Ο ελληνικός χειµώνας έχει µια ιδιόµορφη µαγεία, µια γλυκιά ησυχία, που απλώνεται πάνω από βουνά και χωριά, γεµίζοντας τον αέρα µε µυρωδιές από καµένο ξύλο και ζεστό κρασί. Η Ελλάδα, χώρα που ταυτίζεται συχνά µε το καλοκαίρι και το φως, αλλάζει ρυθµό τον ∆εκέµβριο και αποκτά έναν πιο στοχαστικό, µυσταγωγικό χαρακτήρα. Οι πλατείες φωτίζονται µε στολίδια που µοιάζουν να επιπλέουν µέσα στην οµίχλη, οι παραδοσιακοί φούρνοι ξυπνούν τα ξηµερώµατα για να ζυµώσουν ψωµιά και γλυκά, ενώ σε κάθε χωριό επιβιώνει ένα µικρό ή µεγάλο έθιµο, δεµένο µε τη µνήµη των Χριστουγέννων. Από τα Ζαγοροχώρια της Ηπείρου έως τις πλαγιές του Παρνασσού και από τα χιονισµένα δάση της Μακεδονίας µέχρι τις πέτρινες πολιτείες της Πελοποννήσου, κάθε γωνιά της χώρας έχει τη δική της, ξεχωριστή ιστορία.
ΤΡΙΚΑΛΑ. Στα Τρίκαλα, οι γιορτές δεν είναι απλώς µια εποχική περίοδος, είναι θεσµός. Ο Μύλος των Ξωτικών µεταµορφώνει την πόλη σε έναν χριστουγεννιάτικο µικρόκοσµο µε παραµυθένιες φιγούρες, φωτισµένες διαδροµές, µουσικές να αντηχούν στις όχθες του Ληθαίου ποταµού και παιδιά που τρέχουν µε κατακόκκινα µάγουλα από το κρύο. Πέρα από το πάρκο, η ίδια η πόλη ανθίζει: οι γέφυρες στολίζονται, τα µικρά καφέ δίπλα στο ποτάµι γεµίζουν νωρίς και οι ντόπιοι θυµούνται πώς ήταν οι πρώτες φωταγωγήσεις πριν από δεκαετίες.
Στο Βαρούσι, την ιστορική συνοικία µε τα αρχοντικά και τα στενά δροµάκια, η βόλτα µοιάζει µε ταξίδι πίσω στον χρόνο. Το βράδυ, καθώς πέφτει το φως, οι σκιές από τις καµινάδες ζωγραφίζουν τοίχους και αυλές. Οι επισκέπτες συχνά συνεχίζουν την εµπειρία µε µια εξόρµηση στο χιονοδροµικό στο Περτούλι – µια παράδοση που έχει γίνει σχεδόν οικογενειακή συνήθεια. Οι τιµές διαµονής, λόγω της δηµοφιλίας της περιόδου, ξεκινούν γύρω στα 120 € για δίκλινο και µπορούν να φτάσουν τα 200 €, ενώ πολλοί επιλέγουν Airbnb κατοικίες για µεγαλύτερη άνεση και αυτονοµία.
ΜΕΤΕΩΡΑ. Λίγο έξω από τα Τρίκαλα, τα Μετέωρα προσφέρουν µια εικόνα που δύσκολα περιγράφεται µε λόγια. Τον χειµώνα, ειδικά νωρίς το πρωί, η οµίχλη ανεβαίνει ανάµεσα στους βράχους σαν λευκό πέπλο και τα µοναστήρια µοιάζουν να αιωρούνται. Τα πέτρινα σπίτια της Καλαµπάκας στολίζονται λιτά, µε έµφαση στη φωτισµένη πέτρα και τα παραδοσιακά υλικά. Τα χωριά της περιοχής διατηρούν το έθιµο του Χριστόξυλου, ενός µεγάλου κορµού που επιλέγεται προσεκτικά ώστε να κρατήσει φωτιά για πολλές µέρες, συµβολίζοντας τη ζεστασιά και την ευλογία της οικογένειας. Πολλοί ταξιδιώτες επιλέγουν διαµονές µε θέα στους βράχους, ώστε να ξυπνούν αντικρίζοντας το επιβλητικό τοπίο. Οι τιµές αρχίζουν από 55-60 € για βασικές επιλογές, αλλά τα ξενοδοχεία µε πανοραµική θέα
φτάνουν πολύ υψηλότερα, ειδικά σε πακέτα δύο ατόµων.
ΖΑΓΟΡΟΧΩΡΙΑ. Στα Ζαγοροχώρια η παράδοση δεν είναι «στολισµένη»· είναι πραγµατική, καθηµερινή. Τον χειµώνα, τα πέτρινα γεφύρια συχνά καλύπτονται από ένα λεπτό στρώµα πάγου, οι στέγες των αρχοντικών ασπρίζουν και η φύση αποκτά µια αθέατη ηρεµία. Στο Πάπιγκο, τα ζεστά σαλέ αγναντεύουν τους Πύργους της Αστράκας, ενώ στα πιο αποµονωµένα χωριά, όπως το Τσεπέλοβο ή οι Κήποι, η αίσθηση της παράδοσης είναι ακόµη πιο έντονη. Σε κάποια χωριά επιβιώνει το έθιµο των Χριστόκλαδων, µικρών δεµατιών ξύλων που προσφέρονταν ως ευχή και ένδειξη αγάπης. Τα µαγαζιά µε τοπικά προϊόντα, οι φούρνοι µε τα χριστόψωµα και οι ταβέρνες µε τις πιο βαθιές γεύσεις της Ηπείρου -τραχανάς, αγριόχορτα, µαγειρευτά- ολοκληρώνουν την εµπειρία. Οι τιµές κυµαίνονται ανάλογα µε το χωριό: από 40 € για οικονοµικές διαµονές έως 150 € και παραπάνω για boutique καταλύµατα.
ΙΩΑΝΝΙΝΑ – ΜΕΤΣΟΒΟ. Τα Ιωάννινα δεν θα µπορούσαν να λείπουν από οποιαδήποτε λίστα χειµερινού προορισµού. Η πόλη παραµένει σταθερά µέσα στις κορυφαίες επιλογές κάθε χειµώνα και τα Χριστούγεννα προσφέρουν την ιδανική αφορµή για να τη γνωρίσει κάποιος σε όλο της το µεγαλείο. Στον λόφο της Αγίας Τριάδας, το Ψυχαγωγικό Πάρκο Φρόντζου µεταµορφώνεται κάθε χρόνο σε ένα ξεχωριστό χωριό του Αγιου Βασίλη, µε υπαίθρια αγορά, δραστηριότητες, µουσικές και πλήθος εκδηλώσεων που απευθύνονται τόσο σε παιδιά όσο και σε ενήλικους.
Πέρα όµως από τη γιορτινή ατµόσφαιρα, τα Ιωάννινα προσφέρουν δεκάδες τρόπους για να γεµίσει δηµιουργικά µια οικογένεια τις ηµέρες των γιορτών. Μια βόλτα στο Κάστρο, µε τα πλακόστρωτα σοκάκια και την ιστορική του αύρα, αποτελεί εµπειρία από µόνη της, ενώ µια βαρκάδα στη λίµνη Παµβώτιδα αποκαλύπτει την πόλη µέσα από µια πιο ροµαντική και ατµοσφαιρική οπτική. Για όσους αγαπούν τις πολιτιστικές διαδροµές, µια ηµέρα αφιερωµένη στα µουσεία της πόλης είναι σχεδόν απαραίτητη: το Μουσείο του Αλή Πασά στο νησί, το Βυζαντινό Μουσείο και το Μουσείο Αργυροτεχνίας συνθέτουν µια ολοκληρωµένη εµπειρία γύρω από την ιστορία, την τέχνη και την ταυτότητα της περιοχής.
Εξίσου ενδιαφέρουσα είναι και µια µικρή απόδραση µε αυτοκίνητο προς τη λιγότερο γνωστή, αλλά εντυπωσιακή λίµνη Ζαραβίνας. Ενα τοπίο απόλυτης ηρεµίας, µε πλούσιο οικοσύστηµα, σπάνια είδη πουλιών και αµέτρητες βελανιδιές, προσφέρει µια διαφορετική, σχεδόν µυστική εικόνα της ηπειρώτικης φύσης. Η περιοχή αποτελεί ιδανική στάση για όσους θέλουν να ξεφύγουν από την κίνηση της πόλης και να εξερευνήσουν µια πλευρά της Ηπείρου που παραµένει σχετικά ανεξερεύνητη.
Οσον αφορά τη διαµονή, τα Ιωάννινα προσφέρουν επιλογές για κάθε ταξιδιωτικό budget. Τα πιο οικονοµικά καταλύµατα, κατηγορίας 3* ή αντίστοιχα, κυµαίνονται περίπου στα 80 € για δίκλινο, ενώ σε πακέτα δύο διανυκτερεύσεων οι τιµές ξεκινούν από 82€ ανά άτοµο. Για όσους προτιµούν πιο άνετες και καλοδιατηρηµένες επιλογές, τα µεσαίας κατηγορίας ξενοδοχεία φτάνουν έως περίπου 150 € ανά δίκλινο κατά τις ηµέρες των γιορτών. Στην πλευρά της πολυτελούς διαµονής, τα χριστουγεννιάτικα πακέτα ανεβαίνουν αισθητά, µε τιµές που ξεκινούν από 235 € ανά διανυκτέρευση στο «Epirus Palace», ενώ ολοκληρωµένα festive πακέτα στο «Grand Serai» µπορούν να φθάσουν τα 519 €, ανάλογα µε τις παροχές και τη διάρκεια.
Το Μέτσοβο είναι ένας προορισµός που ζει τα Χριστούγεννα σαν τελετουργία. Οι δρόµοι φωτίζονται διακριτικά, πάντα µε σεβασµό στη βλάχικη αρχιτεκτονική. Ο καπνός από τα τζάκια απλώνεται στα καλντερίµια, ενώ σε κάθε γωνιά µυρίζεις µετσοβόνε, κρασί και ζεστές σούπες. Τα «τζιοµάρτες» -τα κάλαντα που ψάλλονται χαράµατα από νεαρούς µε παραδοσιακές φορεσιές- είναι από τα πιο χαρακτηριστικά έθιµα της περιοχής. Πολλές οικογένειες ανεβαίνουν στο χιονοδροµικό του Προφήτη Ηλία, µια συνήθεια δεµένη µε τις µνήµες παιδικών Χριστουγέννων. Οι τιµές στα περισσότερα χωριά της Ηπείρου ξεκινούν περίπου από 72 € και φτάνουν έως τα 200 € σε premium µονάδες.
ΚΑΣΤΟΡΙΑ – ΠΡΕΣΠΕΣ. Η Καστοριά είναι από µόνη της ένα σκηνικό. Η λίµνη, συχνά ήρεµη σαν καθρέφτης, αντανακλά τα φώτα της πόλης και τα µικρά χιονισµένα δροµάκια. Την περίοδο των Χριστουγέννων ξεχωρίζει η Μαγική Λιµνοπολιτεία, γεµάτη δραστηριότητες για παιδιά, ενώ µετά τις γιορτές έρχονται τα Ραγκουτσάρια, ένα λαϊκό, αυθεντικό καρναβάλι µε βαθιές ρίζες, µουσικές και παραδοσιακές φορεσιές. Η διαδροµή προς τις Πρέσπες είναι σαν ταξίδι µέσα σε χειµωνιάτικη ζωγραφιά. Στον Αγιο Αχίλλειο οι επισκέπτες περπατούν πάνω στην ξύλινη γέφυρα, συχνά µε νιφάδες να πέφτουν αθόρυβα. Εκεί διατηρείται το έθιµο των µικρών φωτιών των Χριστουγέννων, που συµβολίζουν την καθαρότητα και την προστασία από τα κακά πνεύµατα.
∆ΡΑΜΑ – ΟΝΕΙΡΟΥΠΟΛΗ. Στη ∆ράµα, η Ονειρούπολη αποτελεί σταθερό σηµείο αναφοράς για οικογένειες και παιδιά. Ολόκληρο το πάρκο της Αγίας Βαρβάρας µεταµορφώνεται σε παραµυθένιο χωριό, µε µικρές ξύλινες κατασκευές πάνω από τα νερά, φωτισµένα γεφυράκια και στολισµένα πλατάνια. Το χιονοδροµικό του Φαλακρού προσελκύει όσους θέλουν δράση, ενώ το Σπήλαιο του Αγγίτη προσφέρει µια διαφορετική εµπειρία, συνδέοντας το φυσικό κάλλος µε
τη χειµωνιάτικη ατµόσφαιρα.
ΠΗΛΙΟ – ΜΗΛΙΕΣ ΚΑΙ ΠΟΡΤΑΡΙΑ. Στις Μηλιές, τα Χριστούγεννα έχουν έναν πιο ήρεµο χαρακτήρα. Ο πέτρινος σταθµός του «Μουντζούρη» -παρότι το τρενάκι δεν λειτουργεί τον χειµώνα- στέκει σαν σκηνικό παλιάς ταινίας. Τα καλντερίµια µοσχοβολούν πίτες και τσίπουρο, ενώ η πλατεία µε τον πλατάνο προσκαλεί για χαλαρές βόλτες. Η τοπική παράδοση µιλά για την Μπάµπω, µια ηλικιωµένη γυναίκα που προσέφερε δώρα στα παιδιά πριν επικρατήσει η µορφή
του Αγιου Βασίλη. Στην Πορταριά, οι τιµές ξεκινούν από 58 €, ενώ τα resorts, µε τις µεγαλύτερες ανέσεις, κυµαίνονται γύρω στα 72 €, µε χριστουγεννιάτικα πακέτα έως 252 €.
ΒΥΤΙΝΑ – ∆ΗΜΗΤΣΑΝΑ. ∆ύο από τα πιο χαρακτηριστικά ορεινά χωριά της Πελοποννήσου αποπνέουν µια βαθιά αίσθηση αυθεντικότητας. Στη Βυτίνα, η «Ρούγα» γεµίζει επισκέπτες που δοκιµάζουν µέλι, βανίλια και τοπικά προϊόντα. Τα ∆έντρα των Ευχών προσθέτουν µια συγκινητική πινελιά, καθώς κάτοικοι και ταξιδιώτες κρεµούν χαρτάκια µε ευχές για τον νέο χρόνο. Η ∆ηµητσάνα, χτισµένη στην άκρη του φαραγγιού του Λούσιου, είναι από τα πιο ατµοσφαιρικά µέρη της Ελλάδας όταν χιονίζει. Οι πέτρινες στέγες, ο συνεχής καπνός από τα τζάκια και οι φωτισµένες αυλές δηµιουργούν ένα σκηνικό που µοιάζει βγαλµένο από παλιό χριστουγεννιάτικο αφήγηµα. Παλιές ιστορίες µε καλικάντζαρους εξακολουθούν να διηγούνται οι µεγαλύτεροι, σαν ζωντανό κοµµάτι της παράδοσης.
ΑΡΑΧΟΒΑ – ΑΓΟΡΙΑΝΗ. Η Αράχοβα, µε τον συνδυασµό πολυτέλειας και παράδοσης, αποτελεί ένα από τα πιο κοσµικά σηµεία των γιορτών. Στα στενά της ακούγονται πολλές γλώσσες, τα µαγαζιά στολίζονται εντυπωσιακά και το χιονοδροµικό του Παρνασσού προσελκύει χιλιάδες επισκέπτες. Παράλληλα, επιβιώνουν έθιµα όπως η χριστόκλουρα, ένα ψωµί που ζυµώνεται ανήµερα των Χριστουγέννων. Λίγο πιο πάνω βρίσκεται η Αγόριανη, µια διαφορετική όψη του ίδιου βουνού. Με τους επτά καταρράκτες της, τις σιωπηλές χιονισµένες βόλτες στο δάσος και τις ταβέρνες που µυρίζουν αγριογούρουνο και τραχανά, προσφέρει ηρεµία και ζεστασιά. Είναι ένας προορισµός που ενδείκνυται για όσους προτιµούν πιο οικογενειακή, πιο γαλήνια ατµόσφαιρα.
Ετσι, το χειµωνιάτικο οδοιπορικό στην Ελλάδα δεν είναι απλώς µια διαδροµή. Είναι ένα µωσαϊκό εµπειριών, αρωµάτων, φωτός και ιστοριών. Από τις κοσµικές πλαγιές της Αράχοβας µέχρι τις ήρεµες λίµνες της Μακεδονίας, από τα πέτρινα χωριά της Ηπείρου στα θεµατικά πάρκα των Τρικάλων και της ∆ράµας και από τα ορεινά τοπία της Αρκαδίας στο παραµυθένιο Πήλιο, τα ελληνικά Χριστούγεννα δεν περιορίζονται σε µία εικόνα. Είναι εκατοντάδες µικρές, ζεστές ιστορίες που ενώνονται και δηµιουργούν µία από τις πιο φωτεινές εποχές του χρόνου.
Κυριακάτικη Απογευματινή- Δήμητρα Τσίπη
