Όταν τα drones άλλαξαν στόχο

Η ομάδα παρακολούθησης του ΝΑΤΟ είδε τις βόμβες να μη χτυπούν την Ουκρανία, αλλά την Πολωνία
14:00 - 13 Σεπτεμβρίου 2025

Νυχτερινή βάρδια στη Συμμαχική Αεροπορική Διοίκηση του ΝΑΤΟ στο Ράμσταϊν της Γερμανίας. Για τους φρουρούς ήταν απλώς άλλη μια νύχτα που κοιτούσαν την ηλεκτρονική άβυσσο των οθονών.

Έχουν συνηθίσει να βλέπουν εκατοντάδες ρωσικά, μαζικά κατασκευασμένα drones να βομβαρδίζουν τις πόλεις της Ουκρανίας, πυρπολώντας πολυκατοικίες. Είναι οδυνηρό να παρακολουθείς από μακριά, αλλά δεν είναι κάτι ασυνήθιστο.

Τότε, κάτι ανησυχητικό προσελκύει έναν παρατηρητή πιο κοντά στις οθόνες των υπολογιστών. Μια μοίρα ρωσικών drones, μετά την απογείωσή της από τη Λευκορωσία, στρέφεται δεξιά προς την Πολωνία.

Ενεργοποιούνται οι διαδικασίες έκτακτης ανάγκης. Τα φώτα αναβοσβήνουν και το ψηφιακά ενσωματωμένο σύστημα διοίκησης και ελέγχου της Αεροπορίας του ΝΑΤΟ αναλαμβάνει τον έλεγχο. Περίπου στις 22.00 τοπική ώρα την Τρίτη, ο πολωνικός στρατός έλαβε τις πρώτες αναφορές για μια μαζική επίθεση με drones που εξαπέλυσαν οι ρωσικές δυνάμεις στην Ουκρανία. Η πρώτη εισβολή στον πολωνικό -και συνεπώς στον νατοϊκό- εναέριο χώρο καταγράφεται στις 23.30 τοπική ώρα.

Αυτά τα drones φαίνεται να κατευθύνονται προς την πόλη Ζαμόσκ, 69 χιλιόμετρα εντός των συνόρων της Πολωνίας με την Ουκρανία – πολύ μακριά από τη ζώνη πολέμου για να έχουν αποκλίνει από την πορεία τους.

Ολλανδικά F-35

Από την αεροπορική βάση Poznan Krzesiny της Πολωνίας, έδρα της αποστολής αεροπορικής αστυνόμευσης του ΝΑΤΟ, απογειώνονται ολλανδικά F-35. Το ίδιο ισχύει και για ένα πολωνικό αεροσκάφος έγκαιρης προειδοποίησης (AEW) Saab 340, ενώ ένα ιταλικό αεροσκάφος με παρόμοιες δυνατότητες αναλαμβάνει νέα αποστολή. Ελικόπτερα Black

Hawk απογειώνονται ως τελευταία γραμμή άμυνας, για να υποστηρίξουν τις πολωνικές δυνάμεις σε περίπτωση που αυτή είναι η πρώτη φάση της ρωσικής εισβολής. Κατά τη διάρκεια της παραμονής τους στη Βαρσοβία, ανώτατα στελέχη του τομέα της άμυνας προετοιμάζουν ενημέρωση για τον πρωθυπουργό της Πολωνίας, Ντόναλντ Τουσκ,
και τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε. Φίλοι από τα παλιά, παραμένουν σε συνεχή επαφή όλη τη νύχτα.

Στο έδαφος, οι στρατιώτες του πολωνικού Στρατού Ξηράς επιστρατεύονται από τα σπίτια τους για να μεταβούν στους τόπους των συντριβών. Μέχρι τις 2.30 της Τετάρτης, όλα τα πολιτικά αεροσκάφη έχουν καθηλωθεί σε τέσσερα από τα μεγαλύτερα αεροδρόμια της χώρας, συμπεριλαμβανομένου του Chopin, του κύριου αεροδρομίου της Βαρσοβίας. Οι Πολωνοί πολίτες καλούνται να παραμείνουν στα σπίτια τους.

Με πυραύλους

Τα F-35 επιτίθενται στα drones με πυραύλους αέρος – αέρος. Οι πιλότοι δεν γνωρίζουν ότι αυτά τα drones-δόλωμα Gerbera δεν είναι εξοπλισμένα με κανένα ωφέλιμο φορτίο, τουλάχιστον όχι με εκρηκτικά. Η αποστολή της αποψινής βραδιάς -μήνες σχεδιασμού, σύμφωνα με τους ειδικούς του τομέα της άμυνας- έχει ως στόχο να δοκιμάσει την άμυνα του ΝΑΤΟ, αλλά μπορεί να έχει και έναν πιο σύνθετο σκοπό. Η Ρωσία ενδέχεται να δοκιμάζει την ικανότητά της να μεταδίδει ζωντανές πληροφορίες από το πεδίο της μάχης στο αρχηγείο της, αφού τα drones της συνδέονται σε δίκτυα κινητής τηλεφωνίας. Εάν αποδειχθεί κάτι τέτοιο, μια πραγματική επίθεση θα μπορούσε να περιλαμβάνει την καθοδήγηση drones κατά τη διάρκεια της πτήσης τους προς συγκεκριμένους στόχους.

Τους τελευταίους μήνες, έχουν βρεθεί πολωνικές και λιθουανικές κάρτες SIM στα συντρίμμια των drones, γεγονός που υποδηλώνει συνωμοσία του Κρεμλίνου για τη σύνδεσή τους με τοπικά δίκτυα κινητής τηλεφωνίας. Καθ’ όλη τη διάρκεια της νύχτας, η κατάσταση παρακολουθείται επίσης από το υπουργείο Άμυνας στο Λονδίνο. Πιο κοντά στη δράση, τα βρετανικά στρατεύματα στην Πολωνία τίθενται σε ετοιμότητα. Είναι συγκλονιστικό το πόσο βαθιά μέσα στην Πολωνία πετούν αυτά τα drones: προηγούμενες επιχειρήσεις ανίχνευσης περιελάμβαναν ένα ή δύο drones μόνο λίγα χιλιόμετρα πέρα από τα σύνορα. Απόψε, τα πράγματα είναι διαφορετικά.

Σε οκτώ τοποθεσίες

Τουλάχιστον ένα από τα drones που απέφυγαν την άμυνα της Πολωνίας εντοπίστηκε στο χωριό Μνίσκοφ στην κεντρική περιοχή του Λοτζ, 241 χιλιόμετρα από τα σύνορα με την

Ουκρανία. Σύμφωνα με αξιωματούχους, drones ή τμήματα των drones βρέθηκαν σε οκτώ τοποθεσίες στην Πολωνία. Σε μια ένατη τοποθεσία ανακαλύφθηκαν αντικείμενα άγνωστης προέλευσης. Ένα σπίτι χτυπήθηκε στο χωριό Βίρικι στην περιοχή του Λούμπλιν κοντά στα σύνορα, με τη στέγη να έχει υποστεί σοβαρές ζημιές, αλλά χωρίς θύματα.

Το τελευταίο drone της Ρωσίας καταρρίπτεται στις 6.30 τοπική ώρα. Την ίδια περίπου ώρα, ο ανακουφισμένος και εξαντλημένος πρωθυπουργός Τουσκ συγκαλεί έκτακτη συνεδρίαση των υπουργών που είναι αρμόδιοι για την εθνική ασφάλεια, ακολουθούμενη από πλήρη συνεδρίαση της κυβέρνησης. Ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ξυπνά με την είδηση και στις 8.15 προειδοποιεί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ότι η εισβολή αποτελεί «ένα εξαιρετικά επικίνδυνο προηγούμενο για την Ευρώπη». Κατηγορεί τη Ρωσία ότι «ξεπερνά τα όρια του δυνατού», ένα μήνυμα που επαναλαμβάνεται στις πρωτεύουσες όλης της ηπείρου, συμπεριλαμβανομένου του Λονδίνου.

Σε κανονική λειτουργία

Επισήμως, η αποστολή αντίδρασης της Πολωνίας και του ΝΑΤΟ ολοκληρώνεται στις 7.42 τοπική ώρα, όταν τα συστήματα αεροπορικής άμυνας και ραντάρ επανέρχονται στην κανονική τους λειτουργία. Στο έδαφος, ωστόσο, μια μεγάλη επιχείρηση συλλογής πληροφοριών μόλις αρχίζει. Οι περιοχές όπου προσγειώθηκαν τα drones έχουν
αποκλειστεί εν αναμονή της διεξοδικής έρευνας για τεχνικά στοιχεία. Σύμφωνα με τις πρώτες αναφορές, η Πολωνία κατέρριψε μόνο τέσσερα από τα 19-24 drones που εκτόξευσε η Ρωσία – ένα πολύ χαμηλότερο ποσοστό επιτυχίας από αυτό που συνήθως έχει η Ουκρανία. Αυτό σημαίνει ότι το ΝΑΤΟ διαθέτει πολλά αντικείμενα προς μελέτη.

Καθώς το Κρεμλίνο δημοσιεύει κακόβουλα μια δήλωση στην οποία ισχυρίζεται ότι «δεν υπήρχαν σχέδια για να χτυπηθούν στόχοι στο πολωνικό έδαφος» -αλλά μόνο για παρατήρηση-, εμφανίζονται αναφορές ότι τα ρωσικά drones ακολούθησαν διαδρομές πτήσης που ευθυγραμμίζονταν με τους κύριους δρόμους και τους σταθμούς ραντάρ προς τη Βαρσοβία και το Λούμπλιν. Πέντε drones έπεσαν εντός της εμβέλειας τριών αυτοκινητόδρομων, ενώ άλλα έπεσαν κοντά στο κέντρο της αμυντικής βιομηχανίας στην περιοχή Σταλόβα Βόλα.

Από τον Mark Nicol, αμυντικό συντάκτη
@Associated Newspapers Limited

Εφημερίδα Απογευματινή