Για τον επισκέπτη, τα ελληνικά νησιά µοιάζουν µε καρτ ποστάλ: γαλάζια θάλασσα, αρχιτεκτονική αρµονία, ανεµελιά. Η Κως, για παράδειγµα, από τις ναυαρχίδες του ελληνικού τουρισµού µαζί µε τη Ρόδο, κατακλύζεται ήδη από τις αρχές Μαΐου από τουρίστες κάθε εθνικότητας, µε την τουριστική κίνηση και φέτος να προβλέπεται να ξεπεράσει κάθε ρεκόρ. Στα µικρότερα νησιά, όπως η Ανάφη των 220 κατοίκων ή η Ψέριµος των 20, οι πρώτοι επισκέπτες έχουν ήδη καταφθάσει.
Αυτός ο ασφυκτικός τουριστικός όγκος επιβαρύνει περαιτέρω τα Κέντρα Υγείας και τα νοσοκοµεία, όπου οι ελλείψεις γιατρών γίνονται ακόµη πιο πιεστικές. Η κυβέρνηση θεσµοθέτησε σηµαντικά οικονοµικά κίνητρα (2.100 ευρώ τον µήνα για δίµηνη µετακίνηση γιατρών σε άγονες περιοχές) πλέον της κάλυψης των εξόδων µετακίνησης, διαµονής, εκτός έδρας, µε τριπλασιασµό έως και εξαπλασιασµό επιδοµάτων για ειδικότητες αιχµής. Περιφέρειες και δήµοι παρέχουν κατά περίπτωση επιπλέον επιδόµατα. Ωστόσο, αυτά τα ποσά, όσο υψηλά κι αν φαίνονται, δεν επαρκούν όταν το κόστος διαβίωσης στα νησιά εκτοξεύεται.
Σε νησιά όπως η Σύρος ή η Μήλος η έλλειψη στέγης είναι έντονη, ενώ σε άλλα, όπως η Μύκονος και η Σαντορίνη, η διαµονή είναι τόσο ακριβή, που η προσέλκυση γιατρών γίνεται σχεδόν αδύνατη.
Καλές πρακτικές
Η στοχευµένη µετατροπή ανενεργών δηµοτικών κτιρίων σε κατοικίες υγειονοµικού προσωπικού αποτελεί άµεσα εφαρµόσιµη λύση, ταυτόχρονα κοινωνική επένδυση και καταλύτη τοπικής ανάπτυξης.
Η επιτυχής συνεργασία της ΜΚΟ «Οµάδα Αιγαίου» µε τον ∆ήµο Νάξου και Μικρών Κυκλάδων, που απέδωσε δύο πλήρως εξοπλισµένες κατοικίες ιατρών στα Κουφονήσια, είναι µόνο το πρώτο στάδιο ενός πολυετούς
προγράµµατος της Οµάδας για αντίστοιχες παρεµβάσεις σε άλλα νησιά.
Παράλληλα, η δωρεά της οικογένειας ∆ακτυλίδη µε 16 νεόδµητα διαµερίσµατα για το Κέντρο Υγείας Μυκόνου αναδεικνύει τον δυναµικό ρόλο των ιδιωτών. Ο συνδυασµός δηµοτικών πόρων, ιδιωτικών δωρεών και στοχευµένων φορολογικών κινήτρων για τους δωρητές, που θεσµοθετήθηκαν από την κυβέρνηση, διαµορφώνει ένα βιώσιµο µοντέλο δωρεών που ενισχύει έµπρακτα την υγειονοµική θωράκιση των νησιωτικών περιοχών, αρκεί οι τοπικές κοινωνίες να επιδείξουν ουσιαστική διάθεση συνεργασίας και θεσµική ετοιµότητα. Η θεσµοθέτηση της δυνατότητας άσκησης ιδιωτικού ιατρείου από γιατρούς του ΕΣΥ αλλά και η δυνατότητα συνεργασίας των υγειονοµικών δοµών του ΕΣΥ µε ιδιώτες γιατρούς λειτουργεί ευεργετικά ειδικά για τα νησιά.
Στελέχωση
Για παράδειγµα, στην Κω το νοσοκοµείο κατόρθωσε να προσελκύσει δύο παθολόγους µε ετήσιες συµβάσεις και έναν διευθυντή παθολόγο, ενώ ενισχύθηκε και η Καρδιολογική µε δεύτερο µόνιµο καρδιολόγο και προβλέπεται συνεργασία µε τρίτο, µε σύµβαση παροχής ανεξάρτητων υπηρεσιών. Το Μικροβιολογικό Τµήµα ενισχύθηκε µε προσωπικό του ΕΟ∆Υ και επικουρικούς, ενώ οι προσλήψεις συνολικά στις µονάδες Υγείας των νησιών µας δείχνουν αύξηση σε ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό.
Την ίδια ώρα, ο ανανεωµένος στόλος αεροδιακοµιδών, µε τρία νέα αεροσκάφη, δύο νέα ελικόπτερα δωρεά του Ιδρύµατος «Σταύρος Νιάρχος», σε συνδυασµό µε τα πτητικά µέσα των Ενόπλων ∆υνάµεων και τα συµβεβληµένα ιδιωτικά airambulance ελικόπτερα πιστοποιηµένα και στελεχωµένα µε γιατρούς, ενισχύουν το δίκτυο επείγουσας φροντίδας, υποβιβάζοντας τον µέσο χρόνο αεροδιακοµιδής κάτω από 90 λεπτά. Η Πάρος είναι το πρώτο νησί στο οποίο δηµιουργείται µόνιµη, τοπικά εγκατεστηµένη βάση ελικοπτέρου µέσω σύµβασης µε το «Βελέντζειο» Ιδρυµα, για διανησιωτικές και προς τα νοσοκοµεία της Αττικής διακοµιδές ασθενών, σηµατοδοτώντας πως η συνεργασία δηµόσιου, ιδιωτικού τοµέα και της Κοινωνίας των Πολιτών ανοίγει τον δρόµο ώστε ποιοτικές υπηρεσίες Υγείας να φτάνουν σε κάθε γωνιά της νησιωτικής Ελλάδας.
«Εργαλείο» (και) οι νέες τεχνολογίες
Η τηλεϊατρική είναι µια ιδέα που λες ότι έχει φτιαχτεί για το Αιγαίο. Εδώ και έξι χρόνια κάνουµε µεγάλη προσπάθεια να αξιοποιήσουµε τον εξοπλισµό που έχουµε στη διάθεσή µας στα νησιά.
Πρόκειται για υπερσύγχρονους θαλάµους, µε ιατρικά εργαλεία υψηλού κόστους. Αυτή τη στιγµή έχουµε φτάσει σε ένα πολύ καλό επίπεδο, από τα 800 ιατρικά ραντεβού τον χρόνο, φέτος θα ξεπεράσουµε τα 3.500.
Ενας αγροτικός ιατρός ή ένας νοσηλευτής, χρησιµοποιώντας τα ψηφιακά εργαλεία, εξετάζει τον ασθενή και τον παρακολουθεί µέσω τηλεϊατρικής ειδικευµένος γιατρός σε κάποιο από τα νοσοκοµεία της δικής µας Υγειονοµικής Περιφέρειας. Σκεφτείτε πόσο πιο ασφαλής θα νιώθει ένας νέος αγροτικός γιατρός µας, σε ένα µικρό νησί του Αιγαίου, όταν ο καιρός δεν επιτρέπει την άµεση διακοµιδή, και µέσω της τηλεϊατρικής θα έχει βοήθεια έστω και από µακριά.
Είναι πάρα πολύ σηµαντικό να αναπτύξουµε ακόµα περισσότερο την τηλεϊατρική, µε στόχο µέχρι το τέλος του έτους να υλοποιήσουµε την τηλεφηµέρευση, που θα µας επιτρέψει την 24ωρη κάλυψη όλων των νησιωτικών µονάδων µας για κάθε επείγον περιστατικό.
Η υγειονοµική κάλυψη των νησιών µπορεί να αποτελέσει πρότυπο ποιότητας. Πρωτοβουλίες και έργα -τα οποία µετατρέπουν ανενεργά κτίρια σε λειτουργικές κατοικίες, αξιοποιούν τις νέες τεχνολογίες αιχµής και υιοθετούν προηγµένα συστήµατα τηλεϊατρικής- αποδεικνύουν ότι η συνέργειες υπουργείου
Υγείας, Υγειονοµικής Περιφέρειας, Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ιδιωτικών φορέων και οργανώσεων της Κοινωνίας των Πολιτών αποδίδει απτά, µετρήσιµα αποτελέσµατα: βελτιώνει τη στελέχωση των
υγειονοµικών µονάδων, µειώνει τα κενά εφηµέρευσης και ενισχύει το αίσθηµα ασφάλειας των νησιωτών.
Οταν αυτή η δυναµική κλιµακωθεί στο επίπεδο που θέλουµε, θα προσεγγίσουµε τον στρατηγικό στόχο: την παροχή ποιοτικών υπηρεσιών Υγείας σε όλους τους Ελληνες, ανεξάρτητα από το αν ζουν
στην ηπειρωτική ή τη νησιωτική χώρα.
*∆ιοικητής της 2ης Υγειονοµικής Περιφέρειας (ΥΠΕ) Πειραιώς και Αιγαίου
Κυριακάτικη Απογευματινή