Πλήρως κατατοπιστικά είναι τα αποτελέσµατα της έρευνας της «Κυριακάτικης Απογευµατινής» αναφορικά µε ένα χαρακτηριστικό πρόβληµα της ελληνικής κοινωνίας. Πρόκειται για την ελλειµµατική αντιµετώπιση της επαναλαµβανόµενης παραβατικότητας των ποινικών της φυλής των Ροµά από την ελληνική ∆ικαιοσύνη, αλλά κυρίως την αδυναµία σύνδεσης στην αµφίδροµη επικοινωνία µεταξύ του αµιγούς κοµµατιού του πληθυσµού και των αναµφίβολα ελληνικών στοιχείων της νοµαδικής αυτής φυλής.
Αυτά τα ζητήµατα έχουν αποτέλεσµα την επαναλαµβανόµενη στροφή συµπατριωτών µας Ροµά στην εγκληµατικότητα, ενώ ταυτόχρονα η ΕΛ.ΑΣ. καλείται να δαπανά µονίµως ανθρώπινους και υλικούς πόρους για να καταπολεµήσει ένα φαινόµενο το οποίο έχει µορφή Λερναίας Υδρας. Από τα στατιστικά στοιχεία που συνέλεξε η «Κυριακάτικη Α» σε κρίσιµες περιοχές, όπου ο πληθυσµός των Ροµά είναι ευδιάκριτος, προκύπτει αφ’ ενός πως η αναλογία ποινικών, υπόδικων και κατάδικων σε σχέση µε τους υπόλοιπους Ελληνες είναι ανησυχητικά υψηλή, ενώ σχεδόν συντριπτικά είναι τα ποσοστά των παραβατικών Ροµά που ευεργετούνται από τους περιοριστικούς όρους, όπως της παρουσίας στα Α.Τ. της εκάστοτε περιοχής, δηµιουργώντας έτσι ένα αίσθηµα ατιµωρησίας απέναντι πολλές φορές σε επαναλαµβανόµενα κρούσµατα. Ετσι λοιπόν, στο µικροσκόπιο της «Κυριακάτικης Α» τέθηκαν πέντε διαφορετικές περιοχές της Αττικής, όπου αποδεδειγµένα κατοικούν Ελληνες που ανήκουν ταυτόχρονα στη νοµαδική φυλή. Μέγαρα, Ασπρόπυργος, Αχαρνές, Ζεφύρι και Φυλή µπήκαν κάτω από τον µεγεθυντικό φακό.
Τα όσα προκύπτουν από αστυνοµικές πηγές είναι απολύτως χαρακτηριστικά. Από στοιχεία που προκύπτουν κατά τη διάρκεια των απανωτών ειδικών επιχειρησιακών δράσεων σε αυτές τις περιοχές διαπιστώνεται και η φυλετική καταγωγή των ελεγχοµένων. Με αυτό το κριτήριο αλλά και τις εκτιµήσεις του συνολικού πληθυσµού των Ελλήνων της νοµαδικής φυλής προκύπτουν µερικά κατατοπιστικά στοιχεία για την αντιµετώπιση που τυγχάνουν οι παραβατικοί Ροµά.
«Σταλινικά»… ποσοστά
Από την έρευνα που πραγµατοποιήθηκε στα Αστυνοµικά Τµήµατα των συγκεκριµένων περιοχών διαπιστώθηκε πως µεγάλο µέρος των ποινικών, υπόδικων και κατάδικων Ελλήνων που καλούνται να δίνουν το «παρών», µηνιαίως ή ανά 15ήµερο, είναι Ροµά. Αυτό αναδεικνύει ενδεχοµένως και την αντιµετώπιση που τυγχάνουν κατά τη διάρκεια της ανακριτικής διαδικασίας ή της διαδικασίας της άσκησης ποινικής δίωξης.
-Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός πως σε σύνολο 700 πολιτών που καλούνται να δίνουν το «παρών» στα Α.Τ. της Φυλής, οι 600 εκτιµάται από αστυνοµικές πηγές πως είναι Ροµά. Πρόκειται δηλαδή για ένα ποσοστό της τάξης άνω του 85%.
-Στο Ζεφύρι, όπου η αναλογία των Ελλήνων Ροµά κατοίκων σε σχέση µε τους υπόλοιπους είναι αρκετά υψηλή, αυτή τη στιγµή καλούνται 365 πολίτες να δίνουν το «παρών» σε Α.Τ. της περιοχής για διάφορα αδικήµατα. Από αυτούς, οι εκτιµήσεις αναφέρουν πως οι 341 είναι Ροµά. Το ποσοστό συνεπώς ξεπερνά το 93%.
-Αντίστοιχη είναι η εικόνα και στον Ασπρόπυργο. Αυτό το διάστηµα η ΕΛ.ΑΣ. έχει την ευθύνη καταγραφής παρουσίας στα Α.Τ. της περιοχής 487 Ελληνες πολίτες, µε τις εκτιµήσεις να µιλούν για 400 Ελληνες Ροµά, ήτοι ποσοστό της τάξης άνω του 82%.
-Καλύτερη, αλλά όχι καλή είναι η κατάσταση στα Μέγαρα. Αυτή τη στιγµή στα Α.Τ. της ΕΛ.ΑΣ. υπάρχουν 350 καταγεγραµµένοι, ποινικοί, υπόδικοι και κατάδικοι, µε τους Ροµά να αγγίζουν κατά προσέγγιση τους 160, ήτοι ποσοστό της τάξης άνω του 45%.
-Την ίδια στιγµή στο πολύ µεγαλύτερο Μενίδι, στις Αχαρνές, 1.450 Ελληνες πολίτες είναι υποχρεωµένοι να παρίστανται κατά το πρώτο πενθήµερο ή και κατά το πρώτο πενθήµερο του δεύτερου µισού του µήνα στα οικεία Α.Τ. Από αυτούς, σε ποσοστό άνω του 22% είναι Ελληνες Ροµά, ήτοι κατ’ εκτίµηση 320 άτοµα.
Συλλογική ευθύνη
Την ίδια στιγµή πάντως η ΕΛ.ΑΣ. καλείται και συνεχίζει να κινείται συστηµατικά µέσω των ειδικών επιχειρησιακών δράσεων σε καταυλισµούς ή περιοχές όπου κατά το προηγούµενο διάστηµα επικρατούσε η ατιµωρησία. Ωστόσο, όπως και στο ζήτηµα της παιδικής παραβατικότητας, ο ρόλος της ΕΛ.ΑΣ. είναι κατά κανόνα κατασταλτικός και δεν µπορεί να λειτουργήσει προληπτικά ή απολύτως αποτρεπτικά. Η ευθύνη για τη συµπεριφορά σηµαντικού µέρους του πληθυσµού των Ελλήνων Ροµά πέφτει πάνω σε όλη την κοινωνία. «Η Αστυνοµία είναι κάθε µέρα µέσα στους καταυλισµούς. ∆εν υπάρχει ούτε γωνιά που να µην είναι παρούσα και να µην κάνει επιχειρήσεις. Υπήρξε δυστυχώς για πολλά χρόνια στη χώρα µας µια ανοχή σε όλα αυτά τα ζητήµατα», τόνισε χαρακτηριστικά σε πρόσφατη συνέντευξή του ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, ο οποίος σε κάθε ευκαιρία υπογραµµίζει την ανάγκη ριζικής διαφοροποίησης στην αντιµετώπιση τέτοιων ζητηµάτων: «∆εν θέλω να κατηγορήσω κανέναν, απλώς πρέπει όλοι να αναλάβουν τις ευθύνες τους και στο κοινωνικό πεδίο, αλλά και να καταλάβουν αυτές οι κοινότητες ότι ζούµε µε έναν όρο και ο όρος αυτός είναι το κοινωνικό συµβόλαιο», κατέληξε, στέλνοντας µήνυµα µε διπλό παραλήπτη.
Κυριακάτικη Απογευματινή