Ας κάνουμε μια υπόθεση εργασίας, για την οποία θα χρειαστεί μια χρονική υπέρβαση. Ένα άλμα στο μέλλον. Το ημερολόγιο γράφει Νοέμβριος του 2035, βρισκόμαστε δηλαδή δέκα χρόνια μετά τη σημερινή ημέρα. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης γράφει ένα βιβλίο για την πολιτική του σταδιοδρομία και αναφέρεται στους υπουργούς της κυβέρνησής του το 2025. Για τον υπουργό Οικονομικών, Κυριάκο Πιερρακάκη, λέει ότι επέδειξε «προχειρότητα», «πειραματισμούς», «εμμονές», ότι «είχε επιδοθεί σε ένα επικοινωνιακό παιχνίδι προσωπικής προβολής, το οποίο φλέρταρε απροκάλυπτα με τη ματαιοδοξία» και ότι με τις εισηγήσεις του η κυβέρνηση θα έπαιζε «κορόνα-γράμματα το μέλλον του λαού και της χώρας». Α, και ότι τον θεωρούσε «εγωκεντρικό» και «αναξιόπιστο»! Για τον υπουργό Ανάπτυξης, Τάκη Θεοδωρικάκο, γράφει ότι «βρισκόταν σταθερά σε άλλο μήκος κύματος» και πως δεν ξέρει «αν αντιλαμβανόταν έστω και στοιχειωδώς την πραγματικότητα».
Για τον υπουργό Υγείας, Άδωνι Γεωργιάδη, σημειώνει ότι «η αμφισβήτηση των εμβολίων εγκυμονούσε σοβαρούς κινδύνους για τη ζωή και, με πολιτικούς όρους, έκανε κακό στην κοινή μας προσπάθεια, προκαλούσε σκληρές επιθέσεις εναντίον μας». Για τον υπουργό Επικρατείας, Άκη Σκέρτσο, ότι «είχε επιδείξει σε όλη αυτή τη διαδικασία απαράδεκτη επιπολαιότητα». Για τον πρόεδρο της Βουλής, Νικήτα Κακλαμάνη, πως αποτελούσε «μια χαρακτηριστική περίπτωση αυτοκαταστροφικής αδιαλλαξίας». Για τον υφυπουργό Εξωτερικών, αρμόδιο για την οικονομική διπλωματία, Χάρη Θεοχάρη, αναφέρει ότι «δεν είμαι καθόλου βέβαιος αν ασχολήθηκε μαζί της (σ.σ. με την οικονομική διπλωματία)». Και ούτω καθεξής.
Με όλα αυτά τα δεδομένα, τι εικόνα θα σχηματίσει ένας τρίτος παρατηρητής, ένας απλός αναγνώστης του βιβλίου, για τη σημερινή κυβέρνηση; Ότι αποτελούνταν από ικανά και έμπειρα στελέχη ή ότι ήταν -σύμφωνα με τα γραφόμενα του συγγραφέα- ό,τι κοντινότερο υπήρχε στην πολιτική σκηνή στους «ιππότες που λένε νι», από τη γνωστή ταινία των Μόντι Πάιθον «Οι Ιππότες της Ελεεινής Τραπέζης»; Και τι εικόνα άραγε θα σχημάτιζε για την ικανότητα του πρωθυπουργού να επιλέγει τους κατάλληλους ανθρώπους για τις κατάλληλες θέσεις, να συνθέτει και να δημιουργεί πολιτικά αξιόμαχες ομάδες;
Το βιβλίο «Ιθάκη» (εκδ. Gutenberg) μπορεί να γράφτηκε από τον πρώην πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα για να αποτελέσει την προσωπική του δικαίωση έναντι όλων των κατηγοριών που έχει ακούσει για το πρόσωπό του τα τελευταία δέκα χρόνια. Η αποτίμηση και το αποτύπωμα που αφήνει τελικά ένα βιβλίο κρίνεται και φαίνεται σε βάθος χρόνου και σίγουρα όχι μέσα στην πρώτη ημέρα από την κυκλοφορία του. Προς το παρόν, πάντως, σε σχέση με τα γεγονότα του 2015, αποτελεί μια δικαίωση για όσους -ενεργούς και απόμαχους πολιτικούς, δημοσιογράφους, αρθρογράφους, αναλυτές, καθηγητές, κ.ά.- έκρουαν τον κώδωνα του κινδύνου ήδη από τον Ιανουάριο εκείνης της χρονιάς για το πόσο απαράσκευη ήταν εκείνη η κυβέρνηση, πόσο επικίνδυνα μπορούσαν να αποδειχθούν για τη χώρα συγκεκριμένα της στελέχη, σε πόσο λάθος κατεύθυνση κινούνταν μια σειρά από δημόσιες δηλώσεις και τοποθετήσεις προβεβλημένων υπουργών. Τότε πολλοί εξ αυτών κατηγορούνταν ακόμα και ότι ήταν φίλα προσκείμενοι στην τρόικα και στους δανειστές ή ότι ήθελαν το κακό της χώρας ή ότι τέλος πάντων ήταν «μερκελιστές» ή ακόμα και «πέμπτη φάλαγγα». Τώρα, ίσως λίγο έκπληκτοι, ίσως και όχι, διαβάζουν τον Αλέξη Τσίπρα να συμμερίζεται αρκετές από τις απόψεις τους για πρόσωπα, πράγματα και γεγονότα της εποχής, με τρόπο πιο ωμό μάλιστα από τις απόψεις που διατύπωναν οι ίδιοι τότε.
Από το υπόλοιπο βιβλίο, σίγουρα προξενεί εντύπωση το γεγονός ότι, 70 χρόνια μετά τη λήξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και της Κατοχής στην Ελλάδα και σχεδόν επτά δεκαετίες μετά τη λήξη του Εμφυλίου Πολέμου, ένας νέος στην ηλικία πρωθυπουργός, αλλά και οι συν αυτώ, αντί να κοιτάνε στο μέλλον, κοιτάνε το βαθύ παρελθόν. Για να χρησιμοποιήσουμε και τη γλώσσα του βιβλίου, αντί να σαλπάρουν για την Ιθάκη, συζητούν για τα συντρίμμια της Τροίας. «Μαζί θα φτιάξουμε μια νέα εθνική ενότητα. Εσύ θα είσαι ο Άρης Βελουχιώτης και εγώ ο Ναπολέων Ζέρβας…», εμφανίζεται να είπε ο Πάνος Καμμένος στον Αλέξη Τσίπρα λίγο πριν σχηματιστεί η πρώτη συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ.
Ο δε κ. Τσίπρας, με τα δικά του λόγια: «Στο δικό μου το μυαλό, η συνεργασία με τον Καμμένο, τον Ιανουάριο του 2015, ήταν ένα άνοιγμα στον κόσμο της λαϊκής Δεξιάς, ώστε να μη θεωρήσει ότι ήρθε η Αριστερά για να πάρει την ιστορική ρεβάνς για τον Εμφύλιο. Δεν ήθελα με κανένα τρόπο να φανεί στην ελληνική κοινωνία πως οι ηττημένοι της δεκαετίας του 1940 είχαν βρει την ευκαιρία να βγάλουν τα απωθημένα τους για τον μισό και πλέον αιώνα “βάσανα και διωγμούς”, όπως λένε οι στίχοι του Ρασούλη στο γνωστό τραγούδι του Λοΐζου». Στις δραματικές δε στιγμές που προηγήθηκαν της οριστικής απόφασης για δημοψήφισμα, ο τότε πρωθυπουργός υπενθύμισε στους υπουργούς του, όπως σημειώνει ο ίδιος, «τη δύναμη του “Όχι” στη συλλογική μνήμη των Ελλήνων, έναν φορτισμένο ιστορικό συμβολισμό, που από το 1940 και μετά έχει ταυτιστεί με την έννοια της αντίστασης και της αξιοπρέπειας». Τουλάχιστον ας κρατήσουμε μια ελπίδα ότι ο «μισός και πλέον αιώνας» γράφτηκε κάπως πρόχειρα και βιαστικά και ότι ο πρώην πρωθυπουργός δεν πιστεύει πράγματι ότι η Αριστερά στην Ελλάδα γνώριζε βάσανα και διωγμούς ακόμα και εν έτει 2000…
Εφημερίδα Απογευματινή









