Η σκιώδης υπουργός Οικονομικών, Ρέιτσελ Ριβς, ενδέχεται να ετοιμάζεται για την επιβολή σημαντικής αύξησης του φόρου εισοδήματος στους μεσαίους μισθούς, καθώς οι οικονομολόγοι προειδοποιούν ότι τα σχέδιά της για τον προϋπολογισμό αναμένεται να οδηγήσουν τη Βρετανία σε έναν δημοσιονομικό «φαύλο κύκλο»
Ανάλυση του Εθνικού Ινστιτούτου Οικονομικών και Κοινωνικών Ερευνών (NIESR) υποδηλώνει ότι, στην προσπάθειά της να επιτύχει τους δημοσιονομικούς στόχους της, η υπουργός Οικονομικών ενδέχεται να αντιμετωπίσει έλλειμμα ύψους 20-30 δισεκατομμυρίων λιρών. Επιπλέον, οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι θα πρέπει να δημιουργήσει ένα επιπλέον «περιθώριο» 30 δισεκατομμυρίων λιρών για να συμβάλει στη μείωση του χρέους και να παρέχει ένα απόθεμα ασφαλείας έναντι μελλοντικών οικονομικών κλυδωνισμών.
Το NIESR προειδοποίησε ότι χωρίς ένα αξιόπιστο σχέδιο για την αποκατάσταση των δημόσιων οικονομικών, η κ. Ριβς θα αντιμετωπίσει μια αντίδραση της αγοράς παρόμοια με εκείνη που προκάλεσε ο μίνι προϋπολογισμός της Λιζ Τρας το 2022. Η ομάδα εμπειρογνωμόνων ανέφερε ότι η υπουργός ίσως χρειαστεί να αυξήσει τον βασικό συντελεστή φόρου εισοδήματος από 20 σε 22 πένες προκειμένου να εξασφαλίσει περίπου 20 δισεκατομμύρια λίρες. Η αύξηση του υψηλότερου φορολογικού συντελεστή από 40 πένες κατά πέντε έως δέκα πένες θα μπορούσε να αποφέρει έως και 10 δισεκατομμύρια λίρες επιπλέον. Η αύξηση του πρόσθετου συντελεστή, που σήμερα είναι 45 πένες για αποδοχές άνω των 125.140 λιρών, κατά 5 πένες θα μπορούσε να αποφέρει περίπου 500 εκατομμύρια λίρες.
Ωστόσο, το Ινστιτούτο Τόνι Μπλερ (TBI) προειδοποίησε επίσης ότι η αύξηση των φόρων ενέχει τον κίνδυνο μείωσης της οικονομικής ανάπτυξης, γεγονός που θα επιδεινώσει τα δημόσια οικονομικά και θα δημιουργήσει πίεση για περαιτέρω αυξήσεις φόρων — τον λεγόμενο «φαύλο κύκλο». Το TBI υποστήριξε ότι οποιαδήποτε αύξηση των φόρων πρέπει να συνδέεται με μεταρρυθμίσεις που ευνοούν τις επιχειρήσεις, όπως προσαρμογές στα σχέδια του Εργατικού Κόμματος για τα δικαιώματα των εργαζομένων και κίνητρα για επενδύσεις.
Η κ. Ριβς έχει ήδη δηλώσει ότι ενδέχεται να υπαναχωρήσει από την προεκλογική δέσμευση του Εργατικού Κόμματος να μην αυξήσει τον φόρο εισοδήματος, την κοινωνική ασφάλιση ή τον ΦΠΑ, καθώς οι προοπτικές για τα δημόσια οικονομικά επιδεινώνονται. Αυτό σημαίνει ότι θα μπορούσε να γίνει η πρώτη καγκελάριος εδώ και πενήντα χρόνια που θα αυξήσει τον φόρο εισοδήματος για τους περισσότερους από 39 εκατομμύρια φορολογούμενους με βασικό συντελεστή που κερδίζουν πάνω από 12.570 λίρες. Ωστόσο, το NIESR υποδεικνύει ότι ο μεγαλύτερος αντίκτυπος ενδέχεται να επιβαρύνει τα περισσότερα από επτά εκατομμύρια άτομα με εισόδημα άνω των 50.270 λιρών, ενώ οι εκθέσεις υποδηλώνουν ότι ο Υπουργός Οικονομικών ενδέχεται να θεωρήσει όσους κερδίζουν τουλάχιστον 46.000 λίρες ως υποκείμενους σε υψηλότερη φορολογία.
Ο αριθμός των ατόμων που πληρώνουν τον υψηλότερο συντελεστή έχει αυξηθεί σημαντικά, επειδή το φορολογικό όριο έχει παγώσει αντί να αυξηθεί με τον πληθωρισμό, ωθώντας πολλούς νοσηλευτές, δασκάλους και άλλους με μέτριο εισόδημα σε υψηλότερες φορολογικές κλίμακες.
Απαντώντας στις προειδοποιήσεις, ο συντηρητικός βουλευτής και πρώην υπουργός, σερ Μελ Στράιντ, δήλωσε: «Η προειδοποίηση του NIESR είναι μια ακόμη υπενθύμιση του χάους που έχει δημιουργήσει η Ρέιτσελ Ριβς. Οι επιλογές της βλάπτουν τη Βρετανία».
Ο διευθυντής του NIESR, Ντέιβιντ Άικμαν, δήλωσε ότι το υψηλό δημόσιο χρέος, τα αυξημένα κόστη δανεισμού και η αδύναμη ανάπτυξη έχουν αφήσει την Καγκελάρτιο με ένα «μεγάλο κενό στα δημόσια οικονομικά». Ο ίδιος πρόσθεσε: «Αν δεν αρχίσουμε να μειώνουμε το ποσοστό του χρέους τώρα, κινδυνεύουμε να χάσουμε την ικανότητα να ανταποκριθούμε σε μελλοντικές κρίσεις και να αφήσουμε την οικονομία πιο εκτεθειμένη στον πληθωρισμό και στις πιέσεις της αγοράς».
Προειδοποίησε ότι αν οι αγορές αντιδράσουν αρνητικά στον προϋπολογισμό, το Ηνωμένο Βασίλειο θα μπορούσε να αντιμετωπίσει μια επανάληψη της αναταραχής της εποχής της Λιζ Τρας.
Ο αναπληρωτής διευθυντής του NIESR, Στίβεν Μιλάρντ, υποστήριξε ότι η αύξηση του φόρου εισοδήματος θα ήταν «η λιγότερο κακή επιλογή» που υπάρχει, υποδηλώνοντας ότι είναι πιθανό η υψηλότερη φορολογική κλίμακα να υποστεί μεγαλύτερη αύξηση από τη βασική κλίμακα. Το ινστιτούτο αναγνώρισε ότι οποιαδήποτε αύξηση των φόρων θα επιβράδυνε την οικονομία, αλλά δήλωσε ότι οι εναλλακτικές λύσεις ήταν χειρότερες.
Ωστόσο, ο Μάρτιν Μπεκ, επικεφαλής οικονομολόγος της WPI Strategy, προειδοποίησε ότι εάν οι αυξήσεις των φόρων αποδυναμώσουν την ανάπτυξη και τα έσοδα μειωθούν, ο υπουργός Οικονομικών θα μπορούσε να παγιδευτεί «σε έναν αυτοκαταστροφικό κύκλο υψηλότερων φόρων και ασθενέστερης ανάπτυξης».
Από τον John-Paul Ford Rojas Αναπληρωτής συντάκτης επιχειρήσεων
©Associated Newspapers Limited
