Η πρόσφατη έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Τουρκία -που αφορά την ευρωπαϊκή διεύρυνση και την προοπτική οι γείτονές μας να γίνουν ευρωπαϊκό μέλος- κάθε άλλο παρά είναι ευνοϊκή για το καθεστώς Ερντογάν αλλά και για την ίδια τη χώρα. Με λίγα λόγια, επισημαίνει η έκθεση όλες τις μειονεξίες που ενσωματώνει το εκεί καθεστώς και οι οποίες είναι αντίθετες με όλες τις αρχές και τους κανόνες που ισχύουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση και που η τήρησή τους αποτελεί προϋπόθεση για μια χώρα η οποία θα ήθελε να ενταχθεί στην ευρωπαϊκή οικογένεια. Ασφαλώς και ορισμένες χώρες που ήδη είναι μέλη της ΕΕ παρουσιάζουν κατά καιρούς κάποιες αποκλίσεις από τους ευρωπαϊκούς κανόνες, αλλά βεβαίως δεν βρίσκονται στη θέση της Τουρκίας, για την οποία οι Ευρωπαίοι κρίνουν ότι είναι μία χώρα με όλα τα χαρακτηριστικά ενός αυταρχικού καθεστώτος.
Αυτές οι καταδικαστικές παρατηρήσεις δείχνουν να αποκλείουν τη συμμετοχή της στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αν και δεν αποκλείεται και οι Τούρκοι να είναι επιφυλακτικοί σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, καθώς οι κανόνες της μπορεί να μοιάζουν με στενό κορσέ για εκείνους. Πράγματι, για να αναφέρουμε ένα παράδειγμα, πριν από μερικά χρόνια είχε γίνει μια έρευνα στις πανεπιστημιακές σχολές της Τουρκίας η οποία αποκάλυπτε τα εξής στοιχεία ως προς τις διαθέσεις των μελλοντικών υψηλόβαθμων υπαλλήλων στην τουρκική διοίκηση: Λ.χ. το 69% των φοιτητών ήταν βέβαιοι ότι η ένταξη της χώρας τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση δεν θα ανταποκρινόταν στις ανάγκες του λαού. Μια δε σημαντική πλειοψηφία επέλεγε άλλες εναλλακτικές συμμαχίες: τον τουρκόφωνο κόσμο, το Ιράν, την Κίνα, και τη Ρωσία που ήδη έχει γίνει ο δεύτερος σημαντικότερος εμπορικός εταίρος της Τουρκίας μετά τη Γερμανία. Η Τουρκία δηλαδή γαντζώνεται όλο και περισσότερο στην ασιατική της πλευρά, που απέχει βεβαίως πολύ από οτιδήποτε ευρωπαϊκό. Το συμπέρασμα είναι ότι οι Τούρκοι, όλο και σε μεγαλύτερο ποσοστό, δεν αισθάνονται Ευρωπαίοι. Ως πιο φιλικές χώρες θεωρούν το Αζερμπαϊτζάν και το Πακιστάν. Ως «εκλεκτική συγγένεια» ακόμη και το Ιράν.
Εκτός όμως από τον περιορισμό της δυνατότητας της Τουρκίας να γίνει μέλος της ΕΕ, το περιεχόμενο της έκθεσης της Κομισιόν περιορίζει δραματικά και το ενδεχόμενο συμμετοχής της χώρας αυτής στην ευρωπαϊκή άμυνα μέσω του SAFE. Άλλο θέμα είναι οι τυχόν εμπορικές συναλλαγές στον χώρο της άμυνας, όπου ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες έχουν κάθε λόγο να θέλουν να πωλήσουν τα προϊόντα της πολεμικής τους βιομηχανίας. Που, και στην περίπτωση αυτή, θα όφειλαν να λαμβάνουν υπόψιν ότι έτσι ενισχύουν εξοπλιστικά μια χώρα η οποία εκτός του ότι δεν πληροί τις αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης, είναι αυτή που απειλεί μια χώρα μέλος της ΕΕ και κατέχει παρανόμως έδαφος άλλης χώρας μέλους.
Δεν χωρεί αμφιβολία ότι οι αυστηρές παρατηρήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής έχουν μεγαλώσει την απόσταση της ασιατικής αυτής χώρας από τη Δύση.
Διότι δεν είναι μόνον ότι απομακρύνεται η ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας. Συγχρόνως οι ενεργειακές συμφωνίες της Ελλάδας με τις Ηνωμένες Πολιτείες, η ενίσχυση της παρουσίας της χώρας αυτής στη δική μας χώρα, την οποία η υπερδύναμη αντιμετωπίζει ως βασικό δίαυλο διοχέτευσης του αμερικανικού φυσικού αερίου προς την Ευρώπη, αλλά και η επίσημη αναγνώριση της Ελλάδας ως ζωτικού συμμάχου και εταίρου της Αμερικής, έχουν συμβάλει ώστε να προηγείται πλέον η χώρα μας της Τουρκίας ως σημαντικός γεωστρατηγικός παράγοντας στη Λεκάνη της Ανατολικής Μεσογείου.
Αυτές οι τελευταίες εξελίξεις είναι φυσικό να εκνευρίζουν την Άγκυρα, καθώς θέτουν εμπόδια στους μεγαλοϊδεατικούς στόχους της που περιλαμβάνουν και την Ελλάδα. Άλλωστε φάνηκε αυτό από τις επίσημες τουρκικές δηλώσεις που έγιναν μετά την έκθεση της Επιτροπής σύμφωνα με τις οποίες, ούτε λίγο ούτε πολύ, κατηγορείται η ΕΕ ότι λειτούργησε ως φερέφωνο της Ελλάδας και της Κύπρου.
Αυτός ακριβώς ο εκνευρισμός δεν είναι καλός σύμβουλος και προτρέπει για προκλητικές ενέργειες, που, όπως στο παρελθόν, αποβλέπουν στο να καθιστούν επίκαιρους και ιδιαίτερα προβεβλημένους τους τουρκικούς στόχους. Κάτι του τύπου «δεν πρέπει να ξεχνιόμαστε». Άλλωστε στο θέμα της Κύπρου είναι σαφής η τουρκική πρόθεση για τη διχοτόμηση του νησιού, καθώς συνεχώς πλέον η Άγκυρα μιλάει για δύο κράτη. Και στο θέμα αυτό η Άγκυρα φαίνεται να ακολουθεί τη συντριπτική πλειοψηφία των Τούρκων, που όπως έχει αναδειχθεί σε σειρά παλιότερων δημοσκοπήσεων τάσσεται στο Κυπριακό υπέρ της πολιτικής που ακολουθείται και που δεν είναι άλλη από τη διαρκή προσπάθεια επιβεβαίωσης της διχοτόμησης της Κύπρου και de jure.
Τυχόν εκδήλωση τέτοιων «υπομνηστικών» ενεργειών της Τουρκίας, όσον αφορά τις διεκδικήσεις της, διευκολύνεται και από το γεγονός ότι η Άγκυρα, γνωρίζοντας ότι η μεν Ευρώπη την κρατάει σε απόσταση, οι δε Ηνωμένες Πολιτείες έχουν προκρίνει την Ελλάδα ως σταθερό τους εταίρο, εμπορικά και αμυντικά, στην ευαίσθητη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, δεν έχει κανέναν λόγο να υποδύεται το «καλό παιδί». Όπως δηλαδή έκανε κάθε φορά για να αποκοιμίσει τον διεθνή παράγοντα, ώστε να αποκομίσει συγκεκριμένα οφέλη. Προφανώς αυτές οι προοπτικές ως προς τις ενέργειες της Τουρκίας από εδώ και στο εξής έχουν ληφθεί υπόψιν και για τον λόγο αυτόν ενισχύεται και αναβαθμίζεται η αμυντική θωράκιση της χώρας. Για παν ενδεχόμενον…
Εφημερίδα Απογευματινή
