Θετικά γνωμοδότησε η Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ), έπειτα από πεντάωρη συνεδρίαση, σχετικά με την κήρυξη της Αττικής σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης για τη λειψυδρία.
Η απόφαση αυτή ακολουθεί τις αντίστοιχες γνωμοδοτήσεις της Αρχής προς το Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) για τη Λέρο και την Πάτμο, νησιά που αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα λειψυδρίας. Σύμφωνα με πληροφορίες, θετική είναι η γνωμοδότηση και για το Μεγανήσι Λευκάδας.
Η ανησυχία για την πρωτεύουσα είχε εκφραστεί εδώ και μήνες, με τα διαθέσιμα επίπεδα νερού να βρίσκονται αισθητά χαμηλότερα από τα περσινά. Η πτώση των αποθεμάτων αποδίδεται στην κλιματική αλλαγή, στις μειωμένες βροχοπτώσεις αλλά και στην αυξημένη κατανάλωση, η οποία πιέζει το υδροδοτικό σύστημα.
Παρά τις ανησυχίες που προκαλεί η κήρυξη κατάστασης έκτακτης ανάγκης, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας διευκρινίζει ότι δεν εξετάζονται μέτρα περιορισμού κατανάλωσης ούτε αυξήσεις στα τιμολόγια, επισημαίνοντας ότι οι παρεμβάσεις θα αφορούν αποκλειστικά την ενίσχυση υποδομών.
Τι σημαίνει η έκτακτη ανάγκη για μια περιοχή
Η κήρυξη μιας περιοχής σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης επιταχύνει τη διαδικασία υλοποίησης έργων που θεωρούνται κρίσιμα για την αντιμετώπιση του προβλήματος. Έργα που υπό κανονικές συνθήκες θα απαιτούσαν διαγωνισμούς και χρονοβόρες διαδικασίες, μπορούν πλέον να προχωρούν άμεσα, ακόμη και με απευθείας αναθέσεις. Παραδείγματα τέτοιων έργων περιλαμβάνουν ενίσχυση υδατικών αποθεμάτων, αναβάθμιση και επέκταση δικτύων, εγκατάσταση μονάδων αφαλάτωσης και επίσπευση έργων που έως σήμερα δεν θεωρούνταν «ώριμα».
Ο καθηγητής Διαχείρισης Υδροφορέων του ΕΜΠ, Ανδρέας Καλλιώρας, τόνισε ότι η απόφαση δεν φέρνει άμεσα περιοριστικά μέτρα για τους πολίτες, αλλά στοχεύει στην επιτάχυνση των παρεμβάσεων. Παράλληλα υπογράμμισε ότι τα προβλήματα λειψυδρίας αφορούν πλέον όλα σχεδόν τα νησιά του Αιγαίου.
Αττική: Αποθέματα που αρκούν για 1,5–2 χρόνια
Η κατάσταση στην Αττική χαρακτηρίζεται επίσης ανησυχητική. Τα αποθέματα των ταμιευτήρων της ΕΥΔΑΠ στον Μόρνο εμφανίζουν μείωση κατά περίπου 100 εκατομμύρια κυβικά μέτρα σε σύγκριση με πέρυσι, ενώ η ετήσια κατανάλωση της Αθήνας αγγίζει τα 250 εκατομμύρια κυβικά. Η υδροδότηση της Αττικής προέρχεται από τον Εύηνο, τον Μόρνο, την Υλίκη, τον Μαραθώνα και τα εφεδρικά αντλιοστάσια στη λεκάνη του Βοιωτικού Κηφισού. Με βάση τις τρέχουσες συνθήκες, τα διαθέσιμα αποθέματα επαρκούν για περίπου 18 έως 24 μήνες.
Η υποχώρηση των υδάτων έχει επαναφέρει στο τραπέζι μεγάλα υδρολογικά έργα, με πιο χαρακτηριστικό το σχέδιο επένδυσης μισού δισεκατομμυρίου ευρώ για την αξιοποίηση των ποταμών Κρικελλιώτη και Καρπενησιώτη με στόχο την ενίσχυση των ταμιευτήρων της Αττικής.
Η λειψυδρία δεν αποτελεί πλέον ζήτημα περιορισμένων γεωγραφικών περιοχών, αλλά πανελλαδική πρόκληση που απαιτεί άμεσο σχεδιασμό, ενίσχυση υποδομών και μακροπρόθεσμη στρατηγική για τη διαχείριση των υδάτινων πόρων σε συνθήκες κλιματικής κρίσης.
Λέρος: Νερό χαμηλής ποιότητας και ανεπαρκείς ποσότητες
Ο δήμαρχος Λέρου, Τιμόθεος Κοττάκης, περιέγραψε μια κατάσταση που έχει φτάσει στο όριο. Σήμερα, το μισό νησί υδροδοτείται από δύο μονάδες αφαλάτωσης συνολικής δυναμικότητας 2.000 κυβικών μέτρων ημερησίως, ενώ το υπόλοιπο βασίζεται σε γεωτρήσεις που έχουν κατέβει σε μεγάλα βάθη εξαιτίας της παρατεταμένης ξηρασίας. Η ποιότητα του νερού χαρακτηρίζεται συχνά ακατάλληλη ακόμη και για γεωργική χρήση, ενώ ο δήμος έχει αιτηθεί τη δημιουργία τρίτης μονάδας αφαλάτωσης 1.000 κυβικών μέτρων.
Παράλληλα, λόγω των αυστηρών ορίων κατανάλωσης, δεν εγκρίνονται νέες άδειες για πισίνες τα τελευταία δύο χρόνια, με τον δήμαρχο να τονίζει ότι το δομικό φορτίο του νησιού πρέπει να επανεκτιμηθεί.
