Η έγκριση από την Κομισιόν του ελληνικού Σχεδίου Δράσης για τη μεταρρύθμιση του συστήματος αγροτικών επιδοτήσεων ανοίγει τον δρόμο για την άμεση καταβολή της προκαταβολής 70% της βασικής ενίσχυσης του 2025. Παράλληλα, δρομολογούνται πληρωμές και από τον Πυλώνα Ι και ΙΙ της ΚΑΠ, καθώς και από μικρότερα προγράμματα που είχαν καθυστερήσει λόγω των γενικότερων προβλημάτων του ΟΠΕΚΕΠΕ.
Σύμφωνα με πηγές της αντιπροεδρίας της κυβέρνησης, η έγκριση του νέου Σχεδίου Δράσης φέρνει σημαντικά οφέλη για τη χώρα και τους Έλληνες αγρότες, εξασφαλίζοντας ένα διαφανές και αξιόπιστο σύστημα διαχείρισης και ελέγχων, καταργώντας τις αδικίες στην κατανομή των επιδοτήσεων και διασφαλίζοντας ότι δεν θα χαθεί ούτε ένα ευρώ από τα κοινοτικά κονδύλια.
Κοινωνική δικαιοσύνη και αντικειμενικότητα
Με το νέο σύστημα μπαίνει τέλος στα «πανωγραψίματα» και εδραιώνεται η κοινωνική δικαιοσύνη στην κατανομή των αγροτικών επιδοτήσεων. Οι επιδοτήσεις θα βασίζονται πλέον σε πραγματικά δεδομένα για κάθε αγρότη και κτηνοτρόφο, εξασφαλίζοντας ότι οι έντιμοι παραγωγοί θα επωφεληθούν περισσότερο.
Επιπλέον, εφόσον διανεμηθούν φέτος λιγότερα χρήματα από τη βασική ενίσχυση, θα υπάρξει δεύτερη κατανομή κοινοτικών πόρων μέσω της βασικής ή της συνδεδεμένης ενίσχυσης και άλλων οικολογικών επιλογών, εξασφαλίζοντας ότι η συνολική ενίσχυση θα είναι μεγαλύτερη από τα προηγούμενα χρόνια.
Τι αλλάζει το 2026
Το νέο σχέδιο δράσης συνδέεται με τη μετάβαση του ΟΠΕΚΕΠΕ στην ΑΑΔΕ και καθορίζει τις προδιαγραφές του συστήματος για το 2026, ενώ φέτος λειτουργεί ένα υβριδικό μεταβατικό σύστημα.
Για τον υπολογισμό των αγροτικών εκτάσεων, απαιτείται πλέον η δήλωση του Αριθμού Ταυτότητας Ακινήτου (ΑΤΑΚ) και, σε ειδικές περιπτώσεις, του Κωδικού Αριθμού Εθνικού Κτηματολογίου (ΚΑΕΚ). Οι αγρότες θα διορθώνουν τυχόν αναντιστοιχίες μέσω του συστήματος ενστάσεων του ΟΠΕΚΕΠΕ για να πληρωθούν τα επιλέξιμα αγροτεμάχια.
Ο υπολογισμός του ζωικού κεφαλαίου βασίζεται σε αντικειμενικά στοιχεία όπως τιμολόγια πώλησης γάλακτος και κρέατος, αγορές ζωοτροφών και δεδομένα από τον ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ ή το MYDATA. Η ειδική μεθοδολογία διασφαλίζει ότι λαμβάνεται υπόψη ο μεγαλύτερος και πιο τεκμηριωμένος αριθμός ζώων.
Για τους βοσκοτόπους, η κατανομή γίνεται πλέον με βάση τη φυσική παρουσία των ζώων και την παραγωγική δραστηριότητα των κτηνοτρόφων. Οι δημόσιοι βοσκότοποι κατανεμούνται στον νομό της κτηνοτροφικής εγκατάστασης ή σε όμορο νομό, ενώ οι ιδιωτικοί αποδίδονται μόνο αν καλύπτεται η ελάχιστη βοσκοφόρτωση. Ο ΟΠΕΚΕΠΕ θα προβεί σε συμπληρωματική κατανομή μέσω ενστάσεων ώστε να αποκατασταθούν αδικίες.
Όλοι οι αγρότες και κτηνοτρόφοι θα έχουν δικαίωμα ένστασης, με διαδικασία που θα ανακοινωθεί σύντομα.
Σύστημα πληρωμών και ελέγχων
Το νέο σύστημα προβλέπει τη δημιουργία ψηφιακού γεωχωρικού χάρτη με δορυφορικές εικόνες υψηλής ανάλυσης και εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης για σαφή διαχωρισμό επιλέξιμων και μη εκτάσεων.
Η καταγραφή των αιγοπροβάτων θα γίνεται σε ενιαία ψηφιακή βάση με ηλεκτρονικό «βώλο» για κάθε ζώο, συνδεδεμένη με το ΟΣΔΕ. Οι έλεγχοι θα είναι εκτεταμένοι, στοχευμένοι και βασισμένοι σε επίσημα δεδομένα, ενώ οι επιτόπιοι έλεγχοι θα διενεργούνται από μικτά κλιμάκια με προκαθορισμένα πρωτόκολλα.
Τέλος, θα υπάρχει πλήρης διασταύρωση του ιδιοκτησιακού καθεστώτος με στοιχεία από το Εθνικό Κτηματολόγιο και το Μητρώο Ιδιοκτησίας Ακινήτων της ΑΑΔΕ, ενισχύοντας τη διαφάνεια και αποτρέποντας την πλασματική δραστηριότητα.
