Σε πολύ σοβαρή έχει εξελιχθεί, το τρέχον χρονικό διάστημα, η κατάσταση με την εξάπλωση της ευλογιάς των αιγοπροβάτων στη χώρα μας. Μάλιστα, ευρεία σύσκεψη πραγματοποιήθηκε την περασμένη Τετάρτη στην Ελασσόνα, με τη συμμετοχή του υφυπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Χρήστου Κέλλα, προκειμένου να ενημερωθούν οι κτηνοτρόφοι της περιοχής για τα ενδεδειγμένα μέτρα προστασίας, τα οποία οφείλουν να εφαρμόσουν άμεσα και συστηματικά στα κοπάδια των ζώων τους.
Χαρακτηριστικό είναι ότι, ενώ πριν από το Πάσχα είχαμε φτάσει σε μηδενικά κρούσματα πανελλαδικά, τώρα παρατηρείται αύξηση και εξάπλωση σε συγκεκριμένες περιοχές, όπως η Μαγνησία, η Φωκίδα, η Λάρισα, η Χαλκιδική, η Αιτωλοακαρνανία, η Φθιώτιδα, οι Σέρρες, η Ξάνθη κ.ά., ενώ έχουν εκδηλωθεί περισσότερες από 358 εστίες της νόσου.
Η ευλογιά του προβάτου είναι μια σοβαρή ιογενής ασθένεια που προσβάλλειτα πρόβατα και τις αίγες. Προκαλείται από τον ιό της ευλογιάς του προβάτου, ο οποίος ανήκει στο γένος Capripoxvirus. Η νόσος είναι ιδιαίτερα μεταδοτική και μπορεί να έχει σημαντικές οικονομικές επιπτώσεις στην κτηνοτροφία.
Τα κύρια συμπτώματα της νόσου περιλαμβάνουν:
- Πυρετό.
- Εξανθήματα και φλύκταινες στο δέρμα.
- Οίδημα στο πρόσωπο και στα άκρα.
- Αναπνευστικά προβλήματα.
- Απώλεια όρεξης και κατάπτωση.
Ο ιός μεταδίδεται κυρίως μέσω:
- Αμεσης επαφής με μολυσμένα ζώα.
- Εισπνοής μολυσμένων σταγονιδίων.
- Μολυσμένων αντικειμένων και εξοπλισμού.
- Μολυσμένης τροφής και νερού.
Δεν μεταδίδεται στον άνθρωπο και δεν συντρέχει κανένας λόγος ανησυχίας για τη δημόσια υγεία. Είναι ζωονόσος και όχι ζωοανθρωπονόσος. Αυτό σημαίνει επίσης ότι δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος για τηδιατροφική αλυσίδα. Αλλωστε, όπως ανακοίνωσαν οι Αρχές, ταπροληπτικά μέτρα έχουν ως στόχο την αποφυγή της διασποράς της νόσου σε άλλα ζώα και την εκρίζωσή της. Ομως, ο ιός προσβάλλει μεγάλο αριθμό ζώων στο κοπάδι και προκαλεί θανάτους, ενώ μεταδίδεται ταχύτατα.
Σύμφωνα με τις προειδοποιήσεις, εκ μέρους τόσο των ειδικών κτηνιάτρων όσοκαι του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, για την πρόληψη τη νόσου οι ιδιοκτήτες εκμεταλλεύσεων αιγοπροβάτων θα πρέπει να προχωρήσουν, μεταξύ άλλων, στις εξής ενέργειες:
- Περίφραξη των εγκαταστάσεων, για την αποτροπή εισόδου και εξόδου ζώων/φορέων.
- Υπαρξη απολυµαντικής τάφρου για τα οχήµατα στην είσοδο-έξοδο των εγκαταστάσεων.
- Τακτικό καθαρισµό και απολύµανση των εγκαταστάσεων και του εξοπλισµού.
- Αποφυγή της εισόδου οχηµάτων και άλλων µηχανηµάτων που έχουν έρθει σε επαφή µε άλλες εκµεταλλεύσεις στις εγκαταστάσεις και στους βοσκοτόπους.
- Καθαρισµό και απολύµανση των οχηµάτων που εισέρχονται και εξέρχονται από τις εγκαταστάσεις και επιπλέον πριν και µετά τη µεταφορά ζώων και προϊόντων.
- Περιορισµό των επισκεπτών που εισέρχονται στις εκµεταλλεύσεις και έρχονται σε επαφή µε τα ζώα και ιδιαίτερη προσοχή σε όσους έρχονται σε επαφή και µε άλλες εκµεταλλεύσεις.
- Καθαρισµό και απολύµανση των υποδηµάτων των επισκεπτών που εισέρχονται και εξέρχονται από την εκµετάλλευση.
- Παραµονή των νεοεισαχθέντων ζώων σε περιορισµό από τα υπόλοιπα ζώα της εκτροφής για τουλάχιστον 21 ηµέρες (χρόνος ανώτατης επώασης της νόσου, δηλαδή που µπορεί να εµφανίσουν συµπτώµατα αυτής) και χώρος αποµόνωσης των ζώων που νοσούν.
- Ελεγχο της προέλευσης των ζωοτροφών, των µηχανηµάτων και των συσκευών που χρησιµοποιούνται, όπως και τωνεργαλείων και του εξοπλισµού. Αγορά µόνο από εγκεκριµένες επιχειρήσεις.
- Αποφυγή προµήθειας φθηνών ζωοτροφών αγνώστου προέλευσης.
- Αποφυγή προµήθειας µεταχειρισµένων εργαλείων, εξοπλισµού και αντικειµένων προερχόµενων από άλλες εκµεταλλεύσεις.
- Μετακίνηση ζώων µόνο κατόπιν ενηµέρωσης της αρµόδιας κτηνιατρικήςυπηρεσίας και έκδοσης των προβλεπόµενων πιστοποιητικών.
- Αποµάκρυνση εστιών ρύπανσης και λιµναζόντων υδάτων.
- Απεντόµωση, µυοκτονία, καταπολέµηση εξωπαρασίτων και χρήση εντοµοαπωθητικών.
- Καθηµερινό έλεγχο των ζώων για τον εντοπισµό κλινικών συµπτωµάτων.
SOS και για τη φέτα
ΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΑΣ ΣΑΜΠΑΖΙΩΤΗ
Καθώς ο αριθμός των ζώων που έχουν θανατωθεί μέχρι στιγμής λόγω της ευλογιάς των αιγοπροβάτων έχει ξεπεράσει κατά πολύ τις 200.000 και δεδομένου ότι καθημερινά ξεπετάγονται νέα ύποπτα κρούσματα σε διάφορες περιφερειακές ενότητες ανά τη χώρα, ο κλάδος της κτηνοτροφίας, και ειδικότερα της αιγοπροβατοτροφίας, εκπέμπει SOS.
Το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων μαζί με τους αρμόδιους φορείς και το επιστημονικό δυναμικό καλούνται να δώσουν λύσεις προτού η κατάσταση γίνει μη αναστρέψιμη τόσο για το εισόδημα των κτηνοτρόφων όσο και για το γάλα, και ειδικότερα τη φέτα, που είναι ένα από τα κορυφαία ελληνικά προϊόντα, με σημαντική εγχώρια κατανάλωση και εξαγωγές ανά τον κόσμο.
Πλήρως αντιπροσωπευτικά για την κρισιμότητα της κατάστασης είναι τα στοιχεία που έρχονται από τη Θεσσαλία. Σύμφωνα με τα όσα δήλωσε στην «Απογευματινή της Κυριακής», ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Κτηνοτρόφων και Κτηνοτροφικών Συλλόγων Θεσσαλίας, Δημήτρης Μπαλούκας, τα ζώα που έχουν θανατωθεί στην περιφέρεια έχουν ξεπεράσει τις 95.000 μόνο για ευλογιά, ενώ συνδυαστικά με την πανώλη ο αριθμός ανεβαίνει περίπου στις 119.000.
Σύμφωνα με τον ίδιο, τα αιγοπρόβατα είναι ο πυλώνας και η δύναμη της ελληνικής κτηνοτροφίας και, για τον λόγο αυτό, οι κτηνοτρόφοι δεν μπορούν να συνεχίσουν να τα θανατώνουν, γι’ αυτό και ζητούν από το υπουργείο να προκριθεί η λύση του εμβολιασμού. Με τις εξάρσεις που κάνει η ευλογιά, που ξεπετάγεται σε όλους τους δήμους της Θεσσαλίας, όπως επισημαίνει ο κ. Μπαλούκας, είναι πάρα πολλές οι οικογένειες που ζουν από την κτηνοτροφία και μένουν χωρίς ή με συρρικνωμένο εισόδημα. Επισημαίνει, παράλληλα, ότι από την κατάρρευση του κλάδου της κτηνοτροφίας πλήττονται και μια σειρά από άλλα επαγγέλματα, π.χ. οι τυροκόμοι.
Αντίστοιχα, «κρούει τον κώδωνα» του κινδύνου και για τη φέτα, λέγοντας πως, αν συνεχιστεί η θανάτωση των ζώων, η φέτα θα γίνει σε λίγο καιρό είδος πολυτελείας και για λίγους στα σούπερ μάρκετ. Αρκεί να σκεφτεί κανείς ότι μόνο σε Ελασσόνα και Τύρναβο παράγεται κοντά στο 30% της φέτας. Μάλιστα, λόγω της ανησυχίας για την ευλογιά των προβάτων, ακυρώθηκαν τόσο η γιορτή φέτας στην Ελασσόνα όσο και η γιορτή κτηνοτροφίας στο Αργυροπούλι Τυρνάβου, που ήταν προγραμματισμένες για τα τέλη Σεπτεμβρίου.
Δεδομένης της κατάστασης, στις 26 Αυγούστου πραγματοποιήθηκε στον Τύρναβο μαζική συνέλευση κτηνοτρόφων, όπου, µε οµόφωνη απόφαση, ψηφίστηκαν τρία βασικά αιτήµατα:
1. Πλήρης εµβολιασµός των κοπαδιών, ώστε να σταµατήσει η θανάτωση των ζώων.
2. Συνάντηση µε τον πρωθυπουργό πριν από τη ∆ΕΘ. Σε διαφορετική περίπτωση, όπως ειπώθηκε, οι ίδιοι θα βρεθούν στη Θεσσαλονίκη κατά τη διάρκεια της Εκθεσης.
3. Στήριξη και αποζηµιώσεις για την απώλεια εισοδήµατος.
Την επόµενη ηµέρα, στις 27 Αυγούστου, πραγµατοποιήθηκε στην Ελασσόνα ευρεία ενηµερωτική σύσκεψη υπό τον υφυπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίµων, Χρήστο Κέλλα, µε κεντρικό µήνυµα την αυστηρή τήρηση των µέτρων βιοασφάλειας και τη στήριξη των κτηνοτρόφων. Οπως υπογράµµισε ο υφυπουργός, «τα µέτρα που έχουν ληφθεί πρέπει να τηρηθούν µε θρησκευτική ευλάβεια, ώστε να καταφέρουµε να εκριζώσουµε το νόσηµα», προσθέτοντας ότι «το υπουργείο και η κυβέρνηση είναι αποφασισµένοι να στηρίξουν τους κτηνοτρόφους και τα γαλακτοκοµικά προϊόντα, µε αιχµή το εµβληµατικό προϊόν της χώρας, τη φέτα».
Τι προτάθηκε
Τα µέτρα που αναλύθηκαν ήταν η καθολική απαγόρευση µετακίνησης αιγοπροβάτων στις ζώνες προστασίας και επιτήρησης, η συστηµατική απολύµανση αγροτικών δρόµων και σηµείων µετακίνησης ζώων, η αυστηρή εφαρµογή ελεγκτικών και υγειονοµικών πρωτοκόλλων, η στενή συνεργασία κτηνοτρόφων, κτηνιατρικών Αρχών και περιφερειών και η άµεση ταφή και υγειονοµική διαχείριση των νεκρών ζώων. Ο κ. Κέλλας σηµείωσε ότι ο Σεπτέµβριος είναι κρίσιµος µήνας, καθώς δεν υπάρχει γαλακτοφορία, είναι µειωµένες οι ανάγκες σε κρέας και οι µετακινήσεις των κοπαδιών είναι περιορισµένες.
Παρά την επιµονή των κτηνοτρόφων στη λύση του εµβολιασµού αντί της θανάτωσης, κάτι που τέθηκε εκ νέου και στη σύσκεψη µε τον κ. Κέλλα, τόσο οι παριστάµενοι καθηγητές Κτηνιατρικής του ΑΠΘ Σπυρίδων Κρήτας και Εµµανουήλ Καλαϊτζάκης όσο και η γενική διευθύντρια Κτηνιατρικής του ΥΠΑΑΤ, Κ. Μαρίνου, και η τµηµατάρχης, Α. Λάγιου, ξεκαθάρισαν ότι τα υπάρχοντα εµβόλια είναι αµφιβόλου ποιότητας και αποτελεσµατικότητος και µέχρι σήµερα δεν υπάρχει εγκεκριµένο εµβόλιο στηνΕ.Ε. για την ευλογιά.
Οπως είπε, από την πλευρά του, ο υφυπουργός, «καµία ευρωπαϊκή χώρα δεν έχει προχωρήσει σε εµβολιασµό. Μόνο η Τουρκία το δοκίµασε, µε αποτυχία. Και εµβολιάζει, και ευλογιά έχει και συνεχίζει να θανατώνει ζώα».
Την ανησυχία του για την ανεξέλεγκτη διάδοση της ευλογιάς των αιγοπροβάτων στη χώρα εκφράζει σε ανακοίνωσή του και ο Σύνδεσµος Ελληνικών Βιοµηχανιών Γαλακτοκοµικών Προϊόντων (ΣΕΒΓΑΠ), υπογραµµίζοντας πως υπονοµεύεται η παραγωγή της πρώτης ύλης και, επαγωγικά, η παραγωγή του εθνικού προϊόντος -της φέτας-, η εξαγωγική δυναµική του οποίου ήταν µέχρι πρόσφατα σε εξαιρετικά επίπεδα.
«Την ευθύνη για αυτό το κατάντηµα, στην κυριολεξία, φέρουν όλοι οι εµπλεκόµενοι στην ανεξέλεγκτη διακίνηση ζώων, ζωοτροφών, σφαγίων και γενικότερα όλων των µέσων µεταφοράς του κινδύνου, δηλαδή του ιού της νόσου, χωρίς να υπακούουν στους αυστηρούς, αλλά και αυτονόητους κανόνες πρόληψης», αναφέρει ο ΣΕΒΓΑΠ.
Εφημερίδα «Κυριακάτικη Απογευματινή»