Πυρκαγιές και κλιματική κρίση: Το προοίμιο μιας ερημοποιημένης πραγματικότητας

Ο Ευθύμιος Λέκκας κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για το μέλλον του φυσικού περιβάλλοντος στην Ελλάδα
11:00 - 8 Αυγούστου 2025

Οι πυρκαγιές δεν είναι πλέον απλώς ένας θερινός εφιάλτης. Αποτελούν το πιο φανερό σύμπτωμα μιας βαθιάς περιβαλλοντικής κρίσης, που απειλεί να μετατρέψει εύφορες περιοχές σε αφιλόξενα εδάφη χωρίς προοπτική ζωής.

Ο καθηγητής Γεωλογίας και Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών Ευθύμιος Λέκκας, μιλώντας στην εκπομπή Κοινωνία Ώρα MEGA, ανέδειξε την κρισιμότητα της πρόληψης, της ατομικής ευθύνης και της βιώσιμης διαχείρισης του φυσικού πλούτου, σε μια περίοδο όπου η παραμικρή σπίθα μπορεί να προκαλέσει ανυπολόγιστες καταστροφές.

«Πάμε καλύτερα, αλλά δεν υπάρχει περιθώριο εφησυχασμού»

«Θεωρώ ότι τα πάμε πάρα πολύ καλά φέτος, έχουμε λιγότερες πυρκαγιές από πέρσι και αυτό δεν είναι τυχαίο», δήλωσε ο κ. Λέκκας, αποδίδοντας την πρόοδο στην ενίσχυση των μέτρων πρόληψης. Τόνισε όμως ότι «δεν αρκεί μόνο η δουλειά των φορέων και των υπηρεσιών· η ευθύνη είναι συλλογική και ατομική».

Ο ίδιος υπενθύμισε ότι πρέπει να αποφεύγεται κάθε δραστηριότητα που μπορεί να προκαλέσει σπινθήρα ή εστία φωτιάς κοντά σε δασικές εκτάσεις, ειδικά υπό συνθήκες ισχυρών ανέμων και ξηρασίας.

«Ένα τσιγάρο, ένα μικρό μηχάνημα, ακόμη κι ένα αυτοκίνητο ή μηχανάκι μπορεί να είναι η αιτία για την εκκίνηση μιας τεράστιας πυρκαγιάς», προειδοποίησε χαρακτηριστικά.

Η Μεσόγειος ως “hot spot” της κλιματικής κρίσης

Εξίσου ανησυχητική είναι η προοπτική ερημοποίησης που συνοδεύει τις μεγάλες δασικές καταστροφές. Όπως υπογράμμισε ο καθηγητής, οι εκτεταμένες πυρκαγιές αποτελούν παράγοντα αποσταθεροποίησης του οικοσυστήματος και μπορεί, σε βάθος χρόνου, να μετατρέψουν ολόκληρες περιοχές σε ακατάλληλες για ανθρώπινη δραστηριότητα.

«Η ερημοποίηση δεν σημαίνει απαραίτητα αμμόλοφοι. Σημαίνει αδυναμία του περιβάλλοντος να στηρίξει φυσιολογική ανθρώπινη δραστηριότητα, αγροτική παραγωγή, κατοίκηση, ακόμα και απλή διαβίωση», εξήγησε.

Η Μεσόγειος χαρακτηρίζεται από την επιστημονική κοινότητα ως ένα από τα πλέον ευάλωτα σημεία του πλανήτη στις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής. Μεταξύ της ερημωμένης Αφρικής και της υπό πίεση Ευρώπης, η νότια πλευρά της ηπείρου κινδυνεύει να χάσει τη βιολογική και πολιτισμική της ταυτότητα.

Η ατομική ευθύνη στην πράξη – Όχι άλλες αφορμές

Ο κ. Λέκκας δεν έκρυψε την ανησυχία του για την ανθρώπινη αμέλεια που συχνά ευθύνεται για την εκκίνηση των πυρκαγιών, αλλά επέμεινε και στη δύναμη της πρόληψης:

Καμία χρήση εργαλείων ή φωτιάς κοντά σε δάση

Επαγρύπνηση και αποφυγή δραστηριοτήτων σε περιόδους υψηλού κινδύνου

Συμμετοχή των πολιτών σε τοπικά προγράμματα πυροπροστασίας

Καθαρισμός ιδιωτικών και δημόσιων χώρων από ξερά χόρτα

«Οι συνθήκες είναι δυσμενείς και ο αέρας δυνατός. Αυτό αρκεί για να εξελιχθεί μια μικρή εστία σε καταστροφή. Οφείλουμε όλοι να είμαστε μέρος της λύσης», κατέληξε ο καθηγητής.

Πυρκαγιές: Μια διαρκής απειλή

Η φετινή εικόνα μπορεί να δείχνει συγκρατημένη αισιοδοξία, ωστόσο η μάχη με τις φωτιές δεν είναι στιγμιαία· είναι διαρκής και πολυεπίπεδη. Όπως προκύπτει από την τοποθέτηση του Ευθύμιου Λέκκα, η ουσιαστική θωράκιση του περιβάλλοντος δεν θα έρθει με την καταστολή, αλλά με την πρόληψη, την ενημέρωση και την ενεργή ευθύνη όλων μας.