Τα τελευταία χρόνια η Ελλάδα γυρίζει σελίδα στον ευαίσθητο αλλά ζωτικής σημασίας τομέα των μεταμοσχεύσεων. Από τις χαμηλές επιδόσεις, τα οργανωτικά κενά και την περιορισμένη κοινωνική ευαισθητοποίηση του παρελθόντος παρουσιάζει πλέον σημάδια εντυπωσιακής ανάκαμψης, με τις παιδιατρικές μεταμοσχεύσεις να καταγράφουν αξιοσημείωτη πρόοδο.
Το 2024 χαρακτηρίστηκε ως χρονιά-ορόσημο, με αύξηση άνω του 60% στους δότες οργάνων και υπερδιπλασιασμό των μεταμοσχεύσεων σε σχέση με προηγούμενα έτη. Ενδεικτικά, ο δείκτης δωρητών έφτασε στο ιστορικό ρεκόρ των 10,6 δωρητών ανά ένα εκατομμύριο πληθυσμού, με το 2025 να μαρτυρά ότι αυτός ο ρυθμός όχι μόνο συνεχίζεται αλλά και έχει τάση ανόδου, αφού έως τις 15 Απριλίου είχαν ήδη πραγματοποιηθεί 103 μεταμοσχεύσεις!
Για τα σταθερά βήματα εξέλιξης της Ελλάδας στο θέμα των μεταμοσχεύσεων και με ικανοποίηση για την πρόοδο σε ό,τι έχει να κάνει με τα παιδιά, μίλησε στην «Απογευματινή» ο πρόεδρος του ΔΣ «Ωνασείου» και ομότιμος καθηγητής Παθολογίας – Νεφρολογίας στην Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ, Ιωάννης Ν. Μπολέτης.
«Στο “Ωνάσειο” οι μεταμοσχεύσεις έχουν ξεκινήσει από το 1995 (καρδιά) και το 2000 κάναμε μεταμοσχεύσεις πνεύμονα. Έκτοτε μεταμοσχεύσεις καρδιάς και πνευμόνων γίνονται συστηματικά και είναι τα μόνα προγράμματα στην Ελλάδα. Φέτος την Πρωτομαγιά ξεκινήσαμε στο “Ωνάσειο” και τις παιδιατρικές μεταμοσχεύσεις νεφρού -για ανήλικους που είναι χαμηλού σωματικού βάρους-, οι οποίες γίνονταν μόνο στο εξωτερικό. Τον Μάιο, λοιπόν, κάναμε μεταμόσχευση νεφρού σε τέσσερα παιδιά και τον Οκτώβριο θα κάνουμε σε άλλα δύο. Οπότε, νομίζω, κλείσαμε ως χώρα αυτό το θέμα», τόνισε με αισιοδοξία ο κ. Μπολέτης και πρόσθεσε πως οι μεταμοσχεύσεις ήπατος και νεφρού είναι από ζώντες δότες – συνήθως από γονείς.
Με αφορμή το περιστατικό του 15χρονου αγοριού που διακομίστηκε στο Τορίνο για να υποβληθεί σε μεταμόσχευση ήπατος, ο κ. Μπολέτης σημείωσε ότι γίνεται σοβαρή προετοιμασία προκειμένου να γίνονται οι μεταμοσχεύσεις ήπατος παιδιών και στην Ελλάδα: «Έχει αυξηθεί η δωρεά και έχουμε μοσχεύματα, όχι όσα θα θέλαμε και όσα χρειάζονται, αλλά έχει αυξηθεί σημαντικά ο αριθμός τους. Έτσι, εκεί που πηγαίνουν περί τα δέκα παιδιά για μεταμόσχευση ήπατος στο εξωτερικό κάθε χρόνο, τώρα δεν θα είναι αναγκαίο αυτό, αφού θα μπορούν να γίνονται οι επεμβάσεις στο “Ωνάσειο” από τα μέσα του επόμενου χρόνου. Προχωράμε σταθερά, βήμα βήμα, κάνοντας αυτό που χρειάζεται».
Αναφορικά με τη χαμηλή κατάταξη στην οποία βρίσκονται οι Έλληνες στη δωρεά οργάνων, ο πρόεδρος του «Ωνασείου» εξήγησε πως όλα είναι θέμα προσέγγισης και ενημέρωσης: «Δεν είναι ότι οι Έλληνες δεν θέλουν να κάνουν δωρεά οργάνων ή φοβούνται – όλοι φοβόμαστε. Απλώς γενικά ο κόσμος πρέπει να προσεγγίζεται με συγκεκριμένο και σωστό τρόπο. Στην Ελλάδα δεν υπήρχε επαρκής ενημέρωση όπως στον υπόλοιπο κόσμο και όταν αυτό συνέβη οι μεταμοσχεύσεις αυξήθηκαν. Δουλεύουμε για να μπορούμε να προσφέρουμε στον συμπολίτη μας που έχει πρόβλημα ό,τι έχει και ένας άλλος Ευρωπαίος πολίτης».
Τάση ανόδου
Μέχρι πρότινος οι μεταμοσχεύσεις στην Ελλάδα ήταν ελάχιστες, όμως τα τελευταία χρόνια η κατάσταση έχει βελτιωθεί σημαντικά. «Στη δωρεά από ζώντα δότη είμαστε μεταξύ των τριών τεσσάρων πρώτων κρατών τα τελευταία πέντε έξι χρόνια στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Στη δωρεά από αποβιώσαντα δότη πέρυσι είχαμε 10,6 ανά εκατομμύριο πληθυσμού και η Ευρώπη έχει γύρω στις 20. Όμως τρία τέσσερα χρόνια νωρίτερα ξεκινήσαμε από 4,5 ανά εκατομμύριο πληθυσμού. Πέρυσι φτάσαμε 10,6 και φέτος θα ξεπεράσουμε τις 13! Δηλαδή ολοένα και ανεβαίνουμε, οπότε θεωρώ ότι σύντομα θα φτάσουμε στον μέσο ευρωπαϊκό όρο», ανέφερε ο κ. Μπολέτης.
Αναφορικά με τις υποδομές ο ομότιμος καθηγητής εξήγησε πως «είμαστε σε καλό επίπεδο, αλλά χρειαζόμαστε βελτίωση. Για τον αυξημένο αριθμό πλέον των μεταμοσχεύσεων που έχουμε και θα έχουμε, ετοιμάζουμε στο “Ωνάσειο” ένα υπερσύγχρονο ανοσολογικό εργαστήριο, το οποίο θα λύσει αυτά τα προβλήματα που καμιά φορά παρουσιάζονται -και περισσότερο πριν παρουσιαστούν-, όπου θα πραγματοποιεί τις ανοσολογικές εξετάσεις για τις μεταμοσχεύσεις όλης της Ελλάδας, πλην της Θεσσαλονίκης που θα έχει δικό της εργαστήριο. Του χρόνου θα είναι έτοιμο και αυτό».
Περιμένουν
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του «Ωνασείου», τουλάχιστον 1.200 ασθενείς είναι στη λίστα για μεταμόσχευση νεφρού. Όσον αφορά τις μεταμοσχεύσεις ήπατος, φέτος θα μεταμοσχευθούν σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη περίπου 50 άτομα, οπότε στη λίστα μένουν ακόμα 20: «Για καρδιά έχουμε γύρω στους 35 σε αναμονή και πέρυσι κάναμε 24 μεταμοσχεύσεις. Το καλό είναι ότι σε ό,τι έχει να κάνει με τα ζωτικά όργανα (ήπαρ, καρδιά, πνεύμονες) μπορούμε και μεταμοσχεύουμε περισσότερους αναλογικά. Πέρυσι κάναμε 13 μεταμοσχεύσεις πνεύμονα. Φιλοδοξούμε όλες να γίνονται στην Ελλάδα και όλες στο “Ωνάσειο”».
Τέλος, ο κ. Μπολέτης εξέφρασε την πεποίθηση ότι με τη συμβολή όλων το σοβαρό ζήτημα των μεταμοσχεύσεων θα έχει θετική εξέλιξη: «Το κράτος δουλεύει πάνω στο θέμα των μεταμοσχεύσεων και σίγουρα θα πρέπει να κάνει περισσότερα, ο Εθνικός Οργανισμός Μεταμοσχεύσεων δουλεύει, το Ίδρυμα Ωνάση ενισχύει όλη την προσπάθεια και το νοσοκομείο μας, το “Ωνάσειο”, προωθεί τη δωρεά. Εκείνο που χρειάζεται είναι ο κόσμος να γίνει πιο θετικός στη δωρεά οργάνων».
Εφημερίδα Απογευματινή
