Εντυπωσιακή είναι η ανταπόκριση των πολιτών στο πρόγραμμα πρόληψης «Προλαμβάνω», με 3,5 εκατομμύρια άτομα να έχουν ήδη πραγματοποιήσει δωρεάν εξετάσεις πρόληψης από το σύνολο των 6 εκατομμυρίων δικαιούχων. Η αναπληρώτρια υπουργός Υγείας Ειρήνη Αγαπηδάκη ανακοίνωσε επίσης νέα προγράμματα πρόληψης για νεφρική δυσλειτουργία και παχυσαρκία ενηλίκων.
«Η χάραξη πολιτικής δεν μπορεί να βασίζεται στη διαίσθηση, χρειάζεται επιστημονική τεκμηρίωση, συστηματική πληροφόρηση, διεθνής σύγκριση. Αν μια παρέμβαση δεν είναι τεκμηριωμένη, δεν είναι απλώς αναποτελεσματική, είναι σπατάλη πόρων», υπογράμμισε η Ειρήνη Αγαπηδάκη στην κεντρική της ομιλία στο 2nd Synergies Forum on Cancer της Ελληνικής Ομοσπονδίας Καρκίνου.
Αποτελέσματα προγράμματος
Η αναπληρώτρια υπουργός παρουσίασε τα συγκεκριμένα αποτελέσματα του προγράμματος πρόληψης Προλαμβάνω, τονίζοντας την υψηλή συμμετοχή των πολιτών σε όλους τους τομείς. Για τα καρδιαγγειακά νοσήματα, περίπου 1,5 εκατομμύριο πολίτες έχουν ολοκληρώσει τις εξετάσεις τους, ενώ περί τους 20.000 έχουν παραπεμφθεί στο δεύτερο επίπεδο καρδιολογικού ελέγχου και 4.200 παραπέμπονται για έλεγχο ισχαιμίας.
Στον τομέα της πρόληψης καρκίνου μαστού, 812.000 γυναίκες έχουν πραγματοποιήσει δωρεάν εξετάσεις, με πάνω από 50.000 να έχουν εντοπιστεί έγκαιρα με ευρήματα. «Μιλάμε για ανθρώπους οι οποίοι δεν γνώριζαν ότι πάσχουν από κάποιο νόσημα», ανέφερε χαρακτηριστικά η κυρία Αγαπηδάκη.
Με τα προγράμματα screening και τον εθνικό ηλεκτρονικό φάκελο υγείας, για πρώτη φορά η χώρα διαθέτει πληθυσμιακές βάσεις δεδομένων υγείας που επιτρέπουν την καλύτερη παρακολούθηση και αξιολόγηση των προγραμμάτων πρόληψης.
Νέα προγράμματα πρόληψης
Η αναπληρώτρια υπουργός ανακοίνωσε τη δημιουργία νέων προγραμμάτων πρόληψης που θα εστιάζουν σε κρίσιμους τομείς της δημόσιας υγείας. Το πρώτο αφορά τη νεφρική δυσλειτουργία, καθώς άτομα με διαβήτη, δυσλιπιδαιμία ή αρρύθμιστη υπέρταση διατρέχουν κίνδυνο πρώιμης νεφρικής δυσλειτουργίας.
«Δημιουργούμε ένα πρόγραμμα που εντοπίζει τις ομάδες υψηλού κινδύνου και δίνει τη δυνατότητα έγκαιρης διάγνωσης μέσω εξετάσεων», εξήγησε η κυρία Αγαπηδάκη.
Παράλληλα, ξεκινά νέο πρόγραμμα για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας ενηλίκων, που συνδυάζει πρόσβαση σε καινοτόμα φάρμακα με υποστήριξη από διατροφολόγο. Το πρόγραμμα απευθύνεται σε άτομα με νοσογόνο παχυσαρκία, με BMI 40 και άνω, που αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα υγείας.
«Αν δεν ακολουθούνται οι συνεδρίες, διακόπτεται η αγωγή, καθώς η σωστή διατροφή είναι κρίσιμη για τη διατήρηση μυικής μάζας και την υγιή γήρανση. Θέλουμε να αποφύγουμε την παρερμηνεία των φαρμάκων ως μαγική λύση», τόνισε.
Στοχευμένα προγράμματα για απομακρυσμένες περιοχές
Ειδική μέριμνα λαμβάνεται για τις απομακρυσμένες περιοχές της χώρας, όπου πέραν του προγράμματος Προλαμβάνω θα υλοποιηθεί στοχευμένο πρόγραμμα προληπτικών εξετάσεων για όλες τις ηλικιακές ομάδες. Το επιπλέον πρόγραμμα απευθύνεται σε περιοχές με πληθυσμό κάτω από δέκα χιλιάδες κατοίκους:
• Πολύ μικρά νησιά με γεωγραφικές ανισότητες και δυσκολίες πρόσβασης
• Ορεινές περιοχές σε όλη τη χώρα όπου οι κάτοικοι χρειάζονται ειδική φροντίδα
Το πρόγραμμα θα καλύπτει προληπτικές εξετάσεις για παιδιά, εγκύους, μεσήλικες και ηλικιωμένους, συμπληρώνοντας την καθολική κάλυψη του Προλαμβάνω.
Τεχνητή νοημοσύνη και επιμόρφωση επαγγελματιών υγείας
Σημαντική καινοτομία αποτελεί η διεξαγωγή πιλοτικής έρευνας αξιολόγησης της τεχνητής νοημοσύνης στη διάγνωση καρκίνου μαστού. Η έρευνα θα εξετάσει εάν το AI σε σχέση με τον κλινικό γιατρό εντοπίζει γρηγορότερα, καλύτερα και αποτελεσματικότερα τις βλάβες στο μαστό.
Παράλληλα, προωθείται πρόγραμμα επιμόρφωσης και αναβάθμισης δεξιοτήτων για επαγγελματίες υγείας που εμπλέκονται στον προληπτικό έλεγχο. «Η συνεχής επιμόρφωση πρέπει να γίνει μέρος της κουλτούρας μας. Δεν ζούμε πια στην εποχή της αυθεντίας, η ιατρική οφείλει να βασίζεται στις τεκμηριωμένες οδηγίες», τόνισε η αναπληρώτρια υπουργός.
Ψηφιακός μετασχηματισμός και τηλεϊατρική
Η κυρία Αγαπηδάκη αναγνώρισε την πρόκληση που αντιμετωπίζει το Εθνικό Σύστημα Υγείας στο να καλύψει ολοκληρωμένα τις ανάγκες πρόληψης, επισημαίνοντας όμως σημαντικές βελτιώσεις. Αυτές περιλαμβάνουν την αποζημίωση νέων βιοδεικτών, τη λειτουργία μητρώου νεοπλασιών και την πρόσβαση των ασθενών σε καινοτόμα φάρμακα.
Με την εφαρμογή του Ηλεκτρονικού Φακέλου Υγείας στο τέλος του έτους, θα είναι δυνατή η παραγωγή πλήθους μητρώων ασθενών, επανακαθορίζοντας την παρακολούθηση και παρέμβαση. Η τηλεϊατρική αλλάζει το τοπίο της πρόσβασης στην υγεία, με σημαντικές υπηρεσίες ήδη σε λειτουργία και πλήρη κάλυψη σε όλη τη χώρα έως το τέλος του 2025.
Κλείνοντας την ομιλία της, η αναπληρώτρια υπουργός Υγείας επανέλαβε τη δέσμευση της κυβέρνησης και προσωπικά του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη για ενίσχυση της πρόληψης ως κεντρικό πυλώνα του ΕΣΥ. Στόχος είναι η πολιτεία να παρεμβαίνει έγκαιρα και να βελτιώνει την υγεία του πληθυσμού, όχι απλά να παρέχει θεραπεία.
Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στη συνεργασία με τους Συλλόγους Ασθενών, τονίζοντας την αναντικατάστατη αξία της ανθρώπινης επαφής. «Όταν κάποιος έρχεται αντιμέτωπος με διάγνωση, χρειάζεται ένα χέρι, μία αγκαλιά, ένα πρόσωπο. Τα ψηφιακά εργαλεία δεν μπορούν να υποκαταστήσουν αυτό το ανθρώπινο κομμάτι», υπογράμμισε η κυρία Αγαπηδάκη.
«Χτίζουμε ένα ενιαίο οικοσύστημα υγείας, όπου η επιστήμη, οι επαγγελματίες και οι πολίτες συμμετέχουν εξίσου. Σας ευχαριστούμε που συμβάλλετε σε αυτό», κατέληξε απευθυνόμενη στους εκπροσώπους των συλλόγων ασθενών.