Ο μεγαλύτερος υγειονομικός εχθρός της σύγχρονης κοινωνίας, που είναι ο καρκίνος, βρίσκεται πλέον αντιμέτωπος με επαναστατικές θεραπευτικές μεθόδους οι οποίες δίνουν χρόνια ζωής αλλά και ποιότητα ζωής στους πάσχοντες. Σε αυτή τη μάχη παίζει ουσιαστικό ρόλο και η αντιμετώπιση πλέον του ψυχικού τραύματος που προκαλείται στον ασθενή από την πρώτη στιγμή διάγνωσης της ασθένειάς του.
Πρόκειται για το βασικό συμπέρασμα που προέκυψε από την πρώτη μέρα των εργασιών του διήμερου 3ου Συνεδρίου Ψυχοκοινωνικής Υποστήριξης στην Ογκολογία με θέμα «Δημιουργώντας το πλαίσιο, Διεκδικώντας το Αύριο», που ξεκίνησε χθες στην Πάτρα με τη συμμετοχή σημαντικών επιστημόνων από τον χώρο της ογκολογίας και ψυχικής υγείας αλλά και των ασθενών οι οποίοι καταθέτουν το βίωμά τους.
Το Συνέδριο Ψυχοκοινωνικής Υποστήριξης στην Ογκολογία το οποίο διοργανώνει ο Σύλλογος Γυναικών με Καρκίνο Μαστού «Αλμα Ζωής» Ν. Αχαΐας στο ξενοδοχείο My Way Hotel & Events, αποτελεί μια κορυφαία επιστημονική και κοινωνική πανελλήνια διοργάνωση, με στόχο την ανάδειξη και διερεύνηση των αναγκών ψυχοκοινωνικής υποστήριξης ογκολογικών ασθενών, των οικογενειών τους, αλλά και της ευρύτερης κοινότητας.
«Σήμερα, βιώνουμε μια επανάσταση στην ογκολογική φροντίδα. Η μοριακή βιολογία, η βιοπληροφορική, οι νέες τεχνολογίες και η τεχνητή νοημοσύνη επαναπροσδιορίζουν τα όρια του εφικτού. Γονιδιακές θεραπείες, ανοσοθεραπείες, νέες εξειδικευμένες διαγνωστικές μέθοδοι, εξατομικευμένη θεραπεία – όροι που κάποτε ανήκαν στη σφαίρα της επιστημονικής φαντασίας, αποτελούν πλέον μέρος της καθημερινής μας πραγματικότητας» σημείωσε στην εναρκτήρια τελετή η πρώην πρόεδρος και ιδρυτικό μέλος της Ελληνικής Ομοσπονδίας Καρκίνου Καίτη Αποστολίδου συμπυκνώνοντας όλα αυτά που αναλύθηκαν στις συνεδρίες της πρώτης ημέρας από αξιόλογους επιστήμονες.
Οπως πρόσθεσε η κ. Αποστολίδου «τα στοιχεία από τις επιτροπές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στις οποίες συμμετέχω είναι αδιαμφισβήτητα: Οι ασθενείς που λαμβάνουν ολοκληρωμένη ψυχοκοινωνική υποστήριξη έχουν καλύτερα αποτελέσματα. Αντιμετωπίζουν λιγότερες επιπλοκές. Συμμορφώνονται καλύτερα με τη θεραπεία τους. Και – ναι – έχουν υψηλότερα ποσοστά επιβίωσης. Αυτά δεν είναι απλώς στατιστικά στοιχεία. Αυτή είναι η πραγματικότητα που έβλεπα και βλέπω καθημερινά στα πρόσωπα των ασθενών από πολλές χώρες της Ευρώπης».
Για να εδραιωθεί το παραπάνω θα πρέπει να γίνουν τα εξής:
Πρώτον, η ψυχοκοινωνική υποστήριξη πρέπει να θεσμοθετηθεί ως αναπόσπαστο μέρος της ογκολογικής φροντίδας. Όχι ως επιλογή. Όχι ως συμπλήρωμα. Αλλά ως βασικό συστατικό κάθε θεραπευτικού πλάνου. Αυτό σημαίνει νομοθετικές αλλαγές, χρηματοδότηση και πολιτική βούληση. Και σε αυτό δεν χωρούν συμβιβασμοί.
Δεύτερον, τα συστήματα υγείας πρέπει να επανασχεδιαστούν με επίκεντρο τον άνθρωπο και όχι τη νόσο. Στα Ευρωπαϊκά ερευνητικά προγράμματα, προωθώ σταθερά αυτή την προσέγγιση, και έχω δει τις θετικές αντιδράσεις των υπευθύνων χάραξης πολιτικής. Δεν μιλάμε απλώς για ασθενοκεντρική προσέγγιση – μιλάμε για ανθρωποκεντρική φροντίδα που αναγνωρίζει ότι ο καρκίνος επηρεάζει κάθε πτυχή της ζωής ενός ατόμου.
Τρίτον, η ψηφιακή τεχνολογία δεν είναι το μέλλον – είναι το παρόν. Και πρέπει να την αξιοποιήσουμε άμεσα. Οι πλατφόρμες τηλεϊατρικής, οι εφαρμογές παρακολούθησης ασθενών, τα εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης – όλα αυτά μπορούν να μεταμορφώσουν την ψυχοκοινωνική υποστήριξη, καθιστώντας την προσβάσιμη σε όλους, ανεξάρτητα από γεωγραφικούς ή οικονομικούς περιορισμούς.
Τέταρτον, οι ασθενείς δεν είναι απλοί αποδέκτες υπηρεσιών – είναι συνδημιουργοί της φροντίδας τους. Στα ερευνητικά προγράμματα που συμμετέχω, επιμένω πάντα στην ουσιαστική συμμετοχή των ασθενών σε κάθε στάδιο. Από τον σχεδιασμό της έρευνας μέχρι την αξιολόγηση των αποτελεσμάτων. Και τα αποτελέσματα είναι αδιαμφισβήτητα.
Πέμπτον, η εκπαίδευση όλων των επαγγελματιών υγείας στην ψυχοκοινωνική διάσταση του καρκίνου είναι επιτακτική ανάγκη. Ένας ογκολόγος που δεν κατανοεί τις ψυχολογικές επιπτώσεις της διάγνωσης είναι ένας ογκολόγος που δεν μπορεί να προσφέρει ολοκληρωμένη φροντίδα. Ένας νοσηλευτής που δεν αναγνωρίζει τα σημάδια της κατάθλιψης σε έναν ογκολογικό ασθενή είναι ένας νοσηλευτής που δεν μπορεί να εκπληρώσει πλήρως τον ρόλο του.
Οι εργασίες του συνεδρίου συνεχίζονται αύριο Σάββατο με τους ογκολογικούς νοσηλευτές να ανεβαίνουν στο βήμα και να αναδεικνύουν τον βαρυσήμαντο και πολύπλευρο ρόλο τους στη θεραπεία του ογκολογικού ασθενή.
Το συνέδριο υποστηρίζουν, μεταξύ άλλων, οι αρωγοί και συνοδοιπόροι του Συλλόγου «Άλμα Ζωής» Ν. Αχαΐας, Όμιλος ΒΙΑΝΕΞ, ΦΑΡΜΑΣΕΡΒ ΛΙΛΛΥ, Bioanalysis Β. Λουλέλης, ΟΛΥΜΠΙΑ ΟΔΟΣ και SERVIER Hellas, ενώ τελεί υπό την αιγίδα του Πανεπιστημίου Πατρών, της Ελληνικής Ομοσπονδίας Καρκίνου (ΕΛΛΟΚ), του Ιατρικού Συλλόγου Πατρών και του Εθνικού Συλλόγου Νοσηλευτών Ελλάδας (ΕΣΝΕ).
