Ο πιλότος μίλησε με έναν απλό, λαϊκό τόνο, σαν να ειδοποιούσε τους τουρίστες για ένα σημαντικό αξιοθέατο έξω από το παράθυρο. «Το “Chaos 1” μόλις έφτασε στο αριστερό φτερό τώρα», είπε. Ήταν νωρίς το πρωί όταν το βυτιοφόρο και μεταγωγικό αεροσκάφος Voyager της RAF βρισκόταν στα 25.000 πόδια πάνω από την Πολωνία, όχι μακριά από τα ρωσικά σύνορα, στην ίδια «επικίνδυνη ζώνη» στην οποία καταρρίφθηκαν την περασμένη εβδομάδα μη επανδρωμένα αεροσκάφη του Κρεμλίνου σε μια απερίσκεπτη επιδρομή. Κοιτάζοντας έξω από το παράθυρο, είδαμε παράξενα φώτα που αναβόσβηναν και ένα άμορφο σχήμα ακριβώς πέρα από το φτερό των 200 ποδιών του Voyager, που για λίγο υποδήλωνε στο μυαλό μου μια κοντινή συνάντηση. Στη συνέχεια όμως το σκοτεινό περίγραμμά του ξεπρόβαλε στο οπτικό πεδίο, αποκαλύπτοντας τη σιλουέτα ενός πιλότου του «Top Gun» σε ένα μαχητικό αεροσκάφος Typhoon της RAF.
Για «ένα ποτό»
Ένα άλλο Typhoon, το «Chaos 2», εμφανίστηκε δευτερόλεπτα αργότερα. Είχαν έρθει μαζί μας για «ένα ποτό» -κάτι που στην ορολογία της RAF σημαίνει τον ανεφοδιασμό καυσίμων- και βρισκόταν λιγότερο από 40 πόδια μακριά μας. Ήταν ένα εξαιρετικό θέαμα, σαν τον «Πόλεμο των άστρων». Και ήταν αυτομάτως καθησυχαστικό να έχουμε αυτά τα υπερευκίνητα μαχητικά αεροσκάφη, οπλισμένα με πυραύλους αέρος-αέρος με υπέρυθρη καθοδήγηση, να μας πλαισιώνουν εκατέρωθεν, έστω και για δέκα λεπτά περίπου, καθώς ταξιδεύαμε στον νυχτερινό ουρανό.
Αν ο κόσμος βρισκόταν ήδη σε σκοτεινό σημείο πριν από την έναρξη της προηγούμενης εβδομάδας, οι σκιές έχουν γίνει μεγαλύτερες από τότε. Πράγματι, καθώς απογειωνόμασταν από τη βάση RAF Brize Norton στο Οξφορντσάιρ στις 8.30 μ.μ., μάθαμε ότι ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν ανέβασε ακόμη περισσότερο τον πήχυ στην ανατολική πλευρά του ΝΑΤΟ, προσθέτοντας μια επιπλέον ανησυχία στην αποστολή μας να ενισχύσουμε την αεράμυνα στην περιοχή.
Τρία ρωσικά πολεμικά αεροσκάφη είχαν πετάξει στη γειτονική Εσθονία μόνο και μόνο για να εκδιωχθούν από μαχητικά F-35. Στη συνέχεια της λίστας του Πούτιν, δήλωσε ένας υπουργός, θα μπορούσαν να είναι τα κράτη της Βαλτικής -Εσθονία, Λιθουανία και Λετονία-, τα οποία απειλούνται με παρόμοιο τρόπο όπως η Ουκρανία πριν από την εισβολή του 2022. Όλα αυτά, είπε ο υπουργός, άφησαν τη Βρετανία και τους συμμάχους της «πιο κοντά στη σύγκρουση από οποιαδήποτε άλλη στιγμή μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο».
Και έτσι ξεκινήσαμε με κάποια ανησυχία. Τα Typhoon από τη βάση RAF Coningsby στο Λινκολνσάιρ είχαν εντολή να καταρρίψουν μη επανδρωμένα ρωσικά αεροσκάφη και να απομακρύνουν τα καταστροφικά μαχητικά αεροσκάφη και η δουλειά του Voyager ήταν να τα βοηθήσει να το κάνουν – «να τα κρατήσει στη μάχη». Αμυντικοί αξιωματούχοι τόνισαν, ωστόσο, ότι η RAF δεν αναζητούσε προβλήματα. Αντίθετα, η αποστολή αφορούσε να δράσουν ως «οι φρουροί στις πόρτες» της ανατολικής πλευράς του ΝΑΤΟ.
Το πιλοτήριο του Voyager ήταν υπόδειγμα ηρεμίας. Επανδρωμένο με δύο πιλότους και έναν αξιωματικό συστημάτων αποστολής (MSO), και οι τρεις έμαθαν για την πτήση μόλις την προηγούμενη μέρα, όταν βρίσκονταν σε άσκηση εκπαίδευσης. Οι σύντομες αλληλεπιδράσεις με τους «Top Gun» διακόπτονταν από μια σιωπή που θύμιζε αίθουσα βιβλιοθήκης. Ακούγοντας με ακουστικά, μπορούσες να ακούσεις τον ίδιο σου τον παλμό στο αυτί σου.
«Καθαρή επαφή» ήταν μία οδηγία προς τους πιλότους του Typhoon, που σήμαινε ότι ήταν ελεύθεροι να πλησιάσουν και να ευθυγραμμιστούν με τον σωλήνα καυσίμων μήκους 88 μέτρων, που σύρθηκε πίσω από το φτερό του Voyager. Όλα αυτά γίνονταν με μια ανεμελιά ρουτίνας – για να μην αναφέρω την επιδεξιότητα. Και ήταν εύκολο να ξεχάσεις ότι αυτό συνέβαινε με 439 μίλια/ώρα. Κάτω από εμάς, οι πολωνικές πόλεις έλαμπαν σαν αναποδογυρισμένα κουτιά κοσμημάτων.
Δύο φορές μεγαλύτερο από ένα βομβαρδιστικό Lancaster, το Voyager είναι το μεγαλύτερο αεροσκάφος στην ιστορία της RAF και μπορεί να ανεφοδιάζεται με ρυθμό 5.000 λίτρων ανά λεπτό. Αντίθετα, οι αντλίες στους χώρους στάθμευσης παρέχουν καύσιμο με ταχύτητα μόνο 40 λίτρων ανά λεπτό. Το Voyager, ένα μετασκευασμένο αεροσκάφος Airbus A330-200, μπορεί να μεταφέρει 291 στρατιώτες για περισσότερα από 6.000 μίλια (9.600 χιλιόμετρα). Εμείς ήμασταν μόνο 15 άτομα στο αεροσκάφος, μια μικρή ομάδα δημοσιογράφων και πληρώματος, και ήταν σαν ένα αεροπλάνο-φάντασμα.
Όταν τελείωσε η διαδικασία ανεφοδιασμού, τα Typhoon γύρισαν 180 μοίρες και απομακρύνθηκαν στο σκοτάδι. Ευχόμενος καλή τύχη, ένας από τους πιλότους του Voyager είπε: «Καλό κυνήγι!».
Ο ψύχραιμος
Τον ανεφοδιασμό επέβλεπε ο MSO, ένας άνδρας σπάνιας ψυχραιμίας, ο οποίος καθόταν με την πλάτη γυρισμένη στους πιλότους, με το πρόσωπό του φωτισμένο στο μισοσκόταδο από την αντανάκλαση μιας σειράς οθονών. Ελέγχει τον σχηματισμό των Typhoon, τους δίνει οδηγίες πότε να εμπλακούν και ελέγχει την απελευθέρωση καυσίμων. Συνολικά διέθεσε 27,4 τόνους – αν και είναι δυνατόν το Voyager να τροφοδοτήσει ένα άλλο αεροσκάφος στον αέρα με 100.000 λίτρα καυσίμου, ποσότητα μεγαλύτερη από αυτή που περιέχουν δύο μεγάλα βυτιοφόρα.
Στη συνέχεια ο MSO στάθηκε στην πόρτα της κουζίνας, με τον καφέ στο χέρι, απαντώντας ήρεμα σε ερωτήσεις σαν χειρουργός εγκεφάλου που μιλάει σε συγγενείς μετά την επέμβαση. Πάνω από την Πολωνία το Voyager ακολούθησε ένα σχέδιο πτήσης σε σχήμα πίστας, ενώ τα μαχητικά αεροσκάφη αστυνόμευαν τα σύνορα της χώρας. Επέστρεψαν αρκετές φορές για ανεφοδιασμό και κάθε ζεύξη στα σύννεφα εκτελέστηκε χωρίς το παραμικρό πρόβλημα.
Αναστάτωση
Σε μία άλλη εκφοβιστική κίνηση την Παρασκευή, δύο ρωσικά αεροσκάφη πραγματοποίησαν χαμηλή διέλευση πάνω από την πολωνικής ιδιοκτησίας υπεράκτια μονάδα παραγωγής της πετρελαϊκής πλατφόρμας Petrobaltic στη Βαλτική. Οι πολωνικές δυνάμεις ειδοποιήθηκαν, καθώς παραβιάστηκε η ζώνη ασφαλείας της πλατφόρμας. Οι εξελίξεις προκαλούν ολοένα και μεγαλύτερη αναστάτωση στις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, καθώς οι προσπάθειες υπό την ηγεσία των ΗΠΑ να σταματήσει ο πόλεμος στην Ουκρανία έχουν πέσει στο κενό. Η Εσθονία μαζί με τα άλλα κράτη της Βαλτικής, τη Λιθουανία και τη Λετονία, θεωρούνται από τους πιο πιθανούς στόχους αν η Ρωσία αποφασίσει μια μέρα να διακινδυνεύσει μια επίθεση κατά του ΝΑΤΟ. Η γειτονική Πολωνία, αν και πολύ μεγαλύτερη, αισθάνεται επίσης ευάλωτη. Και οι τέσσερις χώρες είναι σταθερές υποστηρίκτριες της Ουκρανίας.
Τα Typhoon ανέφεραν ότι δεν βρήκαν τίποτα σημαντικό κατά τη διάρκεια της οκτάωρης εξόρμησής μας. Ωστόσο, τόσο τα μαχητικά αεροσκάφη όσο και το Voyager αναμένεται να διαδραματίσουν βασικό ρόλο στην υπεράσπιση της ανατολικής πλευράς τις επόμενες εβδομάδες και μήνες. «Όλοι θα το κάνουν με μεγάλη υπερηφάνεια», δήλωσε ένας αξιωματούχος άμυνας, καθώς προσγειωνόμασταν πίσω στη βάση Brize Norton.
ΑΠΟ ΤΟΝ
Ian Gallagher
@Associated Newspapers Limited
