Η Θεσσαλονίκη ντύνεται γιορτινά, τιμώντας τόσο τον προστάτη της όσο και τη μνήμη όσων αγωνίστηκαν για την ελευθερία και την εθνική ανεξαρτησία, σε ένα τριήμερο ιστορικής και θρησκευτικής μνήμης, που ενώνει παρελθόν και παρόν της Μακεδονικής πρωτεύουσας.
Με μεγαλοπρέπεια και θρησκευτική κατάνυξη τιμά σήμερα η Θεσσαλονίκη τον Πολιούχο της Άγιο Δημήτριο, ενώ συμπληρώνονται 113 χρόνια από την απελευθέρωση της πόλης από τον οθωμανικό ζυγό. Οι εκδηλώσεις κορυφώνονται με τριήμερο εορτασμών, που φέτος αποκτούν ιδιαίτερη σημασία καθώς συνδέονται και με την εθνική επέτειο της 28ης Οκτωβρίου.
Ο Άγιος Δημήτριος, που γεννήθηκε το 280 μ.Χ. και μαρτύρησε το 306 μ.Χ., θεωρείται προστάτης και θαυματουργός της πόλης. Η παράδοση συνδέει την παρουσία και τη βοήθειά του με κρίσιμες στιγμές της ιστορίας της Θεσσαλονίκης, γεγονός που ενίσχυσε τη φήμη του ως υπερασπιστή της.
Η απελευθέρωση της πόλης, ανήμερα της εορτής του Αγίου, στις 26 Οκτωβρίου 1912, αποτέλεσε ορόσημο για τη νεότερη ελληνική ιστορία. Ο Οθωμανός διοικητής Χασάν Ταχσίν Πασάς, περικυκλωμένος από τις ελληνικές δυνάμεις, υπέγραψε την παράδοση της Θεσσαλονίκης το βράδυ της ίδιας ημέρας. Την επομένη, οι πρώτες ελληνικές στρατιωτικές μονάδες εισήλθαν στην πόλη υπό τις επευφημίες των κατοίκων, ενώ στις 28 Οκτωβρίου μπήκε θριαμβευτής ο διάδοχος του θρόνου Κωνσταντίνος.
Το στρατηγείο των ελληνικών δυνάμεων είχε στηθεί στο Τόψιν (σημερινή Γέφυρα), όπου σήμερα λειτουργεί το Στρατιωτικό Μουσείο Βαλκανικών Πολέμων, φιλοξενώντας ιστορικά κειμήλια, στολές, όπλα και προσωπικά αντικείμενα των μαχητών.
Το πρόγραμμα των εκδηλώσεων
Οι εορτασμοί διεξάγονται παρουσία του Προέδρου της Δημοκρατίας Κωνσταντίνου Τασούλα, ενώ στις επίσημες τελετές συμμετέχουν ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης και ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.
Κυριακή 26 Οκτωβρίου
- 11:00: Δοξολογία στον Ιερό Ναό Αγίου Δημητρίου, παρουσία του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας.
- 12:40: Εγκαίνια της έκθεσης «Η χώρα της καρδιάς μου. Ο Φώτης Κόντογλου στο Άγιον Όρος» στην Αγιορειτική Εστία.
- 13:30: Επίσημο γεύμα στη Λέσχη Αξιωματικών Φρουράς Θεσσαλονίκης.
- 17:30: Πανηγυρική τελετή στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης για τον Άγιο Δημήτριο, την απελευθέρωση και το Έπος του ’40, με απονομή τιμητικών διακρίσεων στους Προέδρους Ελλάδας και Κύπρου.
Δευτέρα 27 Οκτωβρίου
- 11:00: Ορκωμοσία Νέων Αξιωματικών στη Στρατιωτική Σχολή Αξιωματικών Σωμάτων.
- 19:00: Εγκαίνια της έκθεσης «Ζωντανεύοντας την Ιστορία» στο Διοικητήριο Θεσσαλονίκης.
Τρίτη 28 Οκτωβρίου
- 10:30: Κατάθεση στεφάνων στο Ηρώο του Γ΄ Σώματος Στρατού.
- 11:00: Μεγαλειώδης στρατιωτική παρέλαση παρουσία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη.
