Τον διπλωματικό αναβρασμό που επικρατεί σε Αθήνα, Λευκωσία και Τελ Αβίβ για την πορεία υλοποίησης της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κύπρου – Ελλάδας – Ισραήλ (Great Sea Interconnector), αποτυπώνουν οι δηλώσεις του Μπενιαμίν Νετανιάχου, κατά τη συνάντηση που είχε την Κυριακή 4 Μαΐου με τον Νίκο Χριστοδουλίδη στην Ιερουσαλήμ. Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός ανακοίνωσε πως η συμφωνία για την ηλεκτρική διασύνδεση μεταξύ των δύο χωρών θα υπογραφεί εντός του 2025, στέλνοντας -επί της ουσίας- μήνυμα στην Ουάσινγκτον να στηρίξει ανοιχτά το ενεργειακό mega-project που επιχειρεί να μπλοκάρει η Άγκυρα. Ιδιαίτερη αξία είχε επίσης η αναφορά του Νετανιάχου στην επιτυχή συνεργασία των τριών χωρών, σημειώνοντας πως επιθυμεί σύντομα να φιλοξενήσει στη χώρα του τη Σύνοδο Κορυφής του Τριμερούς Μηχανισμού.
Νέο κεφάλαιο
Η ανακοίνωση του Μπενιαμίν Νετανιάχου ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο στην ενεργειακή συνεργασία Κύπρου – Ισραήλ και έρχεται λίγα 24ωρα μετά τις αναφορές του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για το τουρκικό σχέδιο άμεσης ενεργειακής διασύνδεσης με το ψευδοκράτος, επιδιώκοντας την εμπέδωση τετελεσμένων και τον ρόλο της Άγκυρας ως κυρίαρχου παίκτη στην ενεργειακή σκακιέρα της Νοτιοανατολικής Μεσογείου.
Η συμμετοχή του Ισραήλ στο Great Sea Interconnector αναπόφευκτα θα βάλει και την Ουάσινγκτον στο «παιχνίδι», καθώς -πέρα από τις στρατηγικές σχέσεις που διατηρεί με Αθήνα και Λευκωσία- είναι και στενός σύμμαχος του Τελ Αβίβ. Η ελληνική πλευρά διαμηνύει, σε κάθε τόνο και με κάθε ευκαιρία, πως το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης θα προχωρήσει κανονικά, κάνοντας λόγο για αναβολή και όχι για ακύρωση της επανέναρξης των ερευνών. Παράλληλα, καλείται όμως να βρει τις ισορροπίες της με την Τουρκία, η οποία το τελευταίο διάστημα προβάλλει ακόμα πιο επιθετικά τις παράλογες αξιώσεις στην περιοχή. Οι ΗΠΑ, και ειδικά ο Ντόναλντ Τραμπ που διατηρεί καλές σχέσεις με τον Ερντογάν, θα μπορούσαν να έχουν ρόλο «κλειδί» στην εξεύρεση των λεπτών ισορροπιών.
Το GSI αντιμετωπίζεται ως ένα έργο ιδιαίτερης οικονομικής και γεωπολιτικής αξίας, αφού το καλώδιο θα ενώνει στην ουσία την ηπειρωτική Ευρώπη με τη Μέση Ανατολή. Η σημασία της ηλεκτρικής διασύνδεσης, άλλωστε, είναι πολύπλευρη: Αφενός η Λευκωσία βγαίνει από την ενεργειακή απομόνωση και η ένταξή της στην ΕΕ παίρνει «σάρκα και οστά», ενώ το Τελ Αβίβ αποκτά εναλλακτική πηγή ενεργειακού εφοδιασμού, αφετέρου και οι τρεις χώρες -Ελλάδα, Κύπρος και Ισραήλ- ισχυροποιούνται γεωπολιτικά σε μια περιοχή, η οποία είναι αντιμέτωπη με πολλές προκλήσεις από άλλους αστάθμητους παράγοντες.
Εμβάθυνση σχέσεων
Μπενιαμίν Νετανιάχου και Νίκος Χριστοδουλίδης, κατά τη συνάντησή τους, επαναβεβαίωσαν με κάθε τρόπο τους στενούς δεσμούς Κύπρου και Ισραήλ. Οι δύο ηγέτες, αναγνωρίζοντας τις τεκτονικές γεωπολιτικές αλλαγές που συντελούνται, συμφώνησαν να εμβαθύνουν τη συνεργασία τους στον πολιτικό και διπλωματικό τομέα, στην οικονομία και στην ασφάλεια, καθώς μοιράζονται κοινές αξίες και κοινά συμφέροντα στην περιοχή. Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός, μάλιστα, έκανε ειδική αναφορά και στη σημασία του οικονομικού Διαδρόμου Ινδίας – Μέσης Ανατολής – Ευρώπης (IMEC) στην περιοχή, ενός project για το οποίο έχει εκφράσει έντονο ενδιαφέρον και η Ουάσινγκτον.
Εφημερίδα Απογευματινή
