Το χριστουγεννιάτικο μήνυμά του προς τον ιερό Κλήρο και το χριστεπώνυμο πλήρωμα της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών απηύθυνε ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος Ιερώνυμος, εστιάζοντας στο βαθύτερο θεολογικό και ανθρωπολογικό νόημα της Γέννησης του Χριστού. Όπως υπογράμμισε, η εορτή της Γεννήσεως δεν αφορά μόνο τη θεία οικονομία, αλλά ταυτόχρονα αναδεικνύεται ως εορτή του «αληθινού ανθρώπου», μέσα σε έναν κόσμο γεμάτο αντιφάσεις, αλλοτρίωση και υπαρξιακά ερωτήματα.
Ο άνθρωπος απέναντι στις προκλήσεις της Ιστορίας
Ο Αρχιεπίσκοπος αναφέρθηκε στη σύνθετη πραγματικότητα της εποχής μας, όπου συνυπάρχουν απειλητικές συνθήκες και προσδοκίες ελπίδας, επισημαίνοντας ότι το ερώτημα «ποιος είναι ο άνθρωπος» παραμένει πιο επίκαιρο από ποτέ. Τόνισε ότι μέσα από το ταπεινό Σπήλαιο της Βηθλεέμ αναδύθηκε μια νέα ανθρωπότητα και ότι ο Χριστός αποκάλυψε στον άνθρωπο την αλήθεια του, ακόμη κι αν αυτή αποτυπώθηκε ιστορικά με διαφορετικούς τρόπους, άλλοτε θεοκεντρικούς και άλλοτε εκκοσμικευμένους.
Το Βρέφος της Βηθλεέμ ως αρχέτυπο του ανθρώπου
Καλώντας τους πιστούς να στρέψουν τη σκέψη τους στο Θείο Βρέφος, ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος υπογράμμισε ότι ο Χριστός εισέρχεται στην Ιστορία ως το αρχέτυπο του ανθρώπου. Μέσα από την αγγελική δοξολογία και το μήνυμα της «επί γης ειρήνης», αναδεικνύεται το όραμα μιας παγκόσμιας ειρήνης που αγκαλιάζει ολόκληρη την ανθρωπότητα. Παράλληλα, η εκούσια πτωχεία του Χριστού προβάλλεται ως ριζική απάντηση στη διαρκή ανθρώπινη επιθυμία για δύναμη και κυριαρχία.
Ενότητα, συνείδηση και αληθινή ανθρώπινη ζωή
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε ο Προκαθήμενος της Εκκλησίας της Ελλάδος στην ενότητα που προσφέρει ο Θεάνθρωπος, χωρίς να αναιρεί τον πλούτο των διαφορών, των δεξιοτήτων και της ανθρώπινης φύσης. Όπως τόνισε, ο Χριστός ως «ο αληθής άνθρωπος» γίνεται το θεμέλιο της ανθρώπινης συνείδησης, εκείνης της ζωντανής δύναμης που καθιστά τη ζωή αυθεντικά ανθρώπινη και διαφοροποιεί τον άνθρωπο από τις σύγχρονες μηχανές και τους αλγορίθμους.
«Η Γέννηση του Χριστού, εορτή του αληθινού ανθρώπου»
Κλείνοντας το μήνυμά του, ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος υπογράμμισε ότι η Γέννηση του Χριστού θεμελιώνει έναν θεοκεντρικό ανθρωπισμό, τον οποίο έχει ανάγκη ο σύγχρονος κόσμος. Όπως σημείωσε, η Παράδοση της Εκκλησίας αναδεικνύει την ιερότητα του ανθρώπου, καθώς ο ίδιος ο Θεός κοινώνησε με την ανθρώπινη φύση. Το μήνυμα ολοκληρώθηκε με τον πανηγυρικό χριστουγεννιάτικο ύμνο: «Χριστός γεννάται, δοξάσατε».
Το μήνυμα του Αρχιεπισκόπου
«Αδελφοί μου και τέκνα μου εν Κυρίω αγαπητά, «ο Λόγος σαρξ εγένετο· και η Παρθένος έτεκε, Θεόν ενανθρωπήσαντα».
Μια καινούρια ανθρωπότητα προέβαλε μέσα από το ευτελές Σπήλαιο και τα ταπεινά σπάργανα της Βηθλεέμ. Ο άνθρωπος γνώρισε την αλήθεια του· «τον αληθινόν άνθρωπον… έδειξεν ο Σωτήρ». Η αλήθεια αυτή συχνά αποτυπώθηκε στον αξιακό ορίζοντα του κόσμου μας, συνειδητά ή ανεπίγνωστα, με αναφορά στη θεϊκή πηγή ή με μορφή εκκοσμικευμένη. Οι αντιφάσεις είναι παρούσες στην Ιστορία και το πολύμορφο ψεύδος, κάποτε πολύ επώδυνο, συχνά φαίνεται να κυριαρχεί. Ο λόγος για την ανθρώπινη αλλοτρίωση γίνεται δυστυχώς κοινότοπος.
Ζούμε σε μια τέτοια σύνθετη πραγματικότητα με πλήθος προκλήσεων να μας κατακλύζουν, με αρνητικές και απειλητικές συνθήκες από τη μια, με ωραίες προσδοκίες από την άλλη. Αναδύονται ερωτήματα για τον άνθρωπο και, κορυφαίο, γεμάτο ένταση και πάλι το ερώτημα: Ποιος είναι ο άνθρωπος;
Ας στρέψουμε την σκέψη μας στο Βρέφος Της Βηθλεέμ. Σε Αυτόν που είναι το αρχέτυπο του ανθρώπου και εισέρχεται στην Ιστορία. Τι έχει να μας πει;
Είναι Αυτός που μας θυμίζει πάντα την αγγελική δοξολογία, την οποία δέχθηκε ως πηγή της ειρήνης, και ως «επί γης ειρήνη» θέλουμε να φθάσει στις εσχατιές της ανθρωπότητας.
Είναι η εκούσια εσχάτη πτωχεία του Θείου Βρέφους, αυτή που ενέπνευσε τη ζωή εκατομμυρίων ανθρώπων στην πορεία του χρόνου να φθάσουν κάποτε ως και το μαρτύριο. Ριζική απάντηση στη θέληση για δύναμη που ταλανίζει τον άνθρωπο σε όλα τα επίπεδα.
Είναι ο Θεάνθρωπος, ο «εις εαυτόν ανακεφαλαιώσας τα πάντα», «εν ω ουκ έστι διαίρεσις», Αυτός που εκπληρώνει τον βαθύ πόθο της ύπαρξης για ενότητα των πάντων. Στην ενότητα του Χριστού δεν υπάρχει σύγχυση, δεν χάνεται ο πλούτος των προσωπικών διαφορετικών δεξιοτήτων. Δεν χάνεται ο πλούτος των φυσικών διαφορών και ανομοιοτήτων, δεν χάνεται η ομορφιά του φύλου, της ιερής δύναμης για νέα ζωή.
Είναι ο Χριστός ως ο αληθής άνθρωπος, Αυτός που μυστηριακά προσφερόμενος γίνεται για τον καθένα «άλλος αυτός», είναι ακριβώς ο Χριστός που γίνεται θεμέλιο της συνείδησης. Και είναι η ζωντανή συνείδηση που κάνει τη ζωή μας ανθρώπινη, η μόνη ανάσα που μας κάνει διαφορετικούς από τις σύγχρονες μηχανές και τους αλγορίθμους που θέλουν να μας μοιάσουν.
Αδελφοί μου και τέκνα μου εν Κυρίω αγαπητά,
Η εορτή της Γεννήσεως του Χριστού γίνεται και εορτή του αληθινού ανθρώπου. Ο Χριστός, που ως ίσος προήλθε τοις βροτοίς εκουσίως, όπως ψάλλουμε στον Όρθρο της Εορτής, θεμελιώνει τον θεοκεντρικό ανθρωπισμό, που τόσο έχουμε ανάγκη. Το λέει πανηγυρικά η Παράδοσή μας· «οὐδὲν…ὅσον άνθρωπος ιερόν, ω και φύσεως εκοινώνησεν ο Θεός».
Χριστός γεννάται δοξάσατε!».
