Η Ελλάδα αναδύεται ως σημαντικός διεθνής κόμβος τηλεπικοινωνιών, αξιοποιώντας την εκτεταμένη ακτογραμμή της σε μια εποχή που τα υποβρύχια καλώδια ευθύνονται για το 99% της κίνησης του Διαδικτύου παγκοσμίως. Το κέντρο δεδομένων Balkan Gate στη Θεσσαλονίκη πρωτοπορεί σε αυτή την ψηφιακή μεταμόρφωση, με την εταιρεία Lancom Ltd να επενδύει 5 εκατομμύρια ευρώ για την κατασκευή τηλεπικοινωνιακής υποδομής.
Στρατηγικό πλεονέκτημα
Η χώρα παρουσιάζει πλέον μεγαλύτερη ετοιμότητα και φιλικότητα απέναντι στις επενδύσεις εγκατάστασης υποβρύχιων καλωδίων, δημιουργώντας νέες προοπτικές για να κερδίσει κίνηση από περιοχές όπως η Σόφια. Η βουλγαρική πρωτεύουσα έχει προσελκύσει πάνω από 200 τηλεπικοινωνιακούς παρόχους λόγω της φθηνής πρόσβασης σε οπτικές ίνες και ηλεκτρική ενέργεια.
Ο Γιώργος Νώλης, ιδρυτής και CEO της Lancom Ltd, επισημαίνει ότι η εταιρεία φιλοδοξεί να θέσει σε λειτουργία το πρώτο Edge Artificial Intelligence data center στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων μέχρι τις αρχές του 2026. Παράλληλα, έχει δρομολογήσει επένδυση ύψους 5 εκατομμυρίων ευρώ για την κατασκευή υποδομής τηλεπικοινωνιακής διασύνδεσης Θεσσαλονίκης και Προμαχώνα.
Υποβρύχια καλώδια
Στο Balkan Gate υπάρχουν μηχανήματα που εξυπηρετούν εξειδικευμένους οργανισμούς, όπως το Ionian Submarine System της Islalink, το υποβρύχιο καλώδιο που ενώνει την Ιταλία με την Ελλάδα μέσω της διαδρομής Κροτόνε και Πρέβεζα, τερματίζοντας στη Θεσσαλονίκη. Αντίστοιχες εγκαταστάσεις λειτουργούν σε Αθήνα, Ρώμη και Μιλάνο.
Οι πάροχοι επιλέγουν τα ισχυρότερα σημεία δικτύου και το Balkan Gate αποτελεί ένα από τα τέσσερα σημεία όπου αναπτύσσεται ο ισχυρός διάδρομος επικοινωνίας Ιταλίας και Ελλάδας. Βασικό σημείο επέκτασης είναι η Κωνσταντινούπολη, όπου η Lancom έχει υπογράψει συμβόλαια για απόκτηση σημείου παρουσίας.
Η Τουρκία παρουσιάζει κανονιστικές ιδιαιτερότητες γύρω από τον έλεγχο των τηλεπικοινωνιακών συνδέσεων, οι οποίες προβληματίζουν τους παγκόσμιους παρόχους και τους στρέφουν σε άλλες πόλεις της περιοχής, όπως η Σόφια και πλέον η Θεσσαλονίκη.
Καλώδια οπτικών ινών
Επιπλέον, υπάρχει το καλώδιο που βρίσκεται μέσα στον Διαδριατικό Αγωγό Φυσικού Αερίου (TAP). Ο αγωγός, εκτός από τη μεταφορά φυσικού αερίου, περιέχει καλώδια οπτικών ινών που μεταφέρουν τηλεπικοινωνιακά δεδομένα. Το σημείο όπου γίνεται αναγέννηση σήματος από το τηλεπικοινωνιακό καλώδιο στον TAP στη Θεσσαλονίκη βρίσκεται στο Balkan Gate.
Υπάρχουν στο Balkan Gate δύο καινούργια τηλεπικοινωνιακά καλώδια που παρέχουν υψηλότερες ταχύτητες και ποιότητα σύνδεσης. Αυτό σημαίνει ότι η κίνηση από την Τουρκία προς τα δυτικά πρέπει υποχρεωτικά να περάσει μέσα από τη Θεσσαλονίκη, η οποία αποτελεί πιο άμεση και γρήγορη διαδρομή σε σχέση με τη Σόφια.
Η διαφορά στη διαδρομή είναι τεράστια για υπηρεσίες πραγματικού χρόνου, όπως χρηματιστηριακές συναλλαγές, συναλλαγές με κρυπτονομίσματα, εφαρμογές fintech ή τον χειρισμό αυτόνομων αυτοκινήτων.
Κυβερνοασφάλεια
Το Balkan Gate στο Καλοχώρι φιλοξενεί Security Operation Center (SOC), ένα τμήμα κυβερνοασφάλειας μοναδικό στην περιοχή της Βόρειας Ελλάδας. Λειτουργεί 24 ώρες το 24ωρο, με την ομάδα του να παρακολουθεί όλα τα περιστατικά που μπορούν να επηρεάσουν την ακεραιότητα των δεδομένων ή τη λειτουργία των συστημάτων.
Στις οθόνες του κέντρου, στο οποίο εργάζονται 20 άτομα, παρακολουθούνται σε πραγματικό χρόνο τα συμβάντα και αποφασίζεται ποια είναι κρίσιμα και ποια έκτακτης ανάγκης, ώστε οι υπεύθυνοι να αναλάβουν την αντιμετώπισή τους και να επαναφέρουν το σύστημα.
Το SOC βασίζεται στην Τεχνητή Νοημοσύνη για ταχύτερη ανάλυση και αντιστοίχιση μοτίβων κυβερνοεπιθέσεων. Δημιουργήθηκε από την εταιρεία CBS.LAN, η οποία συνιδρύθηκε από τις Lancom και Cosmos Business Systems με ποσοστό 50% έκαστη.
Έχει αναλάβει την προστασία κρίσιμων περιπτώσεων, υποστηρίζοντας:
• Υπουργεία και βασικές υποδομές του κράτους
• Μεγάλους ιδιωτικούς οργανισμούς στους τομείς υγείας, ενέργειας και πληροφορικής
• Φορείς που υπάγονται στην οδηγία NIS2 για κυβερνοασφάλεια
Πρώτο Edge AI data center
Η Lancom στοχεύει να αναδείξει το Balkan Gate στο πρώτο Edge Artificial Intelligence data center στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων, θέτοντας τις σχετικές δυνατότητες σε λειτουργία από τις αρχές του 2026.
Υπάρχουν δύο είδη κέντρων δεδομένων για την τεχνητή νοημοσύνη. Το πρώτο είναι τα AI Factories, τα εργοστάσια τεχνητής νοημοσύνης, όπου γίνεται η επεξεργασία όλων των δεδομένων και η χώνευση τους για την εξαγωγή συμπερασμάτων που χρησιμοποιούνται στην ανάπτυξη Μεγάλων Γλωσσικών Μοντέλων όπως τα ChatGPT, Gemini, Mistral, Deepseek ή Perplexity.
Το δεύτερο είδος είναι τα Edge AI Data Centers, που είναι πιο κοντά στα άκρα, δηλαδή στις μηχανές ή στους ανθρώπους που τα χρειάζονται. Η Lancom έχει δρομολογήσει τις διαδικασίες για να γίνει το πρώτο κέντρο δεδομένων edge AI στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων.
Για αυτοκινούμενα οχήματα, ρομπότ ή οτιδήποτε βασίζεται στην τεχνητή νοημοσύνη για να κινηθεί ή να πάρει αποφάσεις, θα συγκεντρώνεται η κίνηση στο Balkan Gate και αν χρειαστεί περαιτέρω τροφοδοσία θα την τραβάει από τα AI Factories.
Η Lancom έχει διασφαλίσει τους πρώτους anchor customers για το edge AI. Πρόκειται για δύο μεγάλους πελάτες, ένας εκ των οποίων είναι από τα μεγαλύτερα δίκτυα δημιουργίας περιεχομένου παγκοσμίως, με απαιτήσεις για πολύ υψηλή ενεργειακή πυκνότητα.
Προκλήσεις και μελλοντικές επενδύσεις
Περισσότερες επενδύσεις σε data centers δεν μπορούν να έρθουν στην Ελλάδα αν δεν υπάρχουν οι κατάλληλες υποδομές και το απαιτούμενο προσωπικό. Στο παρελθόν, η Θεσσαλονίκη δεν είχε επενδύσεις γιατί δεν υπήρχε κέντρο δεδομένων που πληροί παγκόσμιες προδιαγραφές.
Χρειάζεται εξειδικευμένο προσωπικό 24 ώρες το 24ωρο και αρχικοί κρίσιμοι πελάτες για να δημιουργηθεί η απαραίτητη μαγιά για περαιτέρω ανάπτυξη, σαν χιονοστιβάδα. Αυτό έχει επιτευχθεί με το Balkan Gate που πλέον προσελκύει παρόχους από άλλες ηπείρους.
Αν στα δημόσια δίκτυα και υποδομές υπήρχε μεγαλύτερη ευχέρεια στη συνεργασία, ώστε να αξιοποιηθούν για την τοποθέτηση οπτικών ινών, αυτό θα ήταν ό,τι καλύτερο μπορεί να γίνει για τη χώρα.
