Παύλος Μπακογιάννης: 36 χρόνια από τη δολοφονία που συγκλόνισε την Ελλάδα

Σαν σήμερα το 1989, ο βουλευτής της ΝΔ και σύμβολο της εθνικής συμφιλίωσης, πέφτει νεκρός από τα πυρά της «17 Νοέμβρη»
11:30 - 26 Σεπτεμβρίου 2025

Το πρωινό της 26ης Σεπτεμβρίου 1989, η Ελλάδα συγκλονίστηκε από τη δολοφονία του Παύλου Μπακογιάννη, ενός πολιτικού που είχε ταυτιστεί με τη δημοκρατία, την ψυχραιμία και τον διάλογο. Ο βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας έπεσε νεκρός έξω από το πολιτικό του γραφείο στην οδό Ομήρου, σε ηλικία μόλις 54 ετών, από τις σφαίρες της τρομοκρατικής οργάνωσης «17 Νοέμβρη».

Το χρονικό της εκτέλεσης στην Ομήρου

Λίγο πριν τις 8 το πρωί, ο Παύλος Μπακογιάννης φτάνει μόνος του στην είσοδο της πολυκατοικίας όπου στεγαζόταν το γραφείο του. Δεν συνοδευόταν από φρουρά, καθώς είχε επιλέξει να αφήσει τον αστυνομικό του να ξεκουραστεί. Τρία μέλη της «17 Νοέμβρη» τον πλησιάζουν. Χωρίς προειδοποίηση, τον πυροβολούν σχεδόν εξ επαφής με δύο πιστόλια των 45 mm – το “σήμα κατατεθέν” της οργάνωσης.

Ο Μπακογιάννης μεταφέρεται στον «Ευαγγελισμό», όπου υποκύπτει μία ώρα αργότερα. Ήταν το ίδιο όπλο που είχε χρησιμοποιηθεί και σε προηγούμενες επιθέσεις, όπως στους Γουέλς, Μομφεράτο και Σταμούλη.

Η αντίδραση της κοινωνίας – Η κηδεία στο Καρπενήσι

Η είδηση της δολοφονίας προκαλεί σοκ και οργή σε ολόκληρη τη χώρα. Ο Παύλος Μπακογιάννης ήταν ένας πολιτικός με ήπιο λόγο, βαθιά καλλιεργημένος και σταθερά προσανατολισμένος στην ενότητα και τη συμφιλίωση.

Η κηδεία του έγινε στο Καρπενήσι στις 29 Σεπτεμβρίου 1989, με χιλιάδες πολίτες να τον αποχαιρετούν φωνάζοντας συνθήματα κατά της τρομοκρατίας. Η συγκίνηση ήταν διάχυτη, ενώ η παρουσία του κόσμου έστειλε ένα ηχηρό μήνυμα υπέρ της δημοκρατίας και κατά της βίας.

Η προκήρυξη της «17 Νοέμβρη»: «Άρχισε η κάθαρση»

Δύο εβδομάδες αργότερα, στις 9 Οκτωβρίου 1989, η οργάνωση ανέλαβε την ευθύνη με μια δωδεκασέλιδη προκήρυξη που δημοσιεύτηκε στην Ελευθεροτυπία. Υπό τον τίτλο «Άρχισε η κάθαρση», το κείμενο περιλάμβανε αβάσιμες καταγγελίες για τον Μπακογιάννη, συνδέοντάς τον με το σκάνδαλο Κοσκωτά και την Τράπεζα Κρήτης.

Η οργάνωση ισχυρίστηκε πως το χτύπημα είχε προγραμματιστεί μήνες νωρίτερα, αλλά αναβλήθηκε λόγω αποτυχημένης απόπειρας κατά του Γιώργου Πέτσου τον Μάιο του 1989.

Η Δικαιοσύνη μίλησε – Ισόβια στους δολοφόνους

Μετά την εξάρθρωση της «17 Νοέμβρη» το 2002, η Δικαιοσύνη ανέλαβε το λόγο. Για τη δολοφονία του Παύλου Μπακογιάννη καταδικάστηκαν οι βασικοί πυρήνες της οργάνωσης:

Δημήτρης Κουφοντίνας – Ισόβια

Αλέξανδρος Γιωτόπουλος – Ισόβια

Ηρακλής Κωστάρης – Ισόβια

Σάββας Ξηρός – 15 χρόνια

Βασίλης Τζωρτζάτος – 15 χρόνια

Η υπόθεση παραμένει ως ένα από τα πιο μαύρα κεφάλαια της σύγχρονης πολιτικής ιστορίας της Ελλάδας.

Ποιος ήταν ο Παύλος Μπακογιάννης

Ο Παύλος Μπακογιάννης γεννήθηκε στις 10 Φεβρουαρίου 1935 στη Βελωτά Ευρυτανίας. Σπούδασε Πολιτικές και Κοινωνικές Επιστήμες στην Αθήνα και τη Γερμανία, ενώ αργότερα εργάστηκε ως δημοσιογράφος και καθηγητής.

Κατά τη διάρκεια της Χούντας, υπήρξε σημαντική φωνή του αντιδικτατορικού αγώνα μέσα από τις εκπομπές του στη Βαυαρική Ραδιοφωνία και τη Deutsche Welle.

Το 1974 παντρεύτηκε τη Ντόρα Μητσοτάκη, κόρη του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, με την οποία απέκτησε δύο παιδιά, την Αλεξία και τον σημερινό δήμαρχο Αθηναίων, Κώστα Μπακογιάννη.

Εκλέχθηκε βουλευτής το 1989, στην ιδιαίτερη πατρίδα του, την Ευρυτανία. Οραματιζόταν την ανάπτυξή της και είχε εκπονήσει ειδικό πρόγραμμα, η χρηματοδότηση του οποίου εγκρίθηκε από την Ε.Ε. την ημέρα της δολοφονίας του – μια τραγική ειρωνεία.

Ντόρα Μπακογιάννη: «Για μας είναι πάντα εδώ»

Με μια συγκινητική ανάρτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, η Ντόρα Μπακογιάννη τίμησε τη μνήμη του συζύγου της:

«Για μας είναι πάντα εδώ! Να μας θυμίζει ότι η δημοκρατία και η ελευθερία δεν είναι δεδομένες! Θέλουν καθημερινό αγώνα, σεβασμό και ενότητα απέναντι σε κάθε μορφή φανατισμού!»

Με λόγια γεμάτα αγάπη και συγκίνηση, ο γιος του Παύλου Μπακογιάννη, Κώστας Μπακογιάννης, τίμησε τη μνήμη του πατέρα του μέσα από μια λιτή αλλά βαθιά ανθρώπινη ανάρτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης: