Από τις 12 Ιουλίου σε έρευνα της «Απογευματινής» είχε αποκαλυφθεί η οριακή κατάσταση στην οποία έχει βρεθεί η χώρα με τα επιφανειακά αλλά και τα υπόγεια ύδατα. Με βάση τα στοιχεία, η χώρα μας κατατάσσεται στη 19η θέση παγκοσμίως ως προς τον κίνδυνο λειψυδρίας. Τα προβλήματα στην περιφέρεια έχουν ήδη φανεί στις αγροκαλλιέργειες, όπου το νερό της άρδευσης διανέμεται… με το δελτίο.
Σύμφωνα με την ανάλυση της ομάδας ΜΕΤΕΟ του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, ήδη μεγάλο μέρος της Κρήτης, της Πελοποννήσου, της Δυτικής Στερεάς Ελλάδας και της Θράκης βρίσκεται σε συνθήκες ξηρασίας. Από έντονη ή ακραία ξηρασία πλήττονται αρκετές περιοχές στους Νομούς Χανίων, Ηρακλείου, Λασιθίου, Αρκαδίας, Αργολίδας, Μεσσηνίας, Ηλείας και Λέσβου (η αξιολόγηση των συνθηκών ξηρασίας βασίζεται στην εδαφική υγρασία του στρώματος μεταξύ 28 και 100 εκατοστών κάτω από την επιφάνεια).
Ο Έβρος είχε στεγνώσει τις προηγούμενες ημέρες και χρειάστηκε διπλωματική παρέμβαση στη γειτονική Βουλγαρία για να ανοίξει τις… στρόφιγγες και να φτάσει στην ελληνική επικράτεια περισσότερο νερό. Τα αντλιοστάσια δουλεύουν εκ περιτροπής κάθε δεύτερη μέρα, με τις καλλιέργειες να αδυνατούν να αντισταθούν στον λίβα που τις καίει την τελευταία εβδομάδα.
Διακοπές
Στη Λάρισα οι διακοπές στην άρδευση έχουν ήδη ξεκινήσει από τα μέσα Ιουλίου, προκαλώντας ήδη προβλήματα στις καλλιέργειες: βιομηχανική ντομάτα, καλαμπόκια, τριφύλλια και βαμβάκι μετρούν μεγάλες καταστροφές. Όπως εξηγεί στην «Α» ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Πλατυκάμπου, Γιάννης Κουκούτσης: «Το όριο ασφαλείας του Πηνειού για να μην καούν τα αντλιοστάσια είναι δύο μέτρα. Αυτή τη στιγμή το νερό είναι στο 1,90 και δεν μπορούμε να αντλήσουμε νερό. Έτσι, η άρδευση είναι απαγορευτική».
Στην πολύπαθη Καρδίτσα η λίμνη Σμοκόβου έχει στερέψει ολότελα, λένε οι αγρότες και η μοναδική τους πηγή άρδευσης είναι πλέον η λίμνη Πλαστήρα. Τα αποθέματα νερού στους ταμιευτήρες του ποταμού Αλιάκμονα έχουν μειωθεί δραματικά λόγω παρατεταμένης λειψυδρίας. Η κατάσταση έχει σημάνει συναγερμό στους παραγωγούς της Ημαθίας, οι οποίοι διανύουν την αρδευτική περίοδο με συχνές διακοπές από τη ΔΕΗ προκειμένου να ξαναγεμίσουν οι ταμιευτήρες.
Στα μέσα της εβδομάδας η Δημοτική Επιχείρηση Ύδρευσης Αποχέτευσης Χανίων ανακοίνωσε ότι λόγω αυξημένης κατανάλωσης θα τροφοδοτεί με μειωμένη παροχή το σύστημα άρδευσης της Δημοτικής Ενότητας Κεραμειών και ως εκ τούτου οι ποσότητες δεν επαρκούν για ομαλή παροχή ύδατος σε όλη την περιοχή.
Εντυπωσιακή είναι και η πτώση της στάθμης της λίμνης Πολυφύτου στην Κοζάνη, προκαλώντας ανησυχία σε ψαράδες και κατοίκους των γύρω περιοχών.
Σύμφωνα και με τον υδρογεωλόγο του ΙΓΜΕ Παναγιώτη Σαμπατακάκη, το 80% των αναγκών για το αρδευτικό νερό συγκεντρώνεται σε μια στενή περίοδο τεσσάρων μηνών. Παράλληλα, το 90% των αναγκών ύδρευσης στα νησιά και στις υπηρεσίες τουρισμού συγκεντρώνεται χρονικά στους δύο μήνες της καρδιάς του καλοκαιριού. «Την περίοδο δηλαδή που τα υπόγεια νερά μας είναι στο χαμηλότερο σημείο απόδοσης».
«Καμία αισιοδοξία»
Όμως και η Αττική δεν είναι εκτός κινδύνου. Σήμερα στους ταμιευτήρες της ΕΥΔΑΠ υπάρχουν 519.550.000 κυβικά μέτρα νερού, με την ετήσια κατανάλωση να ξεπερνά τα 300 εκατομμύρια κυβικά μέτρα. Με λίγα λόγια, αν δεν αλλάξει κάτι σύντομα, έχουμε νερό για ενάμιση μόνο χρόνο.
«Τα αποθέματα πόσιμου νερού για την Αττική βρίσκονται στο 40% των ποσοτήτων που είχαμε στη διάθεσή μας τον Ιούλιο του 2022, δηλαδή τρία μόλις χρόνια πριν, με τις κλιματολογικές συνθήκες να μην επιτρέπουν καμία αισιοδοξία για αντιστροφή της τάσης το επόμενο διάστημα», ανέφερε στην αρχή της εβδομάδας ο πρόεδρος της ΕΥΔΑΠ, Γιώργος Στεργίου, προβλέποντας μάλιστα πως οι διαθέσιμες ποσότητες θα βαίνουν μειούμενες και θα είναι χαμηλότερης ποιότητας «αφού το κοινό συμπέρασμα πολλών και διαφορετικών μελετών είναι ότι η εμφάνιση παρατεταμένης ξηρασίας κυρίως στις χώρες του Νότου και ειδικότερα στη χώρα μας θα είναι όλο και συχνότερη στο μέλλον, αλλά και θα διαρκεί όλο και πιο μεγάλα χρονικά διαστήματα».
Ιστορικά χαμηλά
Κίνδυνος ελλοχεύει και για την ενεργειακή επάρκεια της χώρας, καθώς οι ταμιευτήρες των υδροηλεκτρικών εγκαταστάσεων της ΔΕΗ ΑΕ βρίσκονται στα ιστορικά χαμηλά τους παρά τις αυξημένες βροχοπτώσεις των τελευταίων μηνών. Η συνολική εγκατεστημένη ισχύς των υδροηλεκτρικών σταθμών της ΔΕΗ ανέρχεται σε 3.060 MW (16 μεγάλοι και 8 μικροί σταθμοί). Η συνολική μέση ετήσια παραγωγή ενέργειας είναι περίπου 5.000 GWH και καλύπτει το 28% της συνολικής εγκατεστημένης ισχύος των συμβατικών σταθμών, η οποία ανέρχεται σε 11.079 MW.
Μακροπρόθεσμα, ακόμα και στο αισιόδοξο σενάριο, τόσο για το 2030 όσο και για το 2050, οι εκτιμήσεις του προβλεπτικού μοντέλου Aqueduct δεν υποδεικνύουν ιδιαίτερη βελτίωση της κατάστασης και δείχνουν το σύνολο της επικράτειας σε υψηλό ή εξαιρετικά υψηλό κίνδυνο για πιθανά ζητήματα µε το νερό. Ταυτόχρονα, στη μελέτη που πραγματοποίησε η διαΝΕΟσις εκτιμήθηκε η εξέλιξη της θερμοκρασίας και των βροχοπτώσεων κάτω από διάφορα σενάρια. Στο µέσο σενάριο εκτιμήθηκε ότι θα υπάρξει μείωση των ετήσιων βροχοπτώσεων μεσοσταθμικά κατά 10%-20%.
Εφημερίδα Απογευματινή