Αρχιεπίσκοπος Ελπιδοφόρος για Θεολογική Σχολή Χάλκης: “Ολόκληρος ο κόσμος χρειάζεται ένα σχολείο με αυτό το πνεύμα”

Δηλώσεις αισιοδοξίας στο Associated Press ενόψει της ιστορικής επίσκεψης του Πάπα Λέοντα ΙΔ΄ στην Τουρκία
09:15 - 26 Νοεμβρίου 2025

Αισιόδοξος για την επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης, για πρώτη φορά μετά από μισό αιώνα, εμφανίστηκε ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Ελπιδοφόρος, μιλώντας στο Associated Press. Το ιστορικό ίδρυμα, που παραμένει κλειστό από το 1971, αποτελεί διαχρονικό σύμβολο της ορθόδοξης παρουσίας στην Τουρκία και δείκτη της θρησκευτικής ελευθερίας στη χώρα.

Οι δηλώσεις του Αρχιεπισκόπου έρχονται σε μια περίοδο αυξημένου διεθνούς ενδιαφέροντος, ενόψει της επίσκεψης του Πάπα Λέοντα ΙΔ΄ στην Τουρκία και των συνομιλιών που βρίσκονται σε εξέλιξη μεταξύ του Οικουμενικού Πατριαρχείου και της τουρκικής κυβέρνησης.

«Αναχρονισμός» το παρατεταμένο κλείσιμο

Ο Αρχιεπίσκοπος χαρακτήρισε «αναχρονισμό» το γεγονός ότι η σχολή παραμένει κλειστή επί πέντε δεκαετίες, υπενθυμίζοντας ότι στην Τουρκία λειτουργούν σήμερα πολλά ιδιωτικά εκπαιδευτικά ιδρύματα.

«Το να μένει κλειστή μόνο η Χάλκη δεν βοηθά την Τουρκία ούτε κανέναν άλλον», ανέφερε, σημειώνοντας ότι η επαναλειτουργία της θα αποτελούσε σημαντική πολιτική και διπλωματική κίνηση, σε μια συγκυρία κατά την οποία η Άγκυρα επιχειρεί να προβάλλει ένα πιο σύγχρονο και ανοιχτό πρόσωπο στη διεθνή κοινότητα.

Κοινή επιτροπή για την επαναλειτουργία

Σύμφωνα με τον Αρχιεπίσκοπο Ελπιδοφόρο, έχει ήδη συσταθεί κοινή επιτροπή του Οικουμενικού Πατριαρχείου και της τουρκικής κυβέρνησης, η οποία εξετάζει πρακτικούς τρόπους επαναλειτουργίας της Σχολής.
Εκτίμησε μάλιστα ότι, εφόσον υπάρξει πολιτική βούληση, η αποδοχή των πρώτων φοιτητών θα μπορούσε να ξεκινήσει ακόμη και από το επόμενο ακαδημαϊκό έτος.

Το θέμα φαίνεται να αποκτά επιπλέον δυναμική με την επικείμενη επίσκεψη του Πάπα Λέοντα ΙΔ΄, ο οποίος θα συναντηθεί με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και στη συνέχεια θα μεταβεί στη Νίκαια για την επέτειο των 1700 χρόνων από την Α΄ Οικουμενική Σύνοδο, συνοδευόμενος από τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο.

Η ιστορική και προσωπική διάσταση

Η Θεολογική Σχολή της Χάλκης, ιδρυμένη το 1844, αποτέλεσε για περισσότερο από έναν αιώνα βασικό πνευματικό κέντρο του Οικουμενικού Πατριαρχείου, εκπαιδεύοντας γενιές κληρικών, επισκόπων και μελλοντικών πατριαρχών. Παρότι έκλεισε το 1971, οι εγκαταστάσεις της συνεχίζουν να συντηρούνται και να ανακαινίζονται.

Για τον Αρχιεπίσκοπο Ελπιδοφόρο το ζήτημα έχει και προσωπική χροιά, αφού υπηρέτησε επί οκτώ χρόνια ως Ηγούμενος της Ιεράς Μονής Αγίας Τριάδος στη Χάλκη. Όπως επισημαίνει η ιστοσελίδα «Ορθόδοξος Παρατηρητής», βίωσε την αντίφαση ενός χώρου που ανανεωνόταν χωρίς να έχει σαφή προοπτική επαναλειτουργίας.

«Η Χάλκη έχει πνεύμα ανοιχτό στον διάλογο»

Ο Αρχιεπίσκοπος περιέγραψε τη Σχολή ως ένα ίδρυμα που προάγει τον διάλογο, την ειρηνική συνύπαρξη και την ανοιχτότητα σε νέες ιδέες, απορρίπτοντας τον εθνικισμό και τις θρησκευτικές προκαταλήψεις.

«Ολόκληρος ο κόσμος χρειάζεται ένα σχολείο με αυτό το πνεύμα», τόνισε χαρακτηριστικά, εκφράζοντας την ελπίδα ότι η Χάλκη μπορεί να ξαναγίνει σημείο αναφοράς για την Ορθοδοξία και τη διεθνή θρησκευτική εκπαίδευση.