Σύνοδος ΔΝΤ: Υπό τη σκιά της διαμάχης ΗΠΑ-Κίνας

Γενικότερα, οι αγορές φοβήθηκαν ότι οι δασμολογικοί πόλεμοι θα μπορούσαν να διαλύσουν την παγκοσμιοποίηση
16:07 - 16 Οκτωβρίου 2025
Σύνοδος ΔΝΤ: Υπό τη σκιά της διαμάχης ΗΠΑ-Κίνας

Υπάρχει μια αίσθηση «ντεζαβού» σχετικά με τη συνάντηση των επικεφαλής Οικονομικών του κόσμου στη Σύνοδο του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) αυτή την εβδομάδα. Όταν οι παγκόσμιοι ηγέτες συγκεντρώθηκαν για τελευταία φορά τον Απρίλιο, ο Ντόναλντ Τραμπ είχε μόλις εξαπολύσει το δημοσιονομικό του χάος με τους δασμούς της «Ημέρας της Απελευθέρωσης» σε χώρες σε όλο τον κόσμο – από τον οικονομικό του αντίπαλο, την Κίνα, μέχρι τους… πιγκουίνους των Νήσων Μάρσαλ.

Τώρα ο εφιάλτης κινδυνεύει να επαναληφθεί, με την Ουάσινγκτον και το Πεκίνο να βρίσκονται και πάλι στα μαχαίρια, παρά τους ισχυρισμούς του Τραμπ περί καλής σχέσης με τον Κινέζο ηγέτη Σι Τζινπίνγκ.

Οι αγορές είναι φοβισμένες. Μετά την ιλιγγιώδη άνοδο της τιμής του χρυσού κατά 57% μέχρι στιγμής φέτος, η τιμή του ανεβαίνει και πάλι, διαπραγματευόμενη σε περισσότερα από 4.116 δολάρια ανά ουγγιά και παρασύροντας την τιμή του αργύρου όλο και πιο ψηλά. Οι αμερικανικές επενδυτικές τράπεζες εκτιμούν ότι ο χρυσός θα μπορούσε να φτάσει τα 4.500 δολάρια ή και περισσότερο, με την UBS να αυξάνει την τιμή-στόχο στα 4.200 δολάρια. Την άνοιξη, ένας χαμογελαστός Πίτερ Μάντελσον, ο τότε πρέσβης της Βρετανίας στην Ουάσινγκτον, φαινόταν σίγουρος ότι η κυβέρνηση του Κιρ Στάρμερ θα πετύχαινε σύντομα μια εμπορική συμφωνία. Γενικότερα, οι αγορές φοβήθηκαν ότι οι δασμολογικοί πόλεμοι θα μπορούσαν να διαλύσουν την παγκοσμιοποίηση, να παρεμποδίσουν το διεθνές εμπόριο, να ρίξουν τα χρηματιστήρια και να οδηγήσουν σε ύφεση.

Είναι αξιοσημείωτο το γεγονός ότι κάτι τέτοιο δεν συνέβη. Η έκθεση του ΔΝΤ για τις Παγκόσμιες Οικονομικές Προοπτικές, που δημοσιεύθηκε, αναμένεται να δείξει μια μικρή βελτίωση της παγκόσμιας ανάπτυξης. Ευτυχώς, οι φόβοι για αντίποινα – με τη μορφή δασμολογικών πολέμων που θυμίζουν την «πολιτική της φτωχοποίησης του γείτονα» της δεκαετίας του 1930 – δεν επαληθεύτηκαν.

Το Ηνωμένο Βασίλειο πέτυχε την εμπορική του συμφωνία, αν και γεμάτη προβλήματα, και πολλές άλλες χώρες σε όλο τον κόσμο έκαναν το ίδιο. Αντί να υποχωρήσουν πίσω από τα εμπόδια, τα περισσότερα κράτη – συμπεριλαμβανομένης της Βρετανίας – επέλεξαν να υποστούν τον πόνο. Αν οι κυβερνοπόλεμοι δεν είχαν διακόψει την πρόοδο, ο μεγαλύτερος εξαγωγέας αυτοκινήτων της Βρετανίας στις ΗΠΑ, η Jaguar Land Rover, θα είχε ήδη επιστρέψει στην αγορά.

Οι βρετανικές εξαγωγές χάλυβα, ωστόσο, παραμένουν σε αδράνεια – όχι μόνο προς τις ΗΠΑ αλλά και προς την Ευρώπη. Εν τω μεταξύ, η AstraZeneca, η κορυφαία φαρμακευτική εταιρεία του Ηνωμένου Βασιλείου, απέφυγε τις δυσκολίες διπλασιάζοντας τις προσπάθειές της με την πλήρη εισαγωγή της στο χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης και την έναρξη κατασκευής ενός κέντρου έρευνας και παραγωγής αξίας 4,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων στη Βιρτζίνια. Ακόμα και ο διευθύνων σύμβουλός της, Πασκάλ Σοριό, κέρδισε μια πολύτιμη εμφάνιση στο Οβάλ Γραφείο μαζί με τον Πρόεδρο.

Ο μεγαλύτερος εξαγωγικός τομέας της Βρετανίας προς τις ΗΠΑ, οι χρηματοοικονομικές και επαγγελματικές υπηρεσίες, διέφυγε σε μεγάλο βαθμό της προσοχής, χάρη στην εμμονή του Λευκού Οίκου με το φυσικό εμπόριο.

Οι εμπορικοί πόλεμοι θα κυριαρχήσουν και πάλι στη συζήτηση αυτήν την εβδομάδα. Την περασμένη εβδομάδα, ο Τραμπ απείλησε μέσω του Truth Social με δασμούς 100% σε όλες τις κινεζικές εισαγωγές από την 1η Νοεμβρίου, εκτός εάν επιτευχθεί συμφωνία με το Πεκίνο. Ο Πρόεδρος έχει εξοργιστεί από την απόφαση της Κίνας να επιβάλει νέους ελέγχους στις εξαγωγές στοιχείων σπάνιων γαιών.

Επιλέγοντας αυτά τα πολύτιμα ορυκτά ως πεδίο μάχης, η Κίνα μεταφέρει τον οικονομικό πόλεμο απευθείας στις ΗΠΑ. Το Πεκίνο κυριαρχεί στην παγκόσμια επεξεργασία σπάνιων γαιών, οι οποίες είναι απαραίτητες για την αμερικανική αμυντική βιομηχανία, την τεχνολογία και την αυτοκινητοβιομηχανία, ιδιαίτερα καθώς οι ΗΠΑ μεταβαίνουν προς τα ηλεκτρικά οχήματα, που αποτελούν βασικό παράγοντα τόσο για την κατανάλωση όσο και για την παραγωγή.

Επιτείνοντας την ένταση, η Κίνα έχει προχωρήσει στο ίδιο μοτίβο με τα αμερικανικά λιμενικά τέλη για τα κινεζικής κατασκευής ή ιδιοκτησίας πλοία, επιβάλλοντας τους δικούς της δασμούς στα πλοία που κατασκευάζονται στην Αμερική ή φέρουν σημαία Αμερικής.

Είναι αυταπόδεικτο ότι οι αγορές απεχθάνονται την αβεβαιότητα – και αυτή τη στιγμή υπάρχει άφθονη. Οι επενδυτές εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν τις επιπτώσεις της κρίσης του «σκιώδους τραπεζικού συστήματος», καθώς το σοκ από την κατάρρευση του ομίλου εξαρτημάτων αυτοκινήτων «First Brands» συνεχίζει να αντηχεί. Υπάρχει επίσης αυξανόμενη ανησυχία για μια πιθανή φούσκα της τεχνητής νοημοσύνης.

Ο Τραμπ, με τον πρόσφατο «θρίαμβο των ομήρων» στη Μέση Ανατολή, βρίσκεται προς το παρόν στο απόγειο της δύναμής του. Αυτό μπορεί να εξηγήσει γιατί έγραψε στη σελίδα του στο Truth Social: «Μην ανησυχείτε για την Κίνα, όλα θα πάνε καλά».

Για τους 10.000 οικονομικούς αξιωματούχους, κεντρικούς τραπεζίτες και ιδιώτες χρηματοδότες που καταφθάνουν στην Ουάσινγκτον από 190 χώρες, η αναζωπύρωση της διαμάχης ΗΠΑ-Κίνας είναι ένα ακόμη πλήγμα σε έναν κόσμο που ήδη κινδυνεύει από την εκτίναξη του δημόσιου και ιδιωτικού χρέους – και από μια άνθηση της Wall Street που φαίνεται να αψηφά όλους τους κινδύνους.

Να είστε προετοιμασμένοι για το πότε η μπάντα θα σταματήσει να παίζει.

Από τον Alex Brummer

©Associated Newspapers Limited