Η Ελλαδική Εκκλησία σε έναν ευρύτερο ρόλο

Η πρέσβης Γκιλφόιλ έδειξε ότι η σχέση Αθήνας και Ουάσινγκτον δεν θα εξαιρέσει το θρησκευτικό πεδίο από την ατζέντα των προτεραιοτήτων
10:02 - 15 Νοεμβρίου 2025

Ακόμη και εκκλησιαστικοί κύκλοι με διπλωματική εμπειρία ένιωσαν αιφνιδιασμένοι, με τη θετική έννοια, για την προτεραιότητα της νέας πρέσβη των ΗΠΑ, Κίμπερλι Γκιλφόιλ, από τις πρώτες ημέρες της θητείας στην Αθήνα να επισκεφθεί την Αρχιεπισκοπή Αθηνών και μάλιστα στην έδρα της. Ο στόχος ήταν σαφής. Να συζητήσει με τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο, προχωρώντας μάλιστα και σε εντυπωσιακά θετικές δηλώσεις τόσο για τον ίδιο όσο και για την Ορθόδοξη Ελλαδική Εκκλησία. Αυτή είναι μια καινούργια στάση από την πλευρά της αμερικανικής διπλωματικής αποστολής, που συνδέεται και με το γεγονός ότι μόλις βρέθηκε στην Ελλάδα ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ κ. Ρήγας έσπευσε να μεταβεί στο Άγιον Όρος ανταποκρινόμενος στην πρόσκληση του διοικητή κ. Στεφανή, ο οποίος μάλιστα άδραξε την ευκαιρία πρόσκλησης στην περίπτωση που ο πρόεδρος Τραμπ βρεθεί στη χώρα μας να επισκεφθεί και την «Κιβωτό της Παναγιάς». Είναι μάλιστα πολύ ενδιαφέρον ότι ο αναπληρωτής υπουργός των Εξωτερικών των ΗΠΑ βρέθηκε στο πλευρό του πρωθυπουργού και της ελληνικής αποστολής στην τελετή εγκατάστασης του νέου Αρχιεπισκόπου στη Μονή Σινά, με ό,τι αυτό σηματοδοτεί για τη σημασία που δίνει η Ουάσινγκτον στην ορθόδοξη εκκλησία που είναι συνδεδεμένη με την Ελλάδα.

Ουσιαστικά η πρέσβης Γκιλφόιλ, έχοντας ως κλίμα και τη στενή σχέση που έχουν οι ομογενείς μας στην Αμερική με την Εκκλησία, έδειξε ότι η σχέση Ελλάδας και ΗΠΑ δεν θα εξαιρέσει το εκκλησιαστικό πεδίο από την ατζέντα των προτεραιοτήτων. Το γεγονός μάλιστα ότι η νέα πρέσβης είναι Καθολική στο θρησκευτικό δόγμα προφανώς διευκολύνει μια εποικοδομητική εξέλιξη επαφών με την Ελλαδική Εκκλησία αλλά και το ποίμνιο γενικά, όπου οι Ορθόδοξοι είναι συνηθισμένοι σε πολλές περιοχές αλλά και σε κεντρικό επίπεδο να έχουν ώσμωση με τους Καθολικούς περισσότερο από όλα τα άλλα χριστιανικά δόγματα.

Πέραν αυτών, στο καθαρά διπλωματικό επίπεδο είναι γνωστό το αίτημα τόσο των Αμερικανών όσο και των αξιωματούχων του Ισραήλ για την ανάληψη από την Ελλάδα πρωτοβουλιών για την ασφάλεια και την οργάνωση των χριστιανικών κοινοτήτων των Ρωμιών αλλά και των ελληνορθόδοξων τόσο στον Λίβανο και στην Αφρική όσο και στην Εγγύς Ανατολή, με έμφαση στις ταραχώδεις περιοχές της Συρίας. Η Ελλάδα ως επίκεντρο της ορθόδοξης πίστης και παράδοσης είναι γνωστό ότι τυγχάνει ιδιαίτερου σεβασμού ακόμη και από τη Ρωσία, άσχετα με το γεγονός ότι σε κάθε ευκαιρία η Μόσχα επιχειρεί εισοδισμό και έλεγχο μέρους των μονών ή στις σκήτες στο Άγιον Όρος. Η Ελλαδική Εκκλησία ταυτόχρονα στη βάση της Αρχιεπισκοπής Αθηνών και Πάσης Ελλάδος μπορεί να έχει ενεργό ρόλο στην εκκλησιαστική διπλωματία, όσον αφορά τη στήριξη των λεγόμενων ιστορικών Πατριαρχείων στην Ανατολή. Ουσιαστικά ο λόγος για το Αντιοχείας, το Ιεροσολύμων και το Αλεξανδρείας.

Η κρατική δομή του εθνικού κράτους των Ελλήνων διατηρεί πολύ ισχυρότερη επιδραστική δυνατότητα στην ανάκαμψη των Πατριαρχείων αυτών αλλά και στην ανάσχεση του Πατριαρχείου Μόσχας, στον επεκτατισμό που επιχειρεί υποστηριζόμενο από τις κρατικές δομές της Ρωσίας αλλά και τις μυστικές υπηρεσίες της στα Πατριαρχεία αυτά και στον κλήρο που υπηρετεί σε αυτά. Φυσικά η Ελλαδική Εκκλησία έχει άμεση σχέση και πνευματική επαφή με το Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινούπολης, το οποίο στηρίζει με έμπρακτο τρόπο η Ουάσινγκτον ακόμη και στο επίπεδο Λευκού Οίκου, όπως διεφάνη από την επίσημη επίσκεψη του Πατριάρχη Βαρθολομαίου αλλά και τη μεσολάβηση του ίδιου του προέδρου Τραμπ στον Ταγίπ Ερντογάν ως προς το θέμα της Σχολής της Χάλκης.

Η ευκαιρία για την Ελλαδική Εκκλησία, η οποία είναι επί της ουσίας μια εθνική Εκκλησία, είναι ότι συνδέεται άμεσα με το ελληνικό κράτος, ενώ το Πατριαρχείο Κωνσταντινούπολης εκ της θέσεώς του είναι αναγκασμένο να διατηρεί συνεχείς ισορροπίες με την τουρκική διοίκηση. Είναι δεδομένο δηλαδή ότι η εκκλησιαστική διπλωματία είναι ένα πεδίο όπου η Ελλάδα καλείται να έχει μεγαλύτερη εμπλοκή από ό,τι έχει συνηθίσει στη διεθνή πρακτική της.

Εφημερίδα Απογευματινή