Ένα «φάντασμα» έχει εμφανιστεί «τρομοκρατώντας» τις εταιρείες τεχνολογίας που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της επανάστασης της τεχνητής νοημοσύνης. Ορισμένοι αναλυτές μιλούν ακόμη και για επανάληψη της χρεοκοπίας των dotcom του 2000, όταν χάθηκαν περιουσίες, καθώς οι διαδικτυακές μετοχές -που τότε αποτελούσαν καινοτομία- έπεσαν. Ορισμένες επιχειρήσεις αναδύθηκαν από τα συντρίμμια. Άλλες δεν επέζησαν.
Είναι μια στιγμή στην ιστορία του χρηματιστηρίου του 21ου αιώνα που οι Βρετανοί επενδυτές θα πρέπει να θυμούνται, ειδικά καθώς γίνονται συγκρίσεις με παλαιότερες επενδυτικές φούσκες, όπως η μανία των σιδηροδρομικών εταιρειών του 19ου αιώνα. Εκείνη η περίοδος κατέστρεψε οικονομικά τους άπληστους και τους ανυποψίαστους και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού.
Οι ανησυχίες τέθηκαν στο επίκεντρο την περασμένη εβδομάδα από τα αποτελέσματα της Nvidia, του γίγαντα της Σίλικον Βάλεϊ, αξίας 4,4 τρισεκατομμυρίων δολαρίων (3,3 τρισεκατομμυρίων λιρών), που βρίσκεται πίσω από τα μικροτσίπ που τροφοδοτούν το επαναστατικό σύστημα τεχνητής νοημοσύνης ChatGPT. Η Nvidia είναι πλέον η πιο πολύτιμη εταιρεία στον κόσμο και αντιπροσωπεύει το 8% της συνολικής αξίας του χρηματιστηριακού δείκτη S&P 500 της Νέας Υόρκης. Το αφεντικό της, ο Τζένσεν Χουάνγκ με το δερμάτινο μπουφάν, παρουσίασε αύξηση των πωλήσεων κατά 50% και αισιόδοξες προοπτικές, παρά την προβληματική σχέση του ομίλου με την Κίνα. Ωστόσο, οι μετοχές της Nvidia υποχώρησαν, ενισχύοντας τις αμφιβολίες σχετικά με τις προοπτικές.
Οι «σπουδαίοι επτά»
«Κάποιοι θα χάσουν πολλά χρήματα, και αυτό είναι απαίσιο». Οι μετοχές των άλλων μελών των «σπουδαίων επτά» -Amazon, Apple, Microsoft, Tesla, Alphabet (ιδιοκτήτης της Google) και Meta (ιδιοκτήτης του Instagram και του Facebook). Αυτές οι εταιρείες ξοδεύουν περιουσίες για να γίνουν ο ισχυρότερος παίκτης στην επανάσταση της τεχνητής νοημοσύνης, η οποία ήδη αλλάζει τον τρόπο με τον οποίο εργαζόμαστε, επικοινωνούμε και πολλά άλλα.
Οι αναλυτές -ακόμη και οι δισεκατομμυριούχοι του τομέα- αρχίζουν να αναρωτιούνται πότε θα έρθει ο πολυδιαφημισμένος οικονομικός μετασχηματισμός που θα προκύψει από την τεχνητή νοημοσύνη. Ένας πολυεκατομμυριούχος που μιλάει ανοιχτά είναι από τους πιο ισχυρούς στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης: ο Σαμ Άλτμαν, ο 40χρονος επικεφαλής της OpenAI, της εταιρείας που ανέπτυξε το ChatGPT. Αν και το σύστημα ξεκίνησε μόλις τον Νοέμβριο του 2022, έχει 700 εκατομμύρια χρήστες παγκοσμίως. Ο Άλτμαν λέει ότι σύντομα θα έχουμε περισσότερες συζητήσεις με το ChatGPT παρά μεταξύ μας. Ωστόσο, παρά την εμπιστοσύνη που δείχνει στο δημιούργημά του, υποστηρίζει ότι ο κόσμος ενθουσιάζεται υπερβολικά με την τεχνολογία.
«Πιστεύω ότι ορισμένοι επενδυτές είναι πιθανό να χάσουν πολλά χρήματα, και δεν θέλω να το υποβαθμίσω αυτό – είναι απαίσιο. Θα υπάρξουν περίοδοι παράλογης υπερβολής», σημείωσε.
Αμφιβολίες
Αξιόλογοι παράγοντες της Wall Street έχουν επίσης τις αμφιβολίες τους. Η Λίσα Σάλετ, επικεφαλής επενδύσεων στη Morgan Stanley Wealth Management, η οποία επιβλέπει περιουσιακά στοιχεία ύψους 250 δισεκατομμυρίων δολαρίων, δήλωσε: «Οι μετοχές των “σπουδαίων επτά” είναι τώρα τόσο ακριβές σε σχέση με όλα τα άλλα συστατικά του δείκτη S&P 500 της χρηματιστηριακής αγοράς όσο ήταν οι μεγαλύτερες μετοχές στο αποκορύφωμα της φούσκας των dotcom. Αυτού του είδους η συγκέντρωση μπορεί να οδηγήσει σε μεγαλύτερη μεταβλητότητα και το ενδεχόμενο σημαντικών αναλήψεων πίστωσης».
Ο Έρικ Μπέιλι, της αμερικανικής εταιρείας διαχείρισης περιουσίας Steward, δήλωσε ότι η αποτίμηση των μετοχών τεχνολογίας είναι «σε επίπεδα που μπορούν να ξεπεράσουν τα όρια». Οι επενδυτές του Dotcom απογοητεύτηκαν σοβαρά το 2000. Αλλά οι απώλειές τους θα θεωρούνταν μικρές σε σύγκριση με τις επιπτώσεις από την παρατεταμένη πτώση των μετοχών των «σπουδαίων επτά» και άλλων εταιρειών, όπως ο όμιλος αμυντικών αναλύσεων Palantir. Χιλιάδες ιδιώτες επενδυτές στο Ηνωμένο Βασίλειο έχουν αποταμιεύσει τα χρήματά τους σε αυτούς τους τεχνολογικούς τιτάνες, είτε απευθείας είτε μέσω των κεφαλαίων Isa, έχοντας αποκομίσει σημαντικά κέρδη τα τελευταία χρόνια. Μια λίρα που επενδύθηκε στη Nvidia πριν από μια δεκαετία αξίζει σήμερα 340 λίρες.
Ο εφησυχασμός που δημιουργούν τα κέρδη αυτής της κλίμακας σημαίνει ότι ορισμένοι επενδυτές μπορεί να είναι απροετοίμαστοι για μια συγκλονιστική πτώση των τιμών των μετοχών αυτών των αστέρων του χρηματιστηρίου. Υπάρχει επίσης η πιθανότητα οι πτώσεις να επιδεινωθούν από την οργή του κοινού για τη στρατηγική τεχνητής νοημοσύνης των πολυεκατομμυριούχων τεχνολογικών επιχειρηματιών, όπως ο Μαρκ Ζούκερμπεργκ της Meta και ο Σάτια Ναντέλα της Microsoft. Στο πλαίσιο της δυσαρέσκειας κατά των πολιτικών και άλλων ελίτ, τα στελέχη αυτά κατηγορούνται ότι παίζουν ρουλέτα με τις περιουσίες μας.
Η Goldman Sachs
Η αμερικανική τράπεζα Goldman Sachs υπολόγισε ότι 300 εκατομμύρια θέσεις εργασίας παγκοσμίως κινδυνεύουν να αντικατασταθούν από την τεχνητή νοημοσύνη, δηλαδή περίπου το 25% του συνόλου. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, η επιβράδυνση της αγοράς εργασίας αποδίδεται ήδη στην τεχνητή νοημοσύνη, με λιγότερες διαθέσιμες θέσεις εργασίας εισαγωγικού επιπέδου. Η BT λέει ότι μπορεί πλέον να αντικαταστήσει με τεχνητή νοημοσύνη περισσότερους από τους 40.000 εργαζομένους που είχε υπολογίσει μέχρι το 2030. Αυτό το καλοκαίρι, καθώς η τεχνητή νοημοσύνη αναλαμβάνει στοιχειώδεις εργασίες κωδικοποίησης, αναφέρεται ότι οι εργοδότες έχουν λιγότερες ανάγκες ακόμη και για πρόσφατα αποφοιτήσαντες επιστήμονες πληροφορικής.
Η πτώση των τιμών των μετοχών θα μπορούσε να επιδεινωθεί από την ενδεχόμενη εμφάνιση προβλημάτων στον χρηματοπιστωτικό τομέα των ΗΠΑ, που επιτρέπει στις «σπουδαίες επτά» να χρηματοδοτούν την κατασκευή κέντρων δεδομένων που στεγάζουν την τεράστια υπολογιστική ισχύ των μοντέλων τεχνητής νοημοσύνης. Ορισμένα από τα μετρητά γι’ αυτήν την οικοδομική έκρηξη ύψους 3 τρισεκατομμυρίων δολαρίων δεν θα προέλθουν από τις καθιερωμένες τράπεζες αλλά από ιδιωτικά επενδυτικά κεφάλαια και άλλα κεφάλαια, τα οποία θα μπορούσαν να αποδειχθούν ευάλωτα, εάν οι αποδόσεις από τον δανεισμό τους δεν είναι τόσο γενναιόδωρες όσο εκτιμάται.
Τις τελευταίες εβδομάδες υπήρξε μεγαλύτερη μεταβλητότητα στις μετοχές της Nvidia και άλλων μετοχών εταιρειών τεχνητής νοημοσύνης, καθώς αυξάνονται οι αμφιβολίες σχετικά με την κλίμακα της απόσβεσης από τις τεράστιες επενδύσεις τους στην τεχνητή νοημοσύνη. Η υπομονή εξαντλείται, καθώς η πολυδιαφημισμένη ανάκαμψη της παραγωγικότητας φαίνεται να είναι άπιαστη.
Από την Anne Ashworth
Associated Newspapers Limited
