Ευκαιρία για επαναπροσδιορισμό και αναβάθμιση των σχέσεων Ελλάδας – Ιταλίας σε ένα μεταβαλλόμενο γεωπολιτικό περιβάλλον στάθηκαν η συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με την Ιταλίδα ομόλογό του, Τζόρτζια Μελόνι, και η συνεδρίαση του 2ου Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας – Ιταλίας στη Ρώμη, οκτώ χρόνια μετά την πρώτη συνεδρίαση στην Κέρκυρα, το 2017.
Στο επίκεντρο βρέθηκαν οι οικονομικές σχέσεις Ελλάδας – Ιταλίας για το διμερές εμπόριο, για τον τομέα της ενέργειας, για την ευρωπαϊκή πολιτική, για τη μετανάστευση, όπως και για την ευρωπαϊκή άμυνα. Το θερμό κλίμα της συνεδρίασης, που «μεταφέρθηκε» με την ελληνική λέξη «μεράκι», όπως αυτή διατυπώθηκε πρώτα από την κυρία Μελόνι και ακολούθως από τον κ. Μητσοτάκη, επισφραγίστηκε από τις 12+2 συμφωνίες και τα μνημόνια συνεργασίας τα οποία υπεγράφησαν στο πλαίσιο του 2ου ΑΣΣ Ελλάδας – Ιταλίας.
Συνάντηση με τον Μερτς
Στο μεταξύ, σήμερα, ο πρωθυπουργός θα βρίσκεται στο Βερολίνο για να συναντηθεί με τον νέο καγκελάριο, Φρίντριχ Μερτς. Ο κ. Μητσοτάκης θα είναι ο πρώτος Ευρωπαίος ηγέτης που γίνεται δεκτός στην καγκελαρία, σε μια συνάντηση η οποία αναμένεται να θέσει στον κ. Μερτς τις έντονες ενστάσεις της Ελλάδας όσον αφορά την πώληση Eurofighter στην Τουρκία.
Ο Παύλος Μαρινάκης προανήγγειλε τη στάση που θα τηρήσει ο Κυριάκος Μητσοτάκης, όταν απαντώντας σε ερώτηση για το εάν ο πρωθυπουργός θα συζητήσει με τον καγκελάριο για τα Eurofighter (στην Τουρκία) τόνισε: «Τα εξοπλιστικά προγράμματα δεν μπορούν να χρησιμοποιούνται ή να απειλούν συμμαχικά κράτη, είναι κανόνας απαράβατος που ισχύει και σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να παραβιαστεί, και τον τονίζουμε σε κάθε ευκαιρία».
Οι συμφωνίες στην Ρώμη
Όσον αφορά τώρα το πρωθυπουργικό ταξίδι στην Αιώνια Πόλη, οι σημαντικότερες ειδήσεις από τη συνεργασία στη Villa Pampili αφορούν τη συμφωνία για επενδύσεις στους ελληνικούς σιδηροδρόμους, με την Ελλάδα να οφείλει να επενδύσει 400 εκατ. ευρώ σε υποδομές και την Ιταλία να αναλαμβάνει την ευθύνη επένδυσης 360 εκατ. ευρώ σε νέα τρένα και αμαξοστάσια, και τη συμφωνία για τριπλασιασμό της ηλεκτρικής διασύνδεσης των δύο χωρών.
Το κλίμα ήταν ιδιαίτερα θερμό κατά τις κοινές δηλώσεις Μητσοτάκη – Μελόνι και εκφράστηκε σύμπνοια αναφορικά με την ευρωπαϊκή διαχείριση του Μεταναστευτικού και την άμυνα της ΕΕ, με τον Έλληνα πρωθυπουργό ωστόσο να αφήνει αιχμές για την αμυντική συνεργασία της Ιταλίας με την Τουρκία. «Είναι κρίσιμο να επιλέξουμε τους συνομιλητές μας με κριτήριο αν ευθυγραμμίζονται με την εξωτερική πολιτική και τα συμφέροντα της ΕΕ. Γιατί η στρατηγική αυτονομία δεν εξυπηρετείται με νέες εξαρτήσεις. Και υπό την προϋπόθεση ότι υπάρχει συμπόρευση με τα κοινά μας ενδιαφέροντα και λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες κάθε χώρας, να δούμε τις συνεργασίες», σημείωσε ο κ. Μητσοτάκης.
Επένδυση 1,9 δισ. ευρώ
Όσον αφορά την ηλεκτρική διασύνδεση, υπογράφηκε Μνημόνιο Κατανόησης μεταξύ του ΑΔΜΗΕ και του διαχειριστή δικτύου της Ιταλίας TERNA για την αναβάθμιση της ηλεκτρικής διασύνδεσης των δύο χωρών, ώστε να τριπλασιαστεί η υφιστάμενη δυνατότητα – από 500 MW σε 1.500 MW. Το έργο, προϋπολογισμού 1,9 δισ. ευρώ, θα χρηματοδοτηθεί κατά 50% από την Ελλάδα και κατά 50% από την Ιταλία (950 εκατ. ευρώ κάθε πλευρά), ενώ οι δύο χώρες θα υποβάλουν αίτηση για ένταξή του στα έργα κοινού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος προκειμένου να λάβει χρηματοδότηση από την ΕΕ. Σύμφωνα με πηγές της κυβέρνησης, καθώς η Ελλάδα αυξάνει την εγκατεστημένη ηλεκτροπαραγωγική ισχύ -ειδικά μέσω επενδύσεων σε ανανεώσιμες πηγές-, αναβαθμίζει τη θέση της ως ενεργειακού κόμβου και παρόχου ενεργειακής ασφάλειας στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Πέρυσι η Ελλάδα ήταν καθαρός εξαγωγέας ηλεκτρικής ενέργειας για πρώτη φορά μετά το 2000. Η Ιταλία, από την πλευρά της, εισάγει μεγάλες ποσότητες ενέργειας, άρα πρόκειται για μία αμοιβαία επωφελή συνεργασία. Πρόκειται για ένα έργο που θα ενισχύσει την ενοποίηση των αγορών ηλεκτρικής ενέργειας των δύο χωρών και θα διαφοροποιήσει τις πηγές εφοδιασμού, ενισχύοντας τον ρόλο της Ελλάδας και της Ιταλίας ως ενεργειακών κόμβων στην περιοχή της Μεσογείου.
Η νέα διασύνδεση συνεχούς ρεύματος (DC) μεταξύ Ιταλίας και Ελλάδας αποτελεί έργο στρατηγικής σημασίας που θα υποστηρίξει τις υφιστάμενες υποδομές αλλά και τη μελλοντική ανάπτυξη των δικτύων. Θα συμβάλει στην επίτευξη των στόχων απανθρακοποίησης, ενώ θα ενισχύσει τη θέση της Ελλάδας και της Ιταλίας ως ενεργειακών κόμβων στη Μεσόγειο. Το έργο ευθυγραμμίζεται επίσης με τη σημασία που αποδίδει η ελληνική κυβέρνηση στην κατασκευή διακρατικών ηλεκτρικών διασυνδέσεων, ώστε να αντιμετωπιστούν χρόνιες τιμολογιακές στρεβλώσεις στην ευρωπαϊκή αγορά ενέργειας, αλλά και προκειμένου να διασφαλιστεί ο καλύτερος εφοδιασμός, μειώνοντας τον κίνδυνο μπλακ άουτ, σαν αυτό που συνέβη πριν από λίγες εβδομάδες στην Ισπανία.
Έρχονται 23 τρένα
Εξαιρετικής σημασίας είναι η υπογραφή Μνημονίου Συνεργασίας μεταξύ του ελληνικού υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών και του ιταλικού κρατικού ομίλου Ferrovie dello Stato, στον οποίο ανήκει η Hellenic Train, για την αναβάθμιση των επιβατικών σιδηροδρομικών μεταφορών στην Ελλάδα. Με δεδομένη τη σειρά επενδύσεων του ελληνικού κράτους για την υλικοτεχνική αναβάθμιση των σιδηροδρόμων, ο ιταλικός όμιλος δεσμεύτηκε να προβεί σε επενδύσεις ύψους 360 εκατομμυρίων ευρώ για την αγορά συνολικά 23 τρένων, 8 υπεραστικών ταχείας κυκλοφορίας και 15 προαστιακού τύπου και για τη διαμόρφωση σύγχρονων αμαξοστασίων, ώστε να εξασφαλιστεί η μακροχρόνια συντήρηση των αμαξοστοιχιών.
Οι δεσμεύσεις του ομίλου Ferrovie dello Stato θα αποτυπωθούν ξεκάθαρα στη νέα αναθεωρημένη σύμβαση του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών με τη Hellenic Train, με ρήτρες για τα χρονοδιαγράμματα. Υπενθυμίζεται ότι η στρατηγική συνεργασία για την αναβάθμιση της ασφάλειας και της αξιοπιστίας του σιδηροδρομικού δικτύου στην Ελλάδα τέθηκε επί τάπητος από τον αναπληρωτή υπουργό Μεταφορών, Κωνσταντίνο Κυρανάκη, στις συναντήσεις που πραγματοποίησε κατά την παραμονή του στη Ρώμη με τον Στέφανο Ντοναρούμα, διευθύνοντα σύμβουλο της κρατικής εταιρείας Ferrovie Dello Stato Italiane, μητρικού ομίλου της Hellenic Train, και τον Ιταλό ομόλογό του Ματέο Σαλβίνι, κατά τις οποίες τέθηκαν οι βάσεις για την επαναδιαπραγμάτευση της σύμβασης μεταξύ του ελληνικού Δημοσίου και της Hellenic Train.
Εφημερίδα Απογευματινή