Ένα νέο κράτος από νέες ελίτ

Ο κρίσιμος παράγοντας που καθορίζει το αύριο είναι η σύζευξη τεχνητής νοημοσύνης και ρομποτικής. Η Ελλάδα δεν έχει δικαίωμα να χάσει αυτό το «στοίχημα» του μέλλοντος
11:08 - 15 Δεκεμβρίου 2025

Με την πολλαπλά εμβληματική εκλογή του Έλληνα υπουργού Οικονομικών κ. Πιερρακάκη στην ηγεσία του Eurogroup κλείνει ένας δεκαετής κύκλος για τη χώρα. Το κράτος και την οικονομία. Αυτός άνοιξε τον Σεπτέμβριο του 2015, όταν συνολικά το πολιτικό σύστημα της χώρας, επί διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, αποφάσιζε και συνέκλινε στην πορεία εξόδου από τα μνημόνια της χρεοκοπίας στη βάση των διαπραγματεύσεων με την τρόικα, εντός της πραγματικότητας της ζώνης του ευρώ. Ο ιστορικός κύκλος αυτός είχε ως στόχους αρχικά την έξοδο από τη δεσποτική εποπτεία της τεχνοκρατίας Κομισιόν – ΕΚΤ – ΔΝΤ, μια βιώσιμη συμφωνία αναδιοργάνωσης της χώρας στη συνέχεια, καθώς και την ανάκτηση της αξιοπιστίας, των θετικών ρυθμών ανάπτυξης, της επενδυτικής βαθμίδας, ενός μέρους έστω του ΑΕΠ που χάθηκε μεταξύ 2010-2015 (της τάξης του 25%) και την ανάσχεση της απορρύθμισης που επεβλήθη μεταξύ 2010-2018 στις δομές και στους πόρους του κράτους, στα εισοδήματα, στην επιχειρηματικότητα. Ο κύκλος που ξεκίνησε το 2015 είχε μια πολύ ισχυρή συνέχεια μετά την εκλογή του κ. Μητσοτάκη στην πρωθυπουργία το 2019, με αυτοδύναμη πλειοψηφία της Νέας Δημοκρατίας στο κοινοβούλιο, για να φθάσουμε στο σήμερα, τελευταίες εβδομάδες του 2025, που η Ελλάδα από «αποσυνάγωγος» του Eurogroup βρέθηκε στην ηγεσία του, ως κωδικοποίηση και τελική εξέλιξη ενός success story απρόβλεπτου στα χρόνια του Σόιμπλε και των συν αυτώ.

Κλείνοντας αυτός ο δεκαετής κύκλος ανοίγει ένας επόμενος. Αυτός, για πολλούς του κατεστημένου στην Ελλάδα αλλά και για μεγάλη μερίδα των πολιτών διαφόρων επαγγελμάτων ή εισοδηματικών τάξεων, θα έπρεπε να είναι μια ανάκτηση του παρελθόντος σε δείκτες, μοντέλα ανάπτυξης, πολλαπλασιαστές της οικονομίας και της επιχειρηματικότητας, μέσων εισοδημάτων, σχέσης δημόσιου τομέα – ιδιωτικού τομέα. Αυτό όμως είναι λάθος. Δεν έχει καμία λογική, με τους υφιστάμενους ρυθμούς ανάπτυξης των τεχνολογιών να δεσπόζουν και καθορίζουν το μέλλον, η οποιαδήποτε εμμονή ή νοσταλγία παρελθόντων εποχών. Είτε κάποιοι βλέπουν τις θεωρίες τους κρατικοκεντρικές είτε ακραία φιλελεύθερες, για να αντιμετωπίσουμε το μέλλον και τις προκλήσεις ή τις ευκαιρίες που υπάρχουν στον παράγοντα Ελλάδα, θα πρέπει να αγνοήσουμε το παρελθόν. Κι αυτό γιατί η εμπειρία του παρελθόντος δεν μπορεί να μας βοηθήσει στην παραμετροποίηση του μέλλοντος.

Αν παρακολουθήσουμε, για παράδειγμα, τα σενάρια κινδύνων για το μέλλον της Europol (δομή αστυνομικής συνεργασίας μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών), θα δούμε ότι οι αστυνομικοί της Τροχαίας θα είναι ρομπότ, τα οχήματα θα είναι αυτοκινούμενα, τα δεδομένα της εποχής μετά το τέλος της μισθωτής εργασίας για σημαντικές ομάδες του πληθυσμού απολύτως διαφορετικά απ’ ό,τι συζητείται σήμερα στην καθημερινότητα. Η πραγματικότητα αυτή ταυτόχρονα δεν αφορά μια στιγμή κάπου στο τέλος του αιώνα, αλλά το 2035. Βρισκόμαστε λοιπόν στην αφετηρία ενός νέου ιστορικού κύκλου 2025-2035, που αφορά τη νέα οργάνωση της εθνικής συγκρότησης και όχι μια αναμέτρηση με τα σωστά και τα λάθη του παρελθόντος. Πρόσφατου και απώτερου.

Ο κρίσιμος παράγοντας που καθορίζει το αύριο είναι η σύζευξη τεχνητής νοημοσύνης και ρομποτικής. Η Ελλάδα δεν έχει δικαίωμα να χάσει αυτό το «στοίχημα» του μέλλοντος, αφού το παρόν κράτος και η συγκρότηση της οικονομίας και της κοινωνίας είναι μάλλον παρακμιακά σε σχέση με αυτά που ορίσθηκαν ως ζητούμενα και άξονες ανάπτυξης και ευημερίας στο τέλος του Ψυχρού Πολέμου στην Ευρώπη. Άρα δεν έχει να προλάβει ένα τρένο από το παρελθόν, όπως πολλοί εκσυγχρονιστές υποστηρίζουν, αλλά να πετύχει ένα διπλό άλμα προς το μέλλον. Η προσπάθεια αυτή δεν μπορεί παρά έχει στον πυρήνα της τη δημιουργία ενός νέου οργανικού κράτους, που θα είναι επαρκώς συγκροτημένο και προπάντων ισχυρό για να θέσει τους κανόνες του παιχνιδιού, αλλά και να λειτουργήσει με αξιοπιστία ως αναδιανεμητικός οργανισμός στη διάχυση του πλούτου. Η ανάπτυξη στη βάση αυτήν και η ισχύς του κράτους δεν μπορούν να στηριχθούν μονομερώς στη φορολογία, αλλά στις επενδύσεις και την κτήση ιδιοκτησίας στην παραγωγή του πλούτου, με βάση την εργασία των μηχανών και όχι των ανθρώπων-πολιτών. Η άσκηση αυτή δεν θα αφεθεί στην ενεργό πολιτική και τα κόμματα. Επείγουν λέσχες, από νέες ελίτ, που θα πρέπει να δημιουργηθούν.

Εφημερίδα Απογευματινή