Συναγερμός σε Σούδα και Κύπρο για ιρανικά αντίποινα

«Απίθανο», χαρακτήρισε ο Κ. Μητσοτάκης, τυχόν βαλλιστικό χτύπημα σε αμερικανοβρετανικές βάσεις, ωστόσο «οι Ένοπλες Δυνάμεις είναι έτοιμες για κάθε ενδεχόμενο»
08:55 - 20 Ιουνίου 2025
ΒΑΣΗ ΣΟΥΔΑΣ

Σε κατάσταση συναγερμού έχουν τεθεί Αθήνα και Λευκωσία, καθώς το ενδεχόμενο στρατιωτικού πλήγματος των ΗΠΑ κατά του Ιράν επαναφέρει το σενάριο γενικευμένης ανάφλεξης στη Μέση Ανατολή. Η αναβαθμισμένη γεωπολιτική θέση Ελλάδας και Κύπρου, λόγω της βάσης της Σούδας στην Κρήτη και των βρετανικών βάσεων στη Μεγαλόνησο αντιστοίχως, τις καθιστά δυνητικά εμπλεκόμενες -έστω και ως σημεία προβολής ισχύος- παρά τις επανειλημμένες διαβεβαιώσεις των κυβερνήσεων των δύο κρατών για αποχή από οποιαδήποτε στρατιωτική συμμετοχή.

Απειλές

Η Τεχεράνη έχει εκτοξεύσει απειλές πως θα θεωρήσει ως «εχθρικούς στόχους» βάσεις των ΗΠΑ ή συμμάχων χωρών που θα εμπλακούν στην αποτροπή των επιθέσεών της κατά του Ισραήλ. Παρά τις εξαιρετικά περιορισμένες πιθανότητες να υλοποιηθούν οι απειλές, το ενδεχόμενο αυτό έχει εύλογα σημάνει συναγερμό, τόσο στην ελληνική όσο και την κυπριακή πλευρά, με τα στρατιωτικά επιτελεία να εξετάζουν σενάρια κρίσεων και να επικαιροποιούν τα επιχειρησιακά τους πλάνα.

Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, μετά την έκτακτη και πολύωρη σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε προχθές στο υπουργείο Εθνικής Άμυνας, διέψευσε κατηγορηματικά τα περί κινδύνου «χτυπήματος» στη Σούδα, με αφορμή τα δημοσιεύματα που κάνουν λόγο για μεταφορά επιπλέον πυραυλικών συστημάτων Patriot από το Αιγαίο στην Κρήτη, εν είδει προληπτικής αντιβαλλιστικής θωράκισης. «Δεν έχει καμία βάση και δεν θα σχολιάσω σε καμία περίπτωση τις στρατιωτικές συσκέψεις. Προφανώς, οι Ένοπλες Δυνάμεις εξετάζουν όλα τα σενάρια, είναι έτοιμες για οποιοδήποτε ενδεχόμενο, όμως σας λέω ρητά και κατηγορηματικά ότι τέτοιο ενδεχόμενο δεν φαίνεται και δεν υπάρχει στον ορίζοντα», δήλωσε χθες στον Status FM. Ωστόσο, όπως παρατηρούν αρμόδιες πηγές, τέτοιου τύπου σχεδιασμοί και μετακινήσεις δεν μπορούν -και δεν πρέπει- να αποτελούν αντικείμενο δημόσιας συζήτησης. Παράλληλα, ο πρωθυπουργός υπογράμμισε την αντίθεση της χώρας σε οποιαδήποτε δυτική στρατιωτική εμπλοκή στη διαμάχη Ιράν – Ισραήλ, δηλώνοντας πως η λύση πρέπει να είναι διπλωματική και να εγγυάται την αποτροπή απόκτησης πυρηνικών όπλων από την Τεχεράνη.

Ανάλογες τοποθετήσεις εκφράστηκαν και από κυβερνητικές πηγές, οι οποίες υπογράμμισαν πως δεν υπάρχει στρατιωτική λύση στη σύγκρουση, αλλά και από τον υφυπουργό Εξωτερικών, ΒΑΣΗ ΣΟΥΔΑΣ, ο οποίος σημείωσε ότι δεν διαφαίνεται κίνδυνος για στόχους εντός της ελληνικής επικράτειας. «Είναι απίθανο να εμπλακεί η Ελλάδα ή να δεχτεί στόχους εντός της επικράτειάς μας. Επιμένω ότι δεν υπάρχει κίνδυνος για οποιονδήποτε στόχο εντός ελληνικής επικράτειας. Η κυβέρνηση με υπευθυνότητα και ψυχραιμία μελετά τα δεδομένα και λαμβάνει τα μέτρα της. Ψυχραιμία, δεν υπάρχει λόγος πανικού, αλλά η σοβαρότητα επιτάσσει να είμαστε έτοιμοι και να μελετούμε τις εξελίξεις», δήλωσε στον ρ/σ Παραπολιτικά FM. Το υπουργείο Εθνικής Άμυνας, με ανακοίνωσή του, σημείωσε ότι η λήψη μέτρων για την ασφάλεια της χώρας γίνεται ανεξαρτήτως συγκυρίας και εντάσσεται στη μακροπρόθεσμη στρατηγική «Ασπίδα του Αχιλλέα», η οποία προβλέπει τη δημιουργία πολυεπίπεδου αμυντικού θόλου, με έμφαση στην αντιβαλλιστική ικανότητα έως το 2030.

Επιπλέον Patriot στην Κρήτη

Ωστόσο, οι εκτιμήσεις για τον ρόλο της Κρήτης δεν παραβλέπουν την επιχειρησιακή της σημασία. Στο Ακρωτήρι της Σούδας εδρεύουν ήδη συστήματα Patriot, τα οποία καλύπτουν αμυντικά την περιοχή, ενώ -σύμφωνα με πληροφορίες- έχει αποφασιστεί η μεταφορά και πρόσθετων πυραυλικών μονάδων από άλλα νησιά του Αιγαίου. Παράλληλα, η βάση έχει ενισχυθεί με αμερικανικά μέσα «υψηλής αξίας», ενώ ενδέχεται να αποτελέσει ενδιάμεσο σταθμό ανεφοδιασμού για μονάδες που κατευθύνονται προς τη Μέση Ανατολή.

Υπό αυτό το πρίσμα, η Κρήτη ενδέχεται, θεωρητικά, να καταστεί στόχος -ιδίως εάν ευοδωθεί η απειλή του ανώτατου θρησκευτικού ηγέτη του Ιράν, Αλί Χαμενεΐ, σύμφωνα με την οποία οποιαδήποτε στρατιωτική ενέργεια των ΗΠΑ θα πυροδοτήσει μαζική απάντηση της Τεχεράνης κατά των αμερικανικών βάσεων στην ευρύτερη περιοχή. Η Ελλάδα βρίσκεται εντός της εμβέλειας των ιρανικών βαλλιστικών πυραύλων -αν και σε τέτοια απόσταση που προσφέρει, κατά τους αναλυτές, τον απαραίτητο χρόνο αντίδρασης.

Σε κατάσταση ύψιστης ετοιμότητας βρίσκεται και η Κύπρος, με τις Αρχές να ενεργοποιούν το σχέδιο «Εστία» για ενδεχόμενη μαζική εκκένωση, εφόσον παραστεί ανάγκη. Ο Πρόεδρος, Νίκος Χριστοδουλίδης, επανέλαβε ότι η Λευκωσία δεν θα εμπλακεί στη σύγκρουση, ενώ επισήμανε πως ο ρόλος της είναι αυστηρά ανθρωπιστικός. Σύμφωνα με τις κυπριακές Αρχές, καμία από τις βρετανικές στρατιωτικές εγκαταστάσεις δεν έχει χρησιμοποιηθεί από την έναρξη της νέας κρίσης στη Μέση Ανατολή.

Στοχοποίηση

Η Τεχεράνη, από την πλευρά της, έχει προειδοποιήσει ότι θα στοχοποιήσει περιουσιακά στοιχεία των ΗΠΑ, της Βρετανίας και της Γαλλίας, εφόσον οι χώρες αυτές επιχειρήσουν να παρεμποδίσουν τις επιθέσεις της. Η γεωγραφική εγγύτητα Ελλάδας και Κύπρου με την κρίσιμη ζώνη εντάσεων δημιουργεί εύλογη ανησυχία, αν και οι πρώτοι πιθανοί στόχοι της Τεχεράνης εκτιμάται πως είναι οι 26 βάσεις των ΗΠΑ στον Περσικό Κόλπο. Σε κάθε περίπτωση, Αθήνα και Λευκωσία παραμένουν σε εγρήγορση, προσπαθώντας να ισορροπήσουν ανάμεσα στη γεωπολιτική ευθύνη και τη στρατηγική αυτοπροστασίας, ενώ η διπλωματική οδός αναδεικνύεται ως η μόνη βιώσιμη απάντηση σε ένα σκηνικό εκρηκτικής ρευστότητας.