Το φλερτ με τα μάτια και οι διαχρονικές, γεμάτες υπονοούμενα «πικάντικες» ατάκες για να ανάψει η ερωτική… φλόγα μεταξύ δύο ανθρώπων, φαίνεται να έχουν περάσει ανεπιστρεπτί, αφού πλέον στις διαπροσωπικές σχέσεις θριαμβεύουν το πληκτρολόγιο και η τεχνητή νοημοσύνη. Πριν από περίπου έναν αιώνα, σύμμαχος των τολμηρών ερωτοχτυπημένων νεαρών ήταν οι θρυλικές καντάδες, οι οποίες «μάγευαν» τις ρομαντικές ψυχές των κοριτσιών, αλλά πλέον τον ρόλο «μεσολαβητή» στον έρωτα αναλαμβάνουν τα dating apps και τα AI chatbots, επαναπροσδιορίζοντας τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι γνωρίζονται, επικοινωνούν και ερωτεύονται.
Επίσης, οι επικές διά ζώσης ατάκες «γνωριζόμαστε από κάπου;» ή ακόμα και οι πιο παρωχημένες όπως «ζαχαροπλάστης ήταν ο μπαμπάς σου;», αντικαταστάθηκαν με την ερώτηση «έχεις instagram;». Το φλερτ φαίνεται να είναι πιο απρόσωπο από ποτέ και το «παιχνίδι» των σχέσεων δεν παίζεται πια όπως παλιά, αφού αντί για τις καφετέριες, το σχολείο και τα πάρτι, το φλερτ γίνεται πλέον μέσα από την οθόνη του κινητού.
Πολλοί από τους σημερινούς έφηβους και νέους -ειδικά η γενιά Z (γεννημένοι από το 1997 έως το 2012)- φλερτάρουν με τη βοήθεια ΑΙ, με δημοφιλέστερο το ChatGPT, το οποίο τους συμβουλεύει πώς να απαντούν σε μηνύματα που τους έχει στείλει το πρόσωπο το οποίο τους ενδιαφέρει ή να τους προτείνει «πικάντικες» ατάκες για να το εντυπωσιάσουν. Αυτή η κατάσταση μπορεί να προσφέρει σιγουριά και ευκολία, αφού δεν χρειάζεται κάποιος να βγει από το σπίτι του ή να νιώσει αμήχανα προσπαθώντας να πιάσει κουβέντα με κάποιον άγνωστο, όμως, επηρεάζει την ψυχολογία των νέων -κυρίως- καθώς αρχίζουν να χάνουν σταδιακά την αυτοπεποίθησή τους, αφού δεν μαθαίνουν πώς να εκφράζονται μόνοι τους.
Αλλά και η πιο… ώριμη «Gen X» (γεννημένοι από το 1965 έως το 1980), μπαίνει σε πλατφόρμες όπως το Tinder, το Instagram, το Whatsapp και άλλα apps, χρησιμοποιώντας «έξυπνους» αλγόριθμους που προσπαθούν να βρουν ποιος χαρακτήρας ταιριάζει με ποιον.
Ανασφάλεια
Ανησυχητικό χαρακτήρισε το φαινόμενο του φλερτ με τη βοήθεια AI η ψυχολόγος-ψυχοθεραπεύτρια, Νάσια Σκαμπαρδώνη: «Το κινητό ως προέκταση του χεριού πια και οι οθόνες εν γένει ως αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας, καταλαμβάνουν όλο και μεγαλύτερο χώρο στις λειτουργίες των νέων. Έχουν ριζώσει για τα καλά ακόμη και στις επαφές τους, στον τρόπο που φλερτάρουν, που διεκδικούν συντρόφους και από κει που αποτελούσαν μέσα επικοινωνίας ως ενισχυτές μιας γνωριμίας για τη διατήρηση και την εξέλιξή της έχουν γίνει βασική προϋπόθεση για προσέγγιση. Αυτό είναι και το ανησυχητικό, όταν δηλαδή κάτι γίνεται βασική προϋπόθεση για να λειτουργήσει το άτομο και δεν λειτουργεί συμπληρωματικά».
Συγκεκριμένα, η κυρία Σκαμπαρδώνη εξήγησε ότι «το να φτιάχνει τη συνομιλία το ΑΙ αντί για κάποιον, με σκοπό να βρει την “τέλεια ατάκα”, δείχνει πια πόσο αμφισβητούν οι νέοι τις δυνάμεις τους, τον λόγο τους, τον αυθορμητισμό τους, το χιούμορ τους και εν τέλει την ίδια τους την προσωπικότητα. Μέχρι τώρα είχαμε τις εικόνες περασμένες από επεξεργασία και τώρα έχουμε και τη συνομιλία “επειδή το ΑΙ ξέρει καλύτερα από μένα”! Πόση ανασφάλεια και πόση αμφισβήτηση εαυτού χωράνε σε αυτήν την πρόταση», διερωτήθηκε η ψυχολόγος και παραλλήλισε την κατάσταση αυτή με τις πλατφόρμες γνωριμιών και το matching «όπου ο έλεγχος δίδεται καθαρά στο σύστημα για να επιλέξει τον καταλληλότερο σύντροφο».
Η κυρία Σκαμπαρδώνη τόνισε πως η απάντηση σε όλα αυτά είναι το «μέτρον άριστον»: «Όσο περισσότερο δίδεται ο έλεγχος σε κάτι έξω από κάποιον, τόσο περισσότερο μειώνεται η αυτοεκτίμησή του, συνάμα και η αυτοπεποίθησή του και “ξεχνάει” βασικές του δεξιότητες, κοινωνικού περιεχομένου, όπως αυτή του να φλερτάρει, για παράδειγμα, ή να ξεδιπλώνει τον εαυτό του ή να διεκδικεί σύντροφο. Οπότε, όλα αυτά είναι σημαντικό να κατανοήσει το άτομο πως δεν πρέπει να το αντικαθιστούν και να το κάνουν τυποποιημένο αντίγραφο με μαζικές τεχνικές, αλλά να το συμπληρώνουν ώστε να μη χάνει τη μοναδικότητά του».
Απώλεια
Με τη σειρά της, η ψυχολόγος Μαρία Κάκου έκανε λόγο για υποκατάσταση του ανθρώπου από την τεχνολογία. «Στην εποχή της ψηφιακής υπερεπικοινωνίας η ουσιαστική ανθρώπινη επαφή φαίνεται να φθίνει. Οι νέοι φλερτάρουν κυρίως μέσω εφαρμογών, ανταλλάσσουν σύντομα μηνύματα, χρησιμοποιούν emojis και πλέον καταφεύγουν και στην τεχνητή νοημοσύνη για να διαμορφώσουν συνομιλίες και προφίλ.
Η αμεσότητα και η αυθεντικότητα δίνουν τη θέση τους στην ευκολία και την ταχύτητα, εις βάρος της συναισθηματικής σύνδεσης», είπε η κυρία Κάκου και πρόσθεσε πως και οι μεγαλύτεροι σε ηλικία, ιδίως όσοι γεννήθηκαν μεταξύ 1965 και 1980, προσπαθούν να προσαρμοστούν στις νέες μορφές επικοινωνίας, συχνά με αμηχανία ή επιφύλαξη τονίζοντας πως «η μετάβαση από τη διά ζώσης επαφή, στη διαδικτυακή συνδιαλλαγή, δημιουργεί χάσματα όχι μόνο γενεών, αλλά και ουσίας».
Η κυρία Κάκου εξήγησε πως η κρίση στην επικοινωνία δεν σχετίζεται μόνο με τα μέσα, αλλά και με την απώλεια της προσωπικής σχέσης: «Η τεχνολογία είναι εργαλείο·δεν μπορεί -ούτε πρέπει- να αντικαθιστά τον άνθρωπο.
Εφημερίδα Απογευματινή
