντικές ευκαιρίες για την εξυπηρέτηση των χρόνιων εθνικών της προτεραιοτήτων και την ενίσχυση πέραν των άλλων του κρατικού της Προϋπολογισμού.
Η Ελλάδα στην πρώτη φάση θα πρέπει να θωρακίσει τη σχέση της με την Αίγυπτο, στην παράκτια διαδρομή Λίβανος – Λιβύη, με το Σινά να αποτελεί σημείο συνάντησης για τη διπλωματία προσκηνίου των δύο πλευρών στην πορεία για μια επόμενη ημέρα. Αυτό συμβαίνει το παρόν Σαββατοκύριακο, με την παρουσία του Έλληνα πρωθυπουργού στο έδαφος της Αιγύπτου.
Εφημερίδα Απογευματινή
