Ώρα για εθνική στρατηγική δεκαετιών στο αγροτικό

Όσα έχουν συμβεί από τη δεκαετία του 1980 και καταλήγουν στα σημερινά αδιέξοδα, ούτε τυχαία προέκυψαν ούτε είναι ευθύνη μιας κυβέρνησης.
10:40 - 8 Δεκεμβρίου 2025

Ο πρωθυπουργός στην τακτική κυριακάτικη ενημέρωσή του προς τους πολίτες έκανε έκκληση στους αγρότες και τους κτηνοτρόφους για διάλογο προκειμένου να λυθούν τα επείγοντα ζητήματα που έχουν προκύψει. Ο κ. Μητσοτάκης ζήτησε από τους αγροτικούς συνδέσμους σοβαρή και αναλογική, από όλη τη χώρα, εκπροσώπηση βάζοντας στο τραπέζι τα περίπου 3,7 δισ. ευρώ που θα είναι διαθέσιμα γι’ αυτούς μέχρι το τέλος ή τους πρώτους μήνες του 2026. Από την πλευρά των αγροτών και των κτηνοτρόφων, που έχουν «ανοίξει» τα μικρόφωνα της δημοσιότητας λόγω της έντασης που επικρατεί, ακούγονται πολύ σοβαρές αναλύσεις, προσεγγίσεις αλλά και ενστάσεις σε σχέση με την κατανομή αυτών των 3,7 δισ. ευρώ που περιορίζουν κατά πολύ τη σπουδαιότητα που προβάλλει η κυβέρνηση. Πέραν αυτών από την πλευρά των αγροτών τίθενται σοβαρά στοιχεία σε σχέση με τον όγκο των προστίμων που πληρώνει η Ελλάδα, από τον κρατικό της Προϋπολογισμό, στην Ευρώπη και ξεπερνούν σε αυτήν τη φάση τα 2 δισ. ευρώ χωρίς αυτά τα πρόστιμα να έχουν προέλθει αποκλειστικά από την εμπλοκή της κακοδιαχείρισης στον ΟΠΕΚΕΠΕ.

Τις προσεγγίσεις και τις αναλύσεις των αγροτών θα πρέπει σε κάθε περίπτωση να ακούσουν οι αρμόδιοι από την πλευρά της κυβέρνησης και να ενσκήψουν σε αυτές τις πραγματικότητες, αν υποθέσουμε ότι έχει σκοπό η διακυβέρνηση να ασχοληθεί σοβαρά με τον πρωτογενή τομέα ως πεδίο ενδυνάμωσης του ΑΕΠ, επάρκειας σε τρόφιμα της χώρας αλλά και επέκτασης του αγροτικού τομέα, με στόχο μέρος της αναλογίας που ίσχυε πριν από μισό αιώνα όταν τα πράγματα ήταν σαφώς καλύτερα από σήμερα, τόσο στο πεδίο της απασχόλησης όσο και της επάρκειας ή των τιμών στα αγροτικά και κτηνοτροφικά προϊόντα. Φυσικά αυτή η συζήτηση που θα είναι μακρά και επίπονη δεν μπορεί να είναι αυτή που θα εξελιχθεί υπό την προεδρία του πρωθυπουργού στο Μέγαρο Μάξιμου. Οι συζητήσεις για την αντιμετώπιση των βραχυπρόθεσμων αναγκών, δεν μπορεί παρά να αποτελέσουν αφετηρία για πιο στρατηγικές συζητήσεις που θα ακολουθήσουν και θα καταλήξουν σε πλάνο το οποίο σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να ξεπερνά στην πρώτη φάση του τη δεκαετία.

Όσα έχουν συμβεί από τη δεκαετία του 1980 και καταλήγουν στα σημερινά αδιέξοδα και μελαγχολία, ούτε τυχαία προέκυψαν ούτε είναι ευθύνη μιας κυβέρνησης. Ομοίως τα μελλούμενα έστω και αν ξεκινούν από σήμερα θα αφορούν πολλές και διαφορετικές επόμενες κυβερνήσεις που δεν γνωρίζουμε ούτε την ταυτότητα ούτε τη σύνθεσή τους. Ούτε καν το πώς θα διαμορφωθεί από πλευράς τεχνολογιών το περιβάλλον για τον αγροτικό τομέα. Αυτή είναι όμως η πρόκληση της στρατηγικής που μας έλειψε τις προηγούμενες δεκαετίες και φθάσαμε εδώ. Να μιλάμε για άλλη μια φορά οι Έλληνες για «μια ιστορία χαμένων ευκαιριών».

Η στρέβλωση από την αρχική περίοδο των διαπραγματεύσεων με την τότε ΕΟΚ ήταν ορατή. Μας ζητήθηκε και συμφωνήσαμε να περιορίσουμε την αγροτική παραγωγή ως μέρος του ΑΕΠ από το 45%, κάτω από 10%. Στην επόμενη φάση οι ελληνικές κυβερνήσεις αξιοποίησαν τις αγροτικές επιδοτήσεις με απίθανα καταστροφικό, καιροσκοπικό και εκλογικό τρόπο στη βάση επέκτασης ακόμη πιο ισχυρών πελατειακών σχέσεων. Η τόσο αποτυχημένη οικονομική και εμπορική ένωση της Ευρώπης από την άλλη πλευρά επιδοτούσε την καταστροφή της παραγωγής, τη μείωση των κοπαδιών, τη διάλυση των αλιευτικών στόλων. Οι Έλληνες αγρότες, κτηνοτρόφοι, αλιείς έχασαν την αίσθηση της αξιοπρέπειας που σχετιζόταν με το επίπεδο της παραγωγής τους και άρχισαν να δηλώνουν φανταστικές παραγωγές, χωρίς μάλιστα κρατικό έλεγχο, αφού όλα θα κατέληγαν στις «χωματερές». Η διαφθορά των αγροτών και των κτηνοτρόφων ολοκληρώθηκε όταν το κράτος επέτρεψε σε ομάδες συμφερόντων, πολύ κλειστές, που συνδέονταν όμως με τις κομματικές οργανώσεις, να έχουν τον πλήρη έλεγχο της κατανομής των επιδοτήσεων στη βάση μιας ψευδούς καταγραφής των αγροτικών ιδιοκτησιών και των κοπαδιών. Φθάσαμε έτσι στην ολοκληρωτική εξουσία του τεχνικού συμβούλου και το όνειδος του ΟΠΕΚΕΠΕ.

Μιλώντας για το μέλλον θα πρέπει να υπάρξει εθνική στρατηγική και συμβούλιο πολιτικών αρχηγών και αρμόδιων επιτελείων που θα καθορίσει ένα διαφορετικό μέλλον από το επαίσχυντο παρελθόν. Σημειωτέον, η Ευρώπη καταρρέει εν συνόλω με έμφαση στις ΚΑΠ της επόμενης πενταετίας.

Εφημερίδα Απογευματινή