Σε µια Ελλάδα που κάθε καλο καίρι δοκιµάζεται από την πύρινη λαίλαπα, µε την κλιµατική κρίση να επιδεινώνει την κατάσταση, καθιστώντας δυσκολότερη την κατάσβεση των πυρκαγιών και επιµηκύνοντας την αντιπυρική περίοδο, υπάρχει µια σιωπηλή, µια ακλόνητη δύναµη, που, ενώ στέκεται στην πρώτη γραµµή, παραµένει στη σκιά. Είναι οι εθελοντές πυροσβέστες.
Πρόκειται για πολίτες κάθε ηλι κίας και επαγγελµατικής ιδιότητας, που αποφασίζουν να προσφέρουν ανιδιοτελώς τον χρόνο, τη δύναµη και ενίοτε τη ζωή τους για την προστασία του φυσι κού πλούτου, της περιουσίας και της αν θρώπινης ζωής. Ενδεικτικό της ζοφερής πραγµατικό τητας που βιώνουµε κάθε καλοκαί ρι σε σχέση µε τις φωτιές είναι το γε γονός πως περισσότερα από 2.800.000 στρέµµατα κάηκαν σε µόλις 10 πυρκα γιές που εκδηλώθηκαν στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια 20 ετών, και συγκεκρι µένα από το 2003 έως και το 2022, ενώ µόνο στην Περιφέρεια Αττικής έχει καεί το 37% των δασών από το 2017 έως και το 2024. Ακόµα, µε αφορµή τη συµπλή ρωση 7 χρόνων από τη φονική πυρκαγιά στο Μάτι στις 23 Ιουλίου, δεν µπορεί κα νείς να ξεχάσει τους 104 συνανθρώπους µας που έχασαν τη ζωή τους, νικηµένοι από τις φλόγες. Κι όµως, µέσα σε αυτή την κόλαση εξα κολουθεί να σιγοκαίει η φλόγα της ανι διοτελούς προσφοράς, της προσωπικής υπέρβασης, του εθελοντισµού.
Ο Παύλος Κόκκος, εθελοντής αρχιπυροσβέστης, αντιπρόεδρος της Πανελλήνιας Ενωσης Εθελοντών Πυροσβεστικού Σώ µατος και αναπληρωτής προϊστάµενος Εθελοντικού Πυροσβεστικού Κλιµακίου Υδρας, µιλά στην «Κυριακάτικη Απογευ µατινή» γι’ αυτό το ξεχωριστό «σώµα» ανθρώπων, που διακατέχεται από την επιθυµία να προσφέρει στον συνάνθρω πο. Συγκεκριµένα, η Πανελλήνια Ενωση ως Σωµατείο αποτελεί τον φορέα εκπρο σώπησης των περίπου 5.000 Ελλήνων εθελοντών πυροσβεστών που υπηρε τούν σήµερα στο Πυροσβεστικό Σώµα, όπου και υπάγονται οργανικά. «Η διάθεση για προσφορά δεν περιορί ζεται ούτε σε ηλικιακές οµάδες ούτε σε επαγγέλµατα. Είναι θέµα κουλτούρας, στάση ζωής», αναφέρει χαρακτηριστι κά ο κ. Κόκκος, ο οποίος εξηγεί στη συ νέχεια πώς µπορεί να γίνει κάποιος εθε λοντής πυροσβέστης. Για να αποκτήσει κάποιος τη συγκεκρι µένη ιδιότητα, πρέπει να είναι από 18 έως 55 ετών, να έχει καλή ψυχική και σωµατική υγεία, να είναι Ελληνας πο λίτης ή πολίτης της Ευρωπαϊκής Ενω σης που διαµένει µόνιµα στην Ελλάδα τα τελευταία πέντε έτη και να γνωρίζει άριστα ελληνική ανάγνωση και γραφή. Κάθε χρόνο από τις αρχές Ιουλίου έως και το τέλος Σεπτεµβρίου µπορεί να κα ταθέτει, στην πλησιέστερη Πυροσβεστι κή Υπηρεσία του τόπου κατοικίας του, την ανάλογη αίτηση µε τα σχετικά δικαι ολογητικά που προβλέπονται και ύστερα να παρακολουθήσει ένα πιστοποιηµένο πρόγραµµα θεωρητικής και πρακτικής εκπαίδευσης 120 ωρών. Το πρόγραµµα αυτό εκδίδεται από την Πυροσβεστική Ακαδηµία και διεξάγεται από το Πυρο σβεστικό Σώµα στις εγκαταστάσεις των Πυροσβεστικών Υπηρεσιών της επικρά τειας.
Στη συνέχεια, λαµβάνει µέρος σε γραπτές και πρακτικές εξετάσεις και αν επιτύχει, αποκτά την ιδιότητα του εθε λοντή πυροσβέστη, εγγράφεται στο µητρώο εθελοντών πυροσβεστών του Πυροσβεστικού Σώµατος, τοποθετεί ται στην Πυροσβεστική Υπηρεσία όπου υπέβαλε την αρχική του αίτηση και ξεκι νά κανονικά να εκτελεί τις βάρδιές του, µαζί µε τους µόνιµους και τους άλλους εθελοντές πυροσβέστες. Σηµειωτέον πως για να διατηρήσει κάποιος την ιδιό τητα, πρέπει να εκτελεί κατ’ ελάχιστον τρεις οκτάωρες υπηρεσίες τον µήνα, ήτοι συνολικά 36 τον χρόνο.
Από το Μάτι στον Εβρο
Σηµειώνεται πως οι εθελοντές πυρο σβέστες, που είναι πλήρως ενταγµένοι στον επιχειρησιακό σχεδιασµό του Πυ ροσβεστικού Σώµατος, επιχειρούν σε κάθε συµβάν κατά τη διάρκεια εκτέλε σης της οκτάωρης υπηρεσίας τους. Ως εκ τούτου, µέλη της Πανελλήνιας Ενω σης Εθελοντών Πυροσβεστικού Σώµα τος έχουν επιχειρήσει σε όλες τις µεγά λες πυρκαγιές που έχουν ξεσπάσει τα τελευταία χρόνια, µε κυριότερες εκε νες στο Μάτι το 2018, στη Βαρυµπόµπη το 2021, στην περιοχή της Πεντέλης το 2022, στους πρόποδες της Πάρνηθας το 2023, στον Βαρνάβα το 2024, αλλά και στον Εβρο και την Εύβοια το 2023, κα θώς και σε πλήθος άλλων µικρότερων ή µεγαλύτερων. «Φυσικά η πυρκαγιά στο Μάτι δεν µπορεί παρά να έχει αφήσει τα πιο ανεξίτηλα σηµάδια στην ψυχή µας και ειδικότερα στην καρδιά εκείνων οι οποίοι έζησαν από κοντά την τραγωδία», υπογραµµίζει ο κ. Κόκκος.
Αδύναµος κρίκος
Οµως, πίσω από τον ηρωισµό υπάρχει και η σκληρή πραγµατικότητα. ∆υστυ χώς ο εθελοντισµός και δη ο πυροσβε στικός εθελοντισµός στην Ελλάδα, όπως επισηµαίνει ο κ. Κόκκος, έχει πάρα πολύ δρόµο ακόµα να διανύσει για να φτά σει τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, αλλά και του υπόλοιπου αναπτυγµένου κόσµου. «Η ελληνική πολιτεία, για κάποιον ακα τανόητο λόγο, δεν µπορεί να ακολουθή σει τις ευρωπαϊκές και τις διεθνείς πρα κτικές στον τοµέα του εθελοντισµού που µετρούν πάνω από 150 χρόνια. Εµείς πολλές φορές ως Πανελλήνια Ενωση αναγκαζόµαστε να προσπαθούµε για τα αυτονόητα, για πράγµατα που σε άλλες χώρες έχουν λυθεί πάρα πολλά χρόνια πριν. Κι αυτό αποτελεί τροχοπέδη στην πρόοδο του θεσµού και πολλές φορές κουράζει τον εθελοντή πυροσβέστη, ο οποίος καταλήγει να αποθαρρύνεται και να κάνει στην άκρη τα όποια αισθήµα τα προσφοράς έχει, εξαιτίας αυτής της κατάστασης. Βέβαια, τα τελευταία χρό νια, λόγω και της κλιµατικής κρίσης, έχει γίνει περισσότερο αντιληπτό, τόσο από την πολιτική όσο και από τη φυσική ηγε σία, η ανάγκη επένδυσης στον Ελληνα εθελοντή πυροσβέστη, πράγµα που µας δίνει µία νότα αισιοδοξίας και κουράγιο να συνεχίζουµε τον αγώνα µας για τη βελτίωση του θεσµού. Πλην όµως µε µι κρά, δειλά βηµατάκια. Και παρόλο που το νοµοθετικό πλαίσιο που διέπει τους εθελοντές πυροσβέστες θεσπίστηκε το 1991, ουσιαστικά εξειδικεύτηκε το 2011. Εκτοτε, όµως, έχει δεχθεί τις ελάχιστες τροποποιήσεις για την επικαιροποίηση και τον εκσυγχρονισµό του. »Εν αντιθέσει µε το νοµοθετικό πλαίσιο των υπόλοιπων πυροσβεστών, το οποίο αναµορφώθηκε ριζικά το 2020. Σκεφτεί τε πως µέχρι και το 2020 και τη µεγάλη δωρεά του Ιδρύµατος Σταύρος Νιάρχος στο Πυροσβεστικό Σώµα, δεν λαµβάνα µε ούτε καν τον βασικό ρουχισµό. Τότε, µε την ευκαιρία αυτής της διάθεσης του ιδρύµατος και ύστερα από µεγάλο αγώ να δικό µας, αλλά και την έµπρακτη και καθοριστική υποστήριξη του τότε Προ έδρου της ∆ηµοκρατίας, Προκόπη Παυ λόπουλου, καταφέραµε να εντάξουµε στη δωρεά Μέσα Ατοµικής Προστασί ας (ΜΑΠ) για το σύνολο των 3.500 τότε ενεργών εθελοντών πυροσβεστών. Οπό τε αντιλαµβάνεστε πως µέχρι εκείνη τη στιγµή ο κάθε συνάδελφος είτε έπρε πε να “ζητιανεύει” για ΜΑΠ από παλαι ότερους συναδέλφους, είτε να τα προ µηθεύεται µόνος του, µε την αξία ενός πλήρους σετ προστατευτικού εξοπλι σµού, µε τρέχουσα αξία να αγγίζει τα 2.000 ευρώ».
Κυριακάτικη Απογευματινή
