Η προγραμματισμένη σύνοδος του ΝΑΤΟ στη Χάγη θα διεξαχθεί υπό εντελώς διαφορετικές γεωπολιτικές συνθήκες από τις αναμενόμενες. Η σκοτεινή σκιά της σύρραξης Ισραήλ – Ιράν θα πέσει βαριά πάνω από τη συνεδρίαση της Συμμαχίας, ενώ και η συνάντηση των Μητσοτάκη – Ερντογάν, που θεωρείται βέβαιη καθότι αμφότεροι θα παραστούν, προμηνύεται δύσκολη. Τούτο διότι, παρά τις αμοιβαίες προσπάθειες διατήρησης του καλού κλίματος στα ελληνοτουρκικά, τρία γεγονότα έχουν προκαλέσει κλυδωνισμούς στις σχέσεις των δύο πλευρών.
Πρώτον, η προσπάθεια της Τουρκίας να µπει από την πίσω πόρτα στο πρόγραµµα της ευρωπαϊκής άµυνας. ∆εύτερον, η αποστολή του τουρκικού Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασµού στην UNESCO.
Και, τέλος, τα λιβυκά προκλητικά παιχνίδια σε βάρος της Ελλάδας, που ως συνήθως έχουν τις ευλογίες της Τουρκίας.
Η Αγκυρα έστειλε στην UNESCO -όπως είχε προαναγγείλει- έναν προκλητικό χάρτη για τον λεγόμενο Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασµό (ΘΧΣ), επιχειρώντας επί της ουσίας να νομιμοποιήσει τη «γαλάζια πατρίδα» µε τη «σφραγίδα» του συγκεκριµένου Οργανισµού. Με µια προσεκτική µατιά στον χάρτη, γίνεται αντιληπτό ότι οι γείτονες τρόπον τινά κόβουν το Αιγαίο στα δύο, αµφισβητούν την επήρεια των ελληνικών νησιών και δεν αναγνωρίζουν πως τα νησιά έχουν υφαλοκρηπίδα. Πρόκειται για την απάντησή τους στον ελληνικό χάρτη που εκπρόθεσµα εστάλη στην Κοµισιόν, τον Απρίλιο (κοινοτική οδηγία).
Η ελληνική διπλωματία χαρακτήρισε «κενή περιεχοµένου» την τουρκική κίνηση, ενώ σύµφωνα µε έγκυρες πηγές της «Κυριακάτικης Απογευματινής» η Αθήνα εξετάζει το σενάριο να προχωρήσει σε διάβηµα.
Διπλωματικοί κύκλοι διακρίνουν έναν εκνευρισµό τις τελευταίες εβδοµάδες στην απέναντι πλευρά του Αιγαίου, τον οποίο ερµηνεύουν ως απόρροια της αµηχανίας που προκάλεσαν στην Άγκυρα ορισμένες κινήσεις της Αθήνας. Ο ελληνικός ΘΧΣ, το ενδιαφέρον της Chevron και της Exxon για έρευνες υδρογονανθράκων πέριξ της Κρήτης και τα θαλάσσια πάρκα που θα δημιουργήσει η χώρα µας στο Ιόνιο και στις Νότιες Κυκλάδες είναι οι βασικότερες εξ αυτών.
Οταν η Τουρκία θέλει να κάνει επίδειξη ισχύος, δεν διστάζει να επιστρατεύσει τους proxies της. Οπερ και εγενέτο.
Το µακρύ χέρι της Αγκυρας στη Λιβύη, η Τρίπολη, «ξαναχτύπησε». Το υπουργείο Εξωτερικών της μεταβατικής κυβέρνησης του Ντµπέιµπα εξέδωσε ανακοίνωση, µε την οποία καταγγέλλει ότι η Ελλάδα, µε τον καθορισμό των δύο οικοπέδων νοτίως της Κρήτης, δήθεν παραβιάζει κυριαρχικά δικαιώµατα της Λιβύης.
Με ύποπτη χρονοκαθυστέρηση, το λιβυκό υπουργείο εκφράζει την ανησυχία του για τη δηµοσίευση στην Ε.Ε. (12 Ιουνίου) της ανακοίνωσης των ελληνικών αρχών για την έναρξη διεθνούς πρόσκλησης υποβολής προσφορών για τη χορήγηση αδειών για την εξερεύνηση και εκµετάλλευση υδρογονανθράκων σε θαλάσσιες περιοχές νότια της Κρήτης, ορισµένες εκ των οποίων εµπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής των θαλάσσιων περιοχών που αμφισβητούντα από το λιβυκό κράτος.
«Οι μονομερείς λύσεις οδηγούν µόνο σε περαιτέρω ένταση και πολυπλοκότητα. Με βάση αυτές τις επιφυλάξεις και αντιρρήσεις, ελπίζουνε ότι οι ελληνικές αρχές θα εξετάσουν υπεύθυνα το βάθος των ιστορικών σχέσεων µεταξύ των δύο χωρών. Ζητούμε την επιδίωξη εποικοδομητικού διαλόγου και διαπραγμάτευσης ως τη μόνη επιλογή για την επίτευξη δίκαιων και ισότιμων λύσεων, βασισμένων στο ισχύον Διεθνές Δίκαιο και τη διατήρηση των συμφερόντων όλων», ανέφερε η Τρίπολη στη σχετική ανακοίνωσή της. H απάντηση ήρθε από πηγές του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, οι οποίες τόνισαν ότι «η Ελλάδα ασκεί στην πράξη τα κυριαρχικά της δικαιώματα µε σταθερή προσήλωση στο Διεθνές Δίκαιο και το Δίκαιο της Θάλασσας. Η ελληνική κυβέρνηση δεν εγκαταλείπει τον διάλογο, πάντοτε όµως στο πλαίσιο της διεθνούς νομιμότητας».
Αλλαγή πλεύσης
Το σκηνικό ήταν ήδη επιβαρυμένο, καθώς τις τελευταίες ημέρες είχε ανακατευτεί βίαια η τράπουλα στη Λιβύη. Μέχρι πρότινος, η φιλότουρκη κυβέρνηση της Τρίπολης αποτελούσε το δεκανίκι του Τ. Ερντογάν. Εξού και η υπογραφή του παράνοµου τουρκολιβυκού μνημονίου (2019). Στον αντίποδα, η ανατολική πλευρά της διχασμένης χώρας, η Βεγγάζη, που ελέγχεται από τον στρατάρχη Χαλίφα Χάφταρ και τον πρόεδρο της Βουλής Ακίλα Σάλεχ, κρατούσε διαφορετική στάση. Επειτα από έντονο διπλωματικό φλερτ της Τουρκίας, όμως, συγκροτήθηκε ειδική επιτροπή στη λιβυκή Βουλή για να εξετάσει το ενδεχόμενο επικύρωσης του «μνηµονίου». Σύµφωνα µε ασφαλείς πληροφορίες της «Κυριακάτικης Απογευματινής», την Τρίτη ο Γ. Γεραπετρίτης συνομίλησε µε τον Α. Σάλεχ, ενώ στις αρχές του Ιουλίου σχεδιάζει να βρεθεί στη Λιβύη. Στο επίκεντρο των επαφών του θα βρεθεί το τουρκολιβυκό µνηµόνιο, αλλά και το Μεταναστευτικό, καθώς ειδικά η Γαύδος και η Κρήτη υφίστανται µεγάλη πίεση από µεταναστευτικές ροές που έχουν αφετηρία το Τοµπρούκ, οι οποίες έχουν αυξηθεί το τελευταίο διάστηµα.
Ωστόσο, η πρόσφατη πρόκληση του λιβυκού υπουργείου Εξωτερικών δυσχεραίνει το κλίµα και ναρκοθετεί το ταξίδι του επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας στη Λιβύη.
Κυριακάτικη Απογευματινή
