Υποσχέσεις αλλά όχι υπογραφές, για τις συμφωνίες 1 τρισ. δολαρίων στις οποίες ήλπιζε, κατάφερε να αποσπάσει ο Ντόναλντ Τραμπ στη Σαουδική Αραβία. Ο Αμερικανός πρόεδρος, συνοδευόμενος από τους υπουργούς Εξωτερικών, Άμυνας, Εμπορίου και Ενέργειας, καθώς και ομάδα επιχειρηματιών, υπό τον Έλον Μασκ, έφτασε χθες στο Ριάντ, ξεκινώντας τετραήμερη περιοδεία στη Μέση Ανατολή.
Η χθεσινή ημέρα ήταν αφιερωμένη στο Επενδυτικό Φόρουμ ΗΠΑ – Σ. Αραβίας. Στην ομιλία του ο Ντόναλντ Τραμπ χαρακτήρισε τον πρίγκιπα-διάδοχο Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν «καταπληκτικό άνθρωπο» και τη χώρα του «την πιο καυτή μετά τη δικιά μας». Υποστήριξε ότι το Ριάντ έχει μετατραπεί σε παγκόσμιο επιχειρηματικό και τεχνολογικό κέντρο και αναρωτήθηκε: «Μοχάμεντ, πώς καταφέρνεις να κοιμάσαι τα βράδια; Οι επικριτές αμφισβήτησαν ότι ήταν δυνατό αυτό που πέτυχες, όμως τα τελευταία οκτώ χρόνια η Σαουδική Αραβία απέδειξε ότι είχαν άδικο». Υπενθυμίζεται ότι ο Μπιν Σαλμάν έχει κατηγορηθεί ως ενορχηστρωτής της δολοφονίας και του τεμαχισμού του αντικαθεστωτικού δημοσιογράφου Τζαμάλ Κασόγκι, το 2018, στην Κωνσταντινούπολη.
Στη συνάντηση τετ α τετ που είχαν νωρίτερα, ο Τραμπ ζήτησε από τον Μπεν Σαλμάν οι οικονομικές συμφωνίες να αυξηθούν από 600 δισ. δολ. σε 1 τρισ. δολάρια. Ο Σαουδάραβας πρίγκιπας απάντησε ότι θα το προσπαθήσει τους επόμενους μήνες.
Σύμφωνα με δημοσίευμα των «New York Times», Σαουδική Αραβία και Κατάρ πιέζουν τις ΗΠΑ να προχωρήσουν σε πολυετή συμφωνία πώλησης προηγμένων μικροτσίπ για χρήση σε εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης με την εταιρεία G42, που στο παρελθόν κατηγορήθηκε για τις σχέσεις της με την Κίνα.
Τα 600 δισ. δολ. περιλαμβάνουν ήδη την πώληση υπερσύγχρονου πολεμικού εξοπλισμού, αξίας 142 δισ. δολαρίων. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη συμφωνία αμυντικών εξοπλισμών, υποστήριξε ο Λευκός Οίκος. Σύμφωνε με το Reuters, η Σαουδική Αραβία διαπραγματεύεται, επίσης, την αγορά μαχητικών αεροσκαφών F-35. Ακόμη, στο παρελθόν έχει γραφτεί ότι η Σαουδική Αραβία πιέζει τις ΗΠΑ να της διαθέσει πυρηνική τεχνολογία.
Τα παραπάνω δημιουργούν σημαντικές ανησυχίες ως προς τις συνέπειες στην εθνική ασφάλεια των ΗΠΑ και του σημαντικότερου ετέρου τους στην περιοχή του Ισραήλ. Ο πρόεδρος Τραμπ ζήτησε και χθες η Σαουδική Αραβία να προχωρήσει σε αναγνώριση του ισραηλινού κράτους κατά τα πρότυπα των Συμφωνιών του Αβραάμ. Το ίδιο αναμένεται να ζητήσει και από το Κατάρ, που θα το επισκεφθεί σήμερα. Πολλοί μεταξύ των υποστηρικτών του Τραμπ βλέπουν με προβληματισμό την προσέγγιση του Κατάρ, το οποίο κατηγορούν για τις σχέσεις του με τη Χαμάς και άλλες τρομοκρατικές οργανώσεις.
Στη χθεσινή ομιλία του ο Τραμπ απευθύνθηκε και στο Ιράν, τον μεγάλο ανταγωνιστή της Σαουδικής Αραβίας στην περιοχή. Αν και αποκάλεσε το καθεστώς της Τεχεράνης ως «τη μεγαλύτερη και πιο καταστροφική δύναμη», δήλωσε ότι του προσφέρει «έναν νέο δρόμο, προς ένα πολύ καλύτερο και πιο ελπιδοφόρο μέλλον», υπό τον όρο να αποδεχθεί ότι δεν θα αποκτήσει πυρηνικά όπλα. «Είναι ώρα να διαλέξουν», είπε.
Προανήγγειλε, επίσης, ότι θα καταργήσει τις κυρώσεις κατά της Συρίας. Έπειτα από μεσολάβηση του Μπιν Σαλμάν, αναμένεται σήμερα να συναντηθεί, πρώτη φορά, με τον νέο ισχυρό άνδρα στη Δαμασκό, Αχμέντ αλ Σάρα. Επανέλαβε, τέλος, ότι θα σταματήσουν οι επιθέσεις κατά των ανταρτών Χούθι. Σύμφωνα με χθεσινό δημοσίευμα των «New York Times», αιτία της απόφασης είναι το υψηλό κόστος της επιχείρησης, που στον πρώτο μήνα της ξεπέρασε το 1 δισ. Δολάρια.
Εφημερίδα Απογευματινή