Μια τελευταία ευκαιρία για την ολοκλήρωση των σπουδών τους δίνει η νέα ρύθμιση του υπουργείου Παιδείας σε χιλιάδες φοιτητές που έχουν υπερβεί το ανώτατο όριο φοίτησης στα ελληνικά πανεπιστήμια. Η ρύθμιση, που ψηφίστηκε την Παρασκευή 1η Αυγούστου 2025, προβλέπει ένα «παράθυρο» επανένταξης για όσους πληρούν συγκεκριμένα κριτήρια, προτού διαγραφούν οριστικά από τα μητρώα.
Σύμφωνα με τη νέα διάταξη, οι φοιτητές που έχουν ολοκληρώσει τουλάχιστον το 70% των απαιτούμενων μαθημάτων ή πιστωτικών μονάδων και έχουν συμμετάσχει σε εξεταστικές δύο φορές την τελευταία διετία, θα μπορούν –κατόπιν αίτησης– να εξασφαλίσουν δύο επιπλέον εξάμηνα για να πάρουν το πτυχίο τους. Η αίτηση θα πρέπει να υποβληθεί εντός 30 ημερών από την έκδοση των βαθμολογιών της Σεπτεμβριανής εξεταστικής, κατά την οποία συμπληρώνεται το χρονικό όριο σπουδών.
Από τη διαγραφή εξαιρούνται:
- Άτομα με αναπηρία άνω του 50%
- Φοιτητές με σοβαρά προβλήματα υγείας, είτε οι ίδιοι είτε συγγενείς πρώτου βαθμού
- Όσοι είναι γονείς παιδιών έως 8 ετών, αποδεδειγμένα εργαζόμενοι (άνω των 20 ωρών εβδομαδιαίως) ή ενεργοί αθλητές/πρωταθλητές
Η υπουργός Παιδείας, Σοφία Ζαχαράκη, τόνισε στη Βουλή ότι πρόκειται για μια τελευταία, ρεαλιστική ευκαιρία, η οποία «επιβραβεύει τη συνεπή προσπάθεια και αποσκοπεί στη διάσωση του εκπαιδευτικού κεφαλαίου που έχει ήδη παραχθεί».
Τι ισχύει για τη μερική και διακοπείσα φοίτηση
Η νέα ρύθμιση διατηρεί τις ισχύουσες προβλέψεις:
- Μερική φοίτηση (για όσους πληρούν τις προϋποθέσεις) που επιτρέπει τον διπλασιασμό του χρονικού ορίου σπουδών
- Διακοπή φοίτησης από ένα εξάμηνο έως δύο ακαδημαϊκά έτη, χωρίς απώλεια φοιτητικής ιδιότητας
Πρυτάνεις: «Έγινε ένα βήμα, αλλά χρειάζονται επιπλέον εξαιρέσεις»
Η ρύθμιση ήρθε ως απάντηση στα αιτήματα της πανεπιστημιακής κοινότητας, η οποία είχε εκφράσει σοβαρές επιφυλάξεις για τον αρχικό νόμο. Οι πρυτάνεις, με έκτακτη Σύνοδο, χαιρέτισαν την πρόβλεψη «τελευταίας ευκαιρίας», αλλά επανέλαβαν την ανάγκη να δοθεί στα ΑΕΙ η ευχέρεια εξατομικευμένης αντιμετώπισης ειδικών περιπτώσεων, εντός συγκεκριμένου ποσοστού που θα ορίζεται νομοθετικά.
Οι αριθμοί πίσω από τη ρύθμιση
Σύμφωνα με στοιχεία της Εθνικής Αρχής Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘΑΑΕ), το 2023-24:
- 703.857 φοιτητές ήταν εγγεγραμμένοι στα ΑΕΙ
- Από αυτούς, μόλις 352.099 θεωρούνται ενεργοί
- Οι υπόλοιποι 351.758 χαρακτηρίζονται ως ανενεργοί
- Υπολογίζεται ότι περίπου 290.000 φοιτητές θα διαγραφούν από τον Σεπτέμβριο του 2025, εφόσον δεν υπαχθούν στις εξαιρέσεις
Πώς φτάσαμε ως εδώ: Το νομικό ιστορικό
Η θεσμοθέτηση ανώτατης διάρκειας φοίτησης δεν είναι νέα:
- 2007: Με τον «νόμο Γιαννάκου» καθιερώθηκε πρώτη φορά το όριο (ν + 100%)
- 2011: Ο «νόμος Διαμαντοπούλου» καθόρισε περίοδο φοίτησης (ν + 4 εξάμηνα) και εισήγαγε το θεσμό της μερικής φοίτησης
- 2022: Ο «νόμος Κεραμέως» (ν. 4957/2022) επανέφερε σαφώς το μέτρο της διαγραφής μετά τη λήξη του ν+2 ή ν+3, με προβλέψεις για εξαιρέσεις λόγω υγείας ή μερικής φοίτησης
Με τη νέα ρύθμιση, για πρώτη φορά ενσωματώνεται σαφής μηχανισμός επανένταξης όσων έχουν προχωρήσει ουσιαστικά στις σπουδές τους, δίνοντάς τους μια τελευταία ευκαιρία να μετατρέψουν την προσπάθεια ετών σε πτυχίο.
