Ριζικές μεταβολές στις πανελλαδικές εξετάσεις, που δεν καταργούνται, αλλά αλλάζουν μορφή, καθώς το αδιάβλητο του χαρακτήρα τους έχει εμπεδωθεί στη συνείδηση όλων, προβλέπει το σχέδιο του υπουργείου Παιδείας για το νέο σύστημα εισαγωγής στα Πανεπιστήμια, που θα τεθεί προς συζήτηση από την υπουργό, Σοφία Ζαχαράκη, το αμέσως επόμενο διάστημα με τους εμπλεκόμενους φορείς και τα πολιτικά κόμματα. Οι υποψήφιοι θα εισάγονται στα ΑΕΙ με τον βαθμό του Εθνικού Απολυτηρίου, για το οποίο θα λαμβάνονται υπόψη οι βαθμολογίες των μαθητών και στις τρεις τάξεις του Λυκείου, με διαφορετικά ποσοστά, αλλά σε συνδυασμό με την επίδοσή τους στις απολυτήριες εξετάσεις πανελλαδικού τύπου σε τέσσερα μαθήματα ανά επιστημονικό πεδίο, όπως και σήμερα.
Στο «τραπέζι», σύμφωνα με πληροφορίες της «Α», βρίσκεται και η πρόταση για την κατάργηση της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής και την αντικατάστασή της, ουσιαστικά, από τη «βάση» που θα πρέπει να συγκεντρώνει ο υποψήφιος στο Εθνικό Απολυτήριο, ενώ θα εξακολουθήσουν να ισχύουν οι συντελεστές βαρύτητας ανά μάθημα, που ορίζονται από τα τμήματα των Πανεπιστημίων. Μάλιστα, θα ζητηθεί από τα Πανεπιστήμια να υποβάλουν προτάσεις για την περαιτέρω ενίσχυση του ρόλου τους στον καθορισμό των προϋποθέσεων εισαγωγής των υποψηφίων στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα.
Στόχος του υπουργείου είναι οι αλλαγές να ξεκινήσουν από τους μαθητές που τελειώνουν φέτος το Γυμνάσιο και θα φοιτήσουν στην Α’ Λυκείου το σχολικό έτος 2026-2027, ωστόσο αυτό θα εξαρτηθεί από την ολοκλήρωση της απαιτούμενης προετοιμασίας, όπως το Πολλαπλό Βιβλίο, η νέα, αναπροσαρμοσμένη Τράπεζα Θεμάτων κ.ο.κ., αλλά σε κάθε περίπτωση δεν πρόκειται να υπάρξει κανένας αιφνιδιασμός των μαθητών, όπως ξεκαθαρίζει σε όλους τους τόνους το υπουργείο.\
Νέα φιλοσοφία
Το υπό εξέταση κυβερνητικό σχέδιο έχει ως πυρήνα τον συνυπολογισμό στον βαθμό του Εθνικού Απολυτηρίου, που θα χορηγείται μετά την αποφοίτηση, των μέσων όρων των βαθμολογιών που έλαβαν οι μαθητές και στις τρεις τάξεις του Λυκείου, με ποσοστό συμμετοχής 20% για την Α’ τάξη, 30% για τη Β’ και 50% για τη Γ’ τάξη. Για τις προαγωγικές εξετάσεις στην Α’ και Β’ Λυκείου το 100% των θεμάτων θα επιλέγεται με κλήρωση από την Τράπεζα Θεμάτων.
Για τον λόγο αυτόν, συγκροτήθηκαν δύο επιστημονικές επιτροπές, με τη συμμετοχή του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής και πανεπιστημιακών, οι οποίες επεξεργάστηκαν τα σχετικά σενάρια για το νέο σύστημα. Στο «τραπέζι» του διαλόγου θα τεθούν οι κεντρικοί άξονες του νέου συστήματος που εστιάζουν σε μια σειρά αξιόπιστων δοκιμασιών στη διάρκεια του σχολείου και στις εξετάσεις που θα δίνονται στο τέλος κάθε τάξης, ώστε οι μαθητές να μπορούν να εισάγονται στο Πανεπιστήμιο με το Εθνικό Απολυτήριο.
Το νέο πλαίσιο περιλαμβάνει προαγωγικές και απολυτήριες εξετάσεις σε όλες τις τάξεις του Λυκείου, αναβαθμισμένη Τράπεζα Θεμάτων, συνδυασμό εσωτερικών και εξωτερικών εργαλείων αξιολόγησης και πιστοποίηση ξένων γλωσσών εντός του σχολείου. Το Εθνικό Απολυτήριο θα περιλαμβάνει, πέραν της συλλογής των βαθμών και των τριών τάξεων του Λυκείου, ακόμα και τα πιστοποιητικά Πληροφορικής και Γλωσσομάθειας σε ένα ενιαίο «πακέτο».
Ο κύριος λόγος εφαρμογής του νέου συστήματος είναι να αποκατασταθεί το κύρος του Λυκείου και να σταματήσει να αποτελεί κέντρο προετοιμασίας για τις Πανελλαδικές Εξετάσεις, και, όπως χαρακτηριστικά λένε οι αρμόδιοι στο υπουργείο Παιδείας, το υπό διαμόρφωση «νέο Λύκειο» να αποκτήσει έναν κεντρικό ρόλο και η εισαγωγή στα Πανεπιστήμια να μην εξαρτάται πλέον αποκλειστικά από τις πανελλαδικές εξετάσεις στο τέλος της Γ’ Λυκείου.
Σημειώνεται ότι ο Εθνικός Οργανισμός Εξετάσεων έχει προτείνει τη σύνδεση των πανελλαδικών εξετάσεων με το Εθνικό Απολυτήριο, όπως εφαρμόζεται σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, ενώ το ελληνικό μοντέλο εμπνέεται από συστήματα όπως το Matura, το Abitur και το Baccalauréat, προσαρμοσμένα στις ιδιαιτερότητες των Ελλήνων μαθητών και εκπαιδευτικών και πάντα με στόχο το Λύκειο να ανακτήσει τον εκπαιδευτικό του ρόλο.
Σταδιακή εφαρμογή
Οι πανελλαδικές εξετάσεις, οι οποίες έχουν ως πλεονέκτημα τον αδιάβλητο χαρακτήρα τους, που έχει εμπεδωθεί στην κοινή γνώμη εδώ και δεκαετίες, εκτός από ψυχολογικό κόστος, επιβαρύνουν και τον οικογενειακό προϋπολογισμό, καθώς, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του ΚΑΝΕΠ/ ΓΣΕΕ, οι οικογένειες στην Ελλάδα το 2023 δαπάνησαν 614 εκατ. ευρώ για φροντιστήρια Γενικής Εκπαίδευσης. Οι αλλαγές που προωθούνται στο πλαίσιο του «νέου Λυκείου» αφορούν 230.000 μαθητές ετησίως και τις οικογένειές τους, καθώς και 25.000 εκπαιδευτικούς και, φυσικά, τα Πανεπιστήμια που θα υποδεχθούν τους φοιτητές.
Η υπουργός Παιδείας, Σοφία Ζαχαράκη, ανέφερε ότι «η μετάβαση στο νέο σύστημα βασίζεται σε ένα καλά σχεδιασμένο και σταδιακά εφαρμόσιμο πλαίσιο, το οποίο θα περιλαμβάνει επικαιροποιημένα προγράμματα σπουδών, επιμόρφωση εκπαιδευτικών, ενίσχυση της παιδαγωγικής λειτουργίας κάθε τάξης, καθιέρωση προαγωγικών και απολυτηρίων εξετάσεων και στις τρεις τάξεις, αναβαθμισμένη Τράπεζα Θεμάτων, διαβαθμισμένες απολυτήριες και προαγωγικές εξετάσεις, εσωτερικά και εξωτερικά εργαλεία εποπτείας και αξιολόγησης, καθώς και επέκταση πιστοποίησης ξένων γλωσσών εντός σχολείου». Ακόμα ένα θέμα στο οποίο έχει επικεντρωθεί η υπουργός Παιδείας αφορά τον σημαντικό ψυχολογικό αντίκτυπο των εξετάσεων στους εφήβους και προσαρμόζει τις παρεμβάσεις στον περιορισμό αυτού του φαινομένου.
Εφημερίδα «Κυριακάτικη Απογευματινή»
