Μοιάζει με σενάριο ταινίας επιστημονικής φαντασίας, όμως η αλματώδης ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης φέρνει πλέον προ των πυλών τη γέννηση ή καλύτερα την παραγωγή παιδιών από ρομπότ, από την ημέρα της… σύλληψης μέχρι και τον τοκετό. Στην Κίνα, όπως αποκάλυψε η «Telegraph», έχει ήδη αναπτυχθεί το «ρομπότ εγκυμοσύνης» από την εταιρεία Kaiwa Technology, εξέλιξη που έχει προκαλέσει σάλο αντιδράσεων παγκοσμίως.
Μέσω σωλήνα
Το ρομπότ θα είναι εξοπλισμένο με τεχνητή μήτρα, ενώ το έμβρυο θα λαμβάνει τα αναγκαία θρεπτικά συστατικά μέσω σωλήνα, όπως τουλάχιστον εξηγούν οι δημιουργοί του. Σύμφωνα με το δημοσίευμα, η τεχνολογία αυτή θα μπορούσε ενδεχομένως να βοηθήσει υπογόνιμα ζευγάρια ή γυναίκες που θα ήθελαν να αποφύγουν την εγκυμοσύνη. Ο δρ Ζανγκ Κιφένγκ, ιδρυτής της Kaiwa Technology, τόνισε ότι ένα πρωτότυπο ρομπότ αναμένεται να παρουσιαστεί το 2026 με τιμή πώλησης περίπου 10.000 ευρώ. Οι ειδικοί δεν έχουν δώσει ακόμη λεπτομέρειες για το πώς γονιμοποιείται το ωάριο και εμφυτεύεται το έμβρυο στην τεχνητή μήτρα, και περιορίζονται να κάνουν λόγο για επιτυχημένα πειράματα που έκαναν σε αρνιά.
Η είδηση, όπως ήταν αναμενόμενο, εγείρει πλήθος συζητήσεων, ενστάσεων και (βιοηθικών) ερωτημάτων από την επιστημονική κοινότητα. Μιλώντας στην «Α», ο δρ Νικόλαος Μπάρδης, μαιευτήρας – χειρουργός γυναικολόγος με ιδιαίτερη εξειδίκευση στην υποβοηθούμενη αναπαραγωγή και τη γυναικολογική ενδοσκοπική χειρουργική, και η Ιωάννα Κωνσταντινίδου, ψυχοθεραπεύτρια – ειδικός ψυχικού τραύματος, εξέφρασαν τον έντονο προβληματισμό τους για το κατά πόσο είναι επιστημονικά έτοιμος ο κόσμος να αποδεχθεί τα ρομπότ ως παρένθετες μητέρες, αλλά και το τι ψυχολογικό αντίκτυπο θα έχει στα ίδια τα παιδιά η συγκεκριμένη πρακτική.
Επιφυλάξεις
Ο δρ Νικόλαος Μπάρδης τόνισε πως «οι ισορροπίες είναι πολύ ευαίσθητες σε σχέση με το αποτέλεσμα μιας εγκυμοσύνης για το καλώς έχειν του μωρού»: «Αρχικά, είναι κάτι εντελώς σε πειραματικό στάδιο, αλλά ανακύπτουν πολλά ερωτήματα για τη σωματική, ψυχική και νοητική λειτουργία και υγεία ενός μωρού. Ποτέ δεν λέμε όχι στην τεχνολογία, αλλά ειδικά σε ό,τι έχει να κάνει με μια ανθρώπινη ζωή πρέπει να είμαστε πολύ επιφυλακτικοί, διότι οι ισορροπίες που οδηγούν στην καλή υγεία ενός εμβρύου είναι πάρα πολύ λεπτές, είναι πολυπαραγωγικές και πολυπαραγοντικές. Στην ιατρική, ακόμα και για δοκιμασμένες μεθόδους, για να πούμε ότι δεν δημιουργείται κάποιο πρόβλημα, πρέπει να γίνουν μελέτες με χιλιάδες περιστατικά. Επομένως, θα πρέπει να υπάρχει πολύ μεγάλη επιφύλαξη».
Μητρική στοργή
Με τη σειρά της, η ψυχοθεραπεύτρια Ιωάννα Κωνσταντινίδου έκανε λόγο για μια σοκαριστική είδηση που ήρθε από την Κίνα και που θα πλήξει σημαντικά τη δυνατή σχέση μητέρας-παιδιού: «Το βρέφος λειτουργεί σαν σφουγγάρι, προκειμένου να αναπτύξει μια αίσθηση δυναμικής που θα το συνοδεύει σε όλη του τη ζωή. Αυτή την αίσθηση την παίρνει από τη μητέρα του (είναι το λεγόμενο μητρικό καθρέφτισμα – mirroring) και έτσι μπορεί να αναπτυχθεί σωστά. Το μωρό περιμένει τη μητρική φροντίδα και αγάπη, γι’ αυτό και θέλουμε μια μητέρα με ενσυναίσθηση, που να μπορεί να εξάγει συναίσθημα και να κάνει το mirroring που προαναφέραμε, ώστε να επηρεάσει και να δημιουργήσει ασφαλείς συναισθηματικούς δεσμούς για να μπορεί το παιδί να γίνει ένας ασφαλής ενήλικας».
Σύμφωνα με την κυρία Κωνσταντινίδου, «όταν γεννιέται ένα παιδί, έχει και τα πρώτα ερεθίσματα. Εδώ, βέβαια, μιλάμε για γέννηση με… εισαγωγικά, αφού στην πραγματικότητα είναι παραγωγή μωρού. Αν αυτό το πλάσμα δεν έχει αγάπη και αγκαλιά, θα είναι ένα παιδί που θα έχει φτωχό ανοσοποιητικό, άγχος και την αίσθηση της ορφάνιας, ενώ είναι πολύ πιθανό να εκδηλώσει αυτοάνοσα ή να οδηγηθεί στον θάνατο!». Και πρόσθεσε η κυρία Κωνσταντινίδου:
«Σύμφωνα με την προγεννητική ψυχολογία, το έμβρυο, όταν είναι μέσα στη μήτρα, ακούει, οσφραίνεται, γεύεται. Γεύεται ακόμα και τον φόβο της μητέρας μέσα από την έκκριση των αντίστοιχων ορμονών. Σκεφτείτε λίγο και την απελευθέρωση των ορμονών μετά τη γέννηση ενός παιδιού, όπως είναι η ωκυτοκίνη (αλλιώς η ορμόνη της αγάπης), που εκκρίνει η μητέρα για να ενισχυθεί ο δεσμός μεταξύ της ίδιας και του μωρού της».
Η ψυχοθεραπεύτρια, θέτοντας ηθικά διλήμματα για την πιθανότητα γέννησης παιδιών από ρομπότ, τόνισε: «Υπάρχει και αυτό που λέμε προσαρμογή στην εξέλιξη του ανθρώπου. Δηλαδή, αν από εδώ και στο εξής ένας άνθρωπος γεννιέται από μηχάνημα, πώς θα εξελιχθεί το είδος; Είναι τρομακτικό και παράλληλα γεννά και ηθικά ζητήματα. Δεν μπορεί το ρομπότ να ανταποκριθεί συναισθηματικά ή να δημιουργήσει συναίσθημα ή γνήσιο δεσμό. Διότι η μηχανή μπορεί να κάνει την απόλυτη μίμηση ήδη με την ΑΙ, αλλά δεν μπορεί να παραγάγει ανθρώπινο συναίσθημα, διαφορετικά θα είχαμε ρομπότ αντί της ειδικότητάς μου. Όμως ένα ρομπότ -μέχρι στιγμής- δεν μπορεί να διαχειριστεί το ανθρώπινο ψυχικό τραύμα».
Εφημερίδα Απογευματινή
