Ασφυκτική είναι πλέον η κατάσταση στην Κρήτη όσον αφορά στις μεταναστευτικές ροές που έχουν αυξηθεί δραματικά το τελευταίο χρονικό διάστημα. Σε μια σειρά επιχειρήσεων διάσωσης που συντόνισε το Λιμενικό Σώμα με τη συνδρομή της Frontex και του Ενιαίου Κέντρου Συντονισμού Έρευνας και Διάσωσης, περισυνελέγησαν πάνω από 1.200 αλλοδαποί σε πολλαπλά διαδοχικά περιστατικά νότια της Κρήτης το τελευταίο 48ωρο.
Ρεκόρ αφίξεων μεταναστών στην Κρήτη
Χαρακτηριστικό είναι ότι την Κυριακή 6 Ιουλίου σημειώθηκε αριθμός ρεκόρ αφίξεων προσφύγων και μεταναστών από τα παράλια της Λιβύης, με 959 άτομα να αποβιβάζονται μέσα σε μία ημέρα. Τη Δευτέρα 7 Ιουλίου τουλάχιστον 489 άτομα έχουν περισυλλεγεί και διασωθεί από το πρωί σε δύο ξεχωριστές επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης σε θαλάσσιες περιοχές νότια της Κρήτης και της Γαύδου.
Οι επιχειρήσεις πραγματοποιήθηκαν υπό τον συντονισμό του Ενιαίου Κέντρου Συντονισμού Έρευνας και Διάσωσης και με την ενεργό συμμετοχή του Λιμενικού Σώματος Ελληνικής Ακτοφυλακής και δυνάμεων της Frontex.
Η πρώτη επιχείρηση έλαβε χώρα νωρίς το πρωί όταν πλοίο της δύναμης Frontex εντόπισε δύο λέμβους στη θαλάσσια περιοχή νότια της Γαύδου όπου επέβαιναν περίπου 230 άτομα. Η δεύτερη επιχείρηση πραγματοποιήθηκε λίγες ώρες αργότερα, όταν εντοπίστηκαν τρεις ακόμη λέμβοι με 259 αλλοδαπούς επιβαίνοντες στη θαλάσσια περιοχή νότια της Κρήτης.
Πλοία ανοιχτής θαλάσσης του Λιμενικού Σώματος έσπευσαν στο σημείο και ολοκλήρωσαν την ασφαλή περισυλλογή των επιβαινόντων, οι οποίοι μεταφέρθηκαν στο λιμάνι της Παλαιόχωρας. Επιπλέον, 68 άτομα αποβιβάστηκαν στην παραλία Χρυσόστομος και μεταφέρθηκαν στους Καλούς Λιμένες, από όπου αναμένεται το απόγευμα να αναχωρήσουν για χώρο προσωρινής διαμονής στο Ηράκλειο.
Κραυγή αγωνίας από δημάρχους
Ο δήμος Αγίου Βασιλείου είναι δήμος πρώτης υποδοχής μεταναστών. Μιλώντας στο cretalive, ο δήμαρχος Γιάννης Ταταράκης επιρρίπτει σοβαρές ευθύνες στο υπουργείο Μετανάστευσης. Κατά τον ίδιο, θα πρέπει να υποδειχθούν και να διαμορφωθούν κατάλληλα σε Ηράκλειο, Ρέθυμνο και Χανιά χώροι στους οποίους θα φιλοξενούνται οι μετανάστες για 3 έως 4 ημέρες.
Σε πλήρη απόγνωση βρίσκεται και ο δήμαρχος Φαιστού, Γρηγόρης Νικολιδάκης, καθώς η περιοχή του είναι επίσης δήμος πρώτης υποδοχής. Έχουν φθάσει στο σημείο να κάνουν τον σταυρό τους όταν βγουν στις περιοχές τους βάρκες με 50 έως 70 άτομα.
Από πλευράς του, ο δήμαρχος Σφακίων, Γιάννης Ζερβός, περιγράφει την κατάσταση με μελανά χρώματα: “Το ανθρώπινο γίνεται και θα συνεχίσει να γίνεται, και ας μην έχουμε πάρει ούτε ένα ευρώ ως δήμος. Θα προσφέρουμε στους ανθρώπους αυτούς κάτι να φάνε και να πιούνε, ιατρική βοήθεια, ό,τι χρειαστούν σε ανθρώπινο επίπεδο. Από εκεί και πέρα όμως δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι άλλο”.
Στη Γαύδο, η δήμαρχος Λίλιαν Στεφανάκη αναφέρει ότι η κατάσταση είναι δύσκολη, πολύ περισσότερο εν μέσω τουριστικής περιόδου, προς το παρόν όμως είναι διαχειρίσιμη καθώς όσοι μετανάστες βγαίνουν, αναχωρούν από το νησί την ίδια ημέρα ή την επομένη.
Εντείνεται το φαινόμενο από το 2023
Η μεταναστευτική πίεση από τη Λιβύη προς την Κρήτη δεν είναι νέο φαινόμενο αλλά εντείνεται σταδιακά από τον Σεπτέμβριο του 2023, οπότε ξεκίνησαν να εμφανίζονται οι πρώτες μεταναστευτικές ροές. Από έναν μέσο όρο 120 αφίξεων τον μήνα, οι αριθμοί αυξήθηκαν ραγδαία, φτάνοντας τους 528 τον Φεβρουάριο του 2024.
Η χρονιά έκλεισε με μέσο όρο 400 αφίξεων μηνιαίως και συνολικά με 4.820 αφιχθέντες. Η κλιμάκωση συνεχίστηκε το 2025, με τις αφίξεις να ανέρχονται ήδη σε 7.124 άτομα έως τις 30 Ιουνίου, σύμφωνα με τα στοιχεία του Λιμενικού. Ιδιαίτερα ο Ιούνιος κατέγραψε νέο ρεκόρ με 2.564 αφίξεις σε έναν μήνα.
Όπως είχε αναφέρει χαρακτηριστικά η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν, σε επιστολή της προς τους 27 στα τέλη Ιουνίου, “οι παράνομες διελεύσεις προς την Ευρωπαϊκή Ένωση προέρχονται πλέον κατά 93% από τη Λιβύη”.
Επίσκεψη Πλεύρη στη Λιβύη
Λόγω της επιδείνωσης της κατάστασης και της ασφυκτικής πίεσης στο νησί, με εντολή του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, από τα τέλη Ιουνίου πλοία του Πολεμικού Ναυτικού επιχειρούν πλέον σε διεθνή ύδατα, στα 12 ναυτικά μίλια από τις λιβυκές ακτές, προκειμένου να συνδράμουν ενεργητικά στην αποτροπή των ροών.
Με στόχο τη συνεργασία της Βεγγάζης, ο υπουργός Εξωτερικών συναντήθηκε με τον στρατηγό Χαλίφα Χαφτάρ την Κυριακή. Η ελληνική προσπάθεια συνεχίζεται με την επίσκεψη του υπουργού Μετανάστευσης και Ασύλου, Θάνου Πλεύρη την Τρίτη στη Λιβύη.
Ο κ. Πλεύρης θα συνοδεύει τον Επίτροπο Μετανάστευσης και Εσωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ Μάγκνους Μπρούνερ. Στόχος της αποστολής στην οποία λαμβάνουν μέρος και οι υπουργοί Εσωτερικών Ιταλίας και Μάλτας είναι η διπλωματική διαχείριση του φαινομένου και η εξεύρεση κοινής ευρωπαϊκής λύσης.
Ο κ. Πλεύρης, όπως αναφέρουν πηγές του υπουργείου, μεταβαίνει στη Λιβύη αναζητώντας συνεργασία επί της ουσίας με τις αρχές της χώρας προκειμένου να γίνεται αποτροπή των μεταναστευτικών ροών προς την Κρήτη.
